Trong bối cảnh cả nước đang triển khai Nghị quyết số 202/2025/QH15 của Quốc hội khóa XV về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, việc ban hành Thông tư 41/2025/TT-BTC có ý nghĩa quan trọng, thể hiện sự chủ động, đồng hành của ngành Tài chính, đặc biệt là hệ thống Kho bạc Nhà nước trong thực hiện các chủ trương lớn của Đảng, Chính phủ về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, phân cấp, phân quyền, cũng như đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ trong lĩnh vực tài chính công.
 |
| Kho bạc Nhà nước,nơi giao dịch sẽ thực hiện nhập và phê duyệt dự toán ngân sách cấp xã, đồng thời thực hiện nhập lệnh chi tiền. |
Tinh gọn, thông suốt trong xử lý nghiệp vụ ngân sách
Ngày 12/6/2025, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 202/2025/QH15 về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025. Theo đó, cả nước sẽ còn 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, gồm 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc trung ương. Chính phủ đã và đang tích cực triển khai các giải pháp cụ thể, trong đó có việc ban hành 28 nghị định phân định rõ thẩm quyền giữa Trung ương và chính quyền địa phương 2 cấp.
| Thông tư 41/2025/TT-BTC không làm phát sinh thêm thủ tục hành chính hay chi phí triển khai. Các nội dung sửa đổi, bổ sung chủ yếu là cập nhật trên hệ thống thông tin điện tử hiện hành (TABMIS), đồng thời tận dụng bộ máy tổ chức sẵn có của Kho bạc Nhà nước và các đơn vị giao dịch để thực hiện. |
Trên cơ sở đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã chỉ đạo các đơn vị chức năng chủ động rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan. Với vai trò là đơn vị được giao chủ trì, Kho bạc Nhà nước đã khẩn trương xây dựng Thông tư số 41/2025/TT-BTC theo trình tự thủ tục rút gọn, bảo đảm đồng bộ, kịp thời, không làm gián đoạn hoạt động của các đơn vị sử dụng ngân sách.
Thông tư số 41/2025/TT-BTC đã sửa đổi, bổ sung 3 Thông tư quan trọng gồm: Thông tư số 123/2014/TT-BTC về tổ chức vận hành, khai thác Hệ thống TABMIS; Thông tư số 18/2020/TT-BTC về đăng ký và sử dụng tài khoản tại Kho bạc Nhà nước và Thông tư số 324/2016/TT-BTC quy định hệ thống mục lục ngân sách nhà nước, cùng các văn bản có liên quan.
Một trong những điểm mới nổi bật của Thông tư là việc sửa đổi các quy định trong Thông tư 123/2014/TT-BTC để phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Theo đó, Kho bạc Nhà nước nơi giao dịch (gồm Kho bạc Nhà nước khu vực và phòng giao dịch) sẽ thực hiện nhập và phê duyệt dự toán ngân sách cấp xã, đồng thời thực hiện nhập lệnh chi tiền. Các quy định liên quan đến cơ quan cấp huyện và ngân sách cấp huyện sẽ được bãi bỏ, góp phần đơn giản hóa bộ máy và quy trình xử lý nghiệp vụ trên hệ thống TABMIS.
Thông tư cũng sửa đổi Thông tư 18/2020/TT-BTC, theo hướng đơn giản hóa thủ tục đăng ký và sử dụng tài khoản tại Kho bạc Nhà nước. Các đơn vị, tổ chức có thể mở tài khoản tại Kho bạc nơi đặt trụ sở hoặc nơi thuận tiện giao dịch, không cần xin ý kiến chấp thuận của Kho bạc Nhà nước cấp trên như trước đây. Quy định này tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các đơn vị sử dụng ngân sách, đặc biệt là trong bối cảnh địa giới hành chính có sự thay đổi mạnh mẽ sau sáp nhập.
Trong khi đó, hệ thống mục lục ngân sách cũng được điều chỉnh phù hợp với cơ cấu tổ chức mới. Các mã chương thuộc cấp xã như Văn phòng HĐND và UBND, Phòng Kinh tế, Phòng Văn hóa - Xã hội, Trung tâm phục vụ hành chính công… được bổ sung; các chương cấp huyện được bãi bỏ. Đồng thời, tên gọi các đơn vị, chức danh trong mục lục ngân sách cũng được cập nhật để đồng bộ với tổ chức ngành dọc của các đơn vị như thuế, kho bạc…
 |
| Thông tư số 41/2025/TT-BTC là bước tiến quan trọng trong cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa công tác quản lý ngân sách nhà nước. |
Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo
Không chỉ dừng lại ở việc tổ chức lại mô hình quản lý ngân sách, Thông tư 41/2025/TT-BTC còn thể chế hóa các định hướng lớn trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Trên cơ sở dự thảo Luật Ngân sách nhà nước sửa đổi và Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, Thông tư đã sửa đổi, bổ sung một số loại, khoản trong hệ thống mục lục ngân sách để phản ánh đầy đủ các hoạt động chi cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Việc bổ sung các nội dung này trong hệ thống mục lục ngân sách sẽ là cơ sở quan trọng để các bộ, ngành, địa phương xây dựng, phân bổ, theo dõi và quyết toán ngân sách cho các hoạt động gắn với phát triển khoa học công nghệ, phù hợp với xu hướng chuyển đổi số mạnh mẽ trong khu vực công.
Bảo đảm hoạt động liên tục, không phát sinh chi phí
Một điểm đáng chú ý là việc ban hành Thông tư 41/2025/TT-BTC không làm phát sinh thêm thủ tục hành chính hay chi phí triển khai. Các nội dung sửa đổi, bổ sung chủ yếu là cập nhật trên hệ thống thông tin điện tử hiện hành (TABMIS), đồng thời tận dụng bộ máy tổ chức sẵn có của Kho bạc Nhà nước và các đơn vị giao dịch để thực hiện.
| Thông tư số 41/2025/TT-BTC đã sửa đổi, bổ sung 3 Thông tư quan trọng gồm: Thông tư số 123/2014/TT-BTC về tổ chức vận hành, khai thác Hệ thống TABMIS; Thông tư số 18/2020/TT-BTC về đăng ký và sử dụng tài khoản tại Kho bạc Nhà nước và Thông tư số 324/2016/TT-BTC quy định hệ thống mục lục ngân sách nhà nước, cùng các văn bản có liên quan. |
Nhờ vậy, các cơ quan, đơn vị sẽ không bị gián đoạn trong quá trình xây dựng dự toán, giao dự toán, thực hiện chi ngân sách nhà nước, kể cả trong giai đoạn cao điểm chuyển giao mô hình tổ chức chính quyền hai cấp. Thông tư cũng tạo thuận lợi tối đa cho các địa phương khi thực hiện sáp nhập, đảm bảo hoạt động bình thường, thông suốt của bộ máy hành chính và các đơn vị sử dụng ngân sách.
Theo đánh giá từ Kho bạc Nhà nước, Thông tư số 41/2025/TT-BTC là bước tiến quan trọng trong cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa công tác quản lý ngân sách nhà nước và thể hiện tinh thần chủ động, quyết liệt của Bộ Tài chính, Kho bạc Nhà nước trong việc đồng hành cùng tiến trình cải cách tổ chức bộ máy hành chính và thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong khu vực công./.
