Thống kê hàng hóa chuyển phát nhanh nhập khẩu qua cửa khẩu Hữu Nghị từ 31/3/2021 đến 22/5/2021. Đồ họa: H.V.
Khối lượng công việc lớn
Hàng hóa gửi chuyển phát nhanh, bưu chính thường nhỏ lẻ, nhiều chủng loại, trị giá thấp, không có chứng từ liên quan đến trị giá. Đặc biệt, thời gian thông quan đòi hỏi phải thực hiện nhanh chóng.
Do đặc thù này, theo quy định hiện hành, thủ tục hải quan đối với chuyển phát nhanh, bưu chính có quy trình khác với các loại hình xuất nhập khẩu (XNK) thông thường.
Ở địa bàn Lạng Sơn, thời gian qua, tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị phát sinh loại hình thủ tục hải quan đối với hàng hóa trị giá thấp - chuyển phát nhanh đăng ký NK.
Ghi nhận từ báo cáo của Cục Hải quan Lạng Sơn cho thấy, tính từ ngày 31/3/2021 (lô hàng đầu tiên phát sinh) đến ngày 22/5/2021, tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị phát sinh hàng hóa chuyển phát nhanh với tốc độ gia tăng lớn. Theo đó, tại đơn vị đã phát sinh 8 lô hàng với tổng số tờ khai lên tới 3.520 bộ.
Chỉ tính riêng trong ngày 22/5/2021, Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị đã làm thủ tục hải quan cho 1.927 bộ tờ khai hàng chuyển phát nhanh của Công ty CP Hữu Nghị Xuân Cương.
Để giải quyết thủ tục cho hàng hóa NK đối với loại hình này, Đội Thủ tục hàng hóa XNK, Đội Giám sát và Kiểm soát hải quan của Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị phải phân công công chức vừa đảm nhiệm kiểm tra, giám sát các loại hình hàng hóa thông thường vừa phải kiêm nhiệm làm thủ tục hàng hóa cho loại hình chuyển phát nhanh.
Các đội đã phân công từ 1 đến 2 công chức tiếp nhận tờ khai, 1 công chức kiểm tra thực tế hàng hóa, 1 công chức vận hàng máy soi, 1 công chức giám sát hàng qua khu vực giám sát để thông quan cho lô hàng khoảng 300-500 tờ khai.
Tuy nhiên, do quy định về quản lý rủi ro nên hệ thống phân luồng hàng hóa đối với loại hình chuyển phát nhanh chủ yếu là luồng Vàng, luồng Đỏ.
Trong tổng số tờ khai, tỷ lệ phân luồng Vàng chiếm tới trên 71%, luồng Đỏ chiếm 28,4% và luồng Xanh 0%. Điều này dẫn đến kéo dài thời gian thông quan cho các lô hàng trên thường chậm hơn so với bản chất của loại hình này.
Không chỉ vậy, để kịp tiến độ đơn hàng giao cho khách hàng, phía doanh nghiệp thường xuyên kiến nghị với Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị đẩy nhanh thời gian thông quan hàng hóa đã về kho.
Thực trạng đó đã khiến đơn vị gặp rất nhiều khó khăn trong việc bố trí, sắp xếp nhân sự để đẩy nhanh tiến độ giải phóng, thông quan hàng hóa đối với loại hình này.
Bổ sung nhân lực là cấp bách
Hiện nay, Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị đang phải đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ cùng lúc.
Ngoài nhiệm vụ chính là làm thủ tục hải quan cho hàng hóa XNK, chuyển khẩu, quá cảnh, phương tiện vận tải XNC, quá cảnh; phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; tổ chức thực hiện pháp luật về thuế và thu khác đối với hàng hóa XNK, Hải quan Hữu Nghị còn có bộ phận chuyên trách làm thủ tục đối với hành khách xuất nhập cảnh; thông quan, giám sát hàng hóa qua các cửa khẩu phụ; quản lý bến bãi, cửa hàng miễn thuế; làm thủ tục cho một số lượng lớn hàng hóa XNK chuyển cửa khẩu là nguyên liệu, linh kiện, máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất của các DN đầu tư trên cả nước...
Trong khi đó, thống kê cho thấy, lượng hàng hóa XNK qua cửa khẩu Hữu Nghị rất lớn. Chỉ tính riêng trong 5 tháng đầu năm 2021, đã có 1.679 DN tham gia XNK tại cửa khẩu Hữu Nghị với tổng số tờ khai hải quan thực hiện 14.550 bộ tờ khai, tăng 23% so với cùng kỳ năm 2020; kim ngạch đạt 804.010.729 USD, tăng 80% so với cùng kỳ.
Và tính đến hết tháng 5, đơn vị đã thu ngân sách nhà nước đạt 2.357 tỷ đồng tăng 147% so với cùng kỳ và đạt 77% chỉ tiêu được giao.
Theo nhận định của Cục Hải quan Lạng Sơn, khối lượng công việc tại các vị trí ở cửa khẩu Hữu Nghị đều quá tải.
Do đó, để đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ cũng như giải quyết đề nghị của DN, Cục Hải quan Lạng Sơn đang báo cáo và đề xuất Tổng cục Hải quan xem xét thành lập Đội Thủ tục hàng hóa chuyển phát nhanh- bưu chính phục vụ công tác quản lý, làm thủ tục đối với loại hình này tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị.
Để đáp ứng sự phát triển của hoạt động thương mại điện tử, theo kịp sự phát triển của các DN đã và đang đầu tư xây dựng cơ sở vật chất về loại hình hàng hóa XNK chuyển phát nhanh, bưu chính tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, việc lập Đội Thủ tục hàng hóa chuyển phát nhanh- bưu chính phục vụ công tác quản lý, làm thủ tục đối với loại hình chuyển phát nhanh thuộc Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị là hết sức cần thiết và cấp bách.
Hồng Vân
