"Chia lửa" với Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng tại phiên chất vấn sáng ngày 19/6, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết, để đạt mục tiêu đề ra tăng trưởng tối thiểu 8% năm 2025 để chuẩn bị bước vào giai đoạn tăng trưởng hai con số trong những năm tiếp theo, cần phải nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và đẩy mạnh thu hút vốn đầu tư nước ngoài.
Giảm lệ thuộc tín dụng và làm mới dòng vốn FDI
Phân tích từ góc độ đầu tư, Thống đốc NHNN cho rằng, tăng trưởng của nền kinh tế của dựa vào vốn rất lớn, tuy nhiên hiệu quả chưa cao, phản ánh qua hiệu quả sử dụng vốn đầu tư (ICOR) của Việt Nam cao hơn nhiều so với các nước trên thế giới và khu vực, vấn đề này được Bộ trưởng Bộ Tài chính nêu rõ. Bên cạnh đó, FDI tuy đóng vai trò quan trọng, nhưng Việt Nam vẫn chưa khai thác hiệu quả các lợi thế đi kèm như nguồn vốn, chuyển giao công nghệ, kỹ năng quản trị, cũng như chưa thiết lập được sự liên kết chặt chẽ giữa khu vực FDI và khu vực kinh tế trong nước.
"Bởi vậy, cần có sự thay đổi và phải có sự làm mới trong chiến lược thu hút vốn FDI trong giai đoạn tới theo hướng chuyển giao vốn, công nghệ quản trị và gắn với nền kinh tế trong nước nhiều hơn" - bà Hồng nói.
Đồng tình với việc muốn tăng trưởng kinh tế cao phải dựa vào nguồn vốn trong nước và nước ngoài của Bộ trưởng Bộ Tài chính, theo Thống đốc NHNN, cần đa dạng thu hút vốn FDI, đầu tư gián tiếp, vay nợ nước ngoài, với các chỉ tiêu nợ nước ngoài, nợ công hiện nay có dư địa để mở rộng thu hút nước ngoài.
Ngành ngân hàng với vai trò huyết mạch của nền kinh tế, huy động vốn nhàn rỗi để cho vay, từ đó kích hoạt, dẫn dắt và lan tỏa tới các động lực tăng trưởng như đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu.
| Cảnh báo rủi ro khi phụ thuộc tín dụng quá mức "Dư nợ tín dụng trên GDP hiện nay ở mức 134% vào cuối năm 2024 và nếu tiếp tục dựa vào nguồn vốn ngân hàng sẽ tiềm ẩn rủi ro của hệ thống và có thể gây hệ lụy cho nền kinh tế. Bởi vậy, khó có thể vừa tăng trưởng cao, vừa đi đôi với bền vững. Đây một vấn đề các bộ, các ngành, cả Bộ Tài chính và NHNN cũng như các bộ, ngành điều hành kinh tế vĩ mô trong giai đoạn tới hết sức lưu ý" - Thống đốc NHNN lưu ý. |
Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, những năm qua, tín dụng của hệ thống ngân hàng tăng 14 - 15%, ở mức cao so với nhiều nước trên thế giới và khu vực.
Để đạt được tăng trưởng từ 8% trở lên trở lên, NHNN đưa ra chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng khoảng 16% và có thể điều chỉnh phù hợp. Trong thời gian tới sẽ tiếp tục bám sát diễn biến để có thể linh hoạt và thực hiện các giải pháp, công cụ điều hành hợp lý, góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, ổn định thị trường tiền tệ, ngoại hối và đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng.
Tuy nhiên, theo Thống đốc, từ kinh nghiệm điều hành kinh tế vĩ mô, một số những điều cần lưu tâm là vốn trong nước phụ thuộc rất lớn vào vốn tín dụng ngân hàng, ngay kể cả vốn trung và dài hạn.
 |
| Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng làm rõ thêm các vấn đề tại phiên chất vấn. |
Đặc biệt là từ nay tới năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045 đang dự kiến triển khai rất nhiều công trình có nguồn vốn đầu tư rất lớn, khi muốn hoàn thành thêm 2.000 km cao tốc để đến năm 2030 có 5.000 km, triển khai dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có giá trị rất lớn, các sân bay, bến cảng...
Vì vậy, từ bây giờ cần có sự tính toán chỉ rõ về nguồn vốn huy động từ đâu và đặc biệt khả năng vay và huy động được như thế nào, thời gian phân kỳ, dự phòng các nguồn vốn... để đảm bảo dự án khởi công, thu xếp được vốn và không bị động để triển khai các dự án. Đồng thời, không tạo áp lực lớn đến rủi ro vĩ mô và để đạt được tăng trưởng cao nhưng đi đôi với bền vững.
Cũng theo Thống đốc, Việt Nam tăng trưởng dựa nhiều vào xuất khẩu, nền kinh tế có độ mở lớn nên nền kinh tế của cũng chịu tác động rất lớn và đặc biệt các doanh nghiệp dựa vào xuất khẩu nhiều cũng rất khó khăn. Do vậy, cũng cần khai thác động lực từ tiêu dùng và khai thác nhu cầu nội địa, đây là lợi thế 100 triệu dân của Việt Nam.
Ngoài làm mới tác động lực tăng trưởng truyền thống như đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu, cần làm mới động lực tăng trưởng, tạo đột phá về công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số ta để tăng năng suất và tăng trưởng hai con số trong điều kiện thiếu vốn, tiết kiệm chưa bù đắp đủ đầu tư.
Quyết tâm khắc phục bất cập chính sách hỗ trợ lãi suất 2% cho dự án xanh
Về việc triển khai chính sách hỗ trợ lãi suất 2% khi vay vốn để thực hiện các dự án xanh tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn ESG, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, NHNN phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính và hướng dẫn rõ ràng, để khắc phục những bất cập của gói hỗ trợ lãi suất 2% trong chương trình phục hồi nền kinh tế.
 |
| Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trả lời tại phiên chất vấn của Quốc hội sáng 19/6. |
| Cử tri phấn khởi chính sách hỗ trợ lãi suất 2% cho dự án xanh Trước đó, Đại biểu Hoàng Quốc Khánh (tỉnh Lai Châu) chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính về chính sách hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn. "Cử tri rất phấn khởi nhưng cũng rất lo lắng bởi trước đây chúng ta đã có chính sách hỗ trợ 2%/năm nhưng tỷ lệ thực hiện rất thấp chỉ đạt hơn 3%. Từ thực tế trên, đề nghị Bộ trưởng cho biết có giải pháp gì để đưa chính sách này vào cuộc sống" - ông Khánh đặt vấn đề. |
Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, với các doanh nghiệp chuyển đổi sang lĩnh vực kinh doanh xanh, tuần hoàn, đáp ứng tiêu chuẩn bền vững rất đáng quý. Đây là xu hướng tất yếu với các doanh nghiệp trong bối cảnh hội nhập sâu, cạnh tranh toàn cầu ngày càng khốc liệt.
Tuy nhiên, khó khăn hiện nay của các doanh nghiệp là tiếp cận tài chính xanh, đặc biệt với doanh nghiệp vừa và nhỏ khi nhóm này chiếm 98% tống số doanh nghiệp cả nước.
"Tôi rất chia sẻ với ý kiến đại biểu về những lo lắng, băn khoăn về khâu tổ chức thực hiện" - Bộ trưởng nói và cho biết, Bộ Tài chính đã rút kinh nghiệm từ các lần trước.
Thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ thực hiện đồng bộ các giải pháp để thực hiện được mục tiêu này, trong đó, sẽ ban hành các văn bản hướng dẫn chính sách sẽ rõ ràng, khả thi. Hai kênh sẽ được dùng để triển khai chính sách này là hệ thống Quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách và hệ thống ngân hàng thương mại. Nguồn lực sẽ được bố trí "đúng và đủ" để thực hiện chính sách nêu trên./.
