Nghị định 08 tác động tích cực đến thị trường trái phiếu doanh nghiệp
Trả lời câu hỏi của phóng viên về tình hình thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN), Thứ trưởng cho hay, năm 2023, thị trường này có những điểm sáng.
Thứ nhất là khuôn khổ pháp lý, trong năm 2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định 08 điều chỉnh hiệu lực một số quy định của Nghị định 65, đồng thời cho phép các doanh nghiệp đàm phán với các nhà đầu tư để xử lý trái phiếu đến hạn, đảm bảo nguyên tắc lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ. Đến nay, Nghị định 08 đã cho thấy những tác dụng rất tích cực đến thị trường TPDN năm 2023.
 |
| Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi phát biểu tại cuộc họp báo. Ảnh: Đức Minh |
Thứ hai là về tổ chức thị trường, tháng 7/2023, Bộ Tài chính đã chính thức đưa thị trường giao dịch TPDN riêng lẻ tập trung vào vận hành. Tính đến 31/12, tổng giá trị giao dịch trên thị trường trái phiếu này là 218.000 tỷ đồng, với giá trị giao dịch bình quân phiên là 1.880 tỷ đồng/phiên. Hiện có 887 mã trái phiếu của 249 tổ chức phát hành đã đăng ký giao dịch trên hệ thống, qua đó góp phần cải thiện tính minh bạch, tăng tính thanh khoản cho thị trường TPDN.
Điểm sáng thứ ba, theo Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi là về công tác giám sát, kiểm tra, tuyên truyền. Bộ Tài chính đã chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trên thị trường, với cả doanh nghiệp phát hành, doanh nghiệp tư vấn. Đồng thời, tăng cường công tác truyền thông, để từ đó xã hội, nhà đầu tư, bản thân các tổ chức phát hành cũng như tổ chức cung cấp dịch vụ nắm rõ hơn các quy định pháp luật liên quan đến thị trường TPDN.
| Một con số đáng chú ý khác là cơ cấu nhà đầu tư. Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính, số nhà đầu tư tổ chức tham gia thị trường sơ cấp mua trái phiếu của năm 2023 chiếm đến 92,4 %, còn nhà đầu tư cá nhân chỉ chiếm khoảng 7,6 %. Đây là sự thay đổi rất lớn trong cách thức tiếp cận thị trường. |
Từ những điểm sáng này đưa đến kết quả cụ thể, thể hiện qua các con số trên thị trường. Theo đó, đến hết năm 2023 đã có 81 doanh nghiệp phát hành TPDN với khối lượng là 269.500 tỷ đồng.
Các doanh nghiệp cũng bố trí nguồn lực thanh toán trái phiếu đến hạn và đàm phán với các nhà đầu tư để tái cơ cấu và gia hạn trái phiếu, giảm áp lực trả nợ gốc và lãi trái phiếu. Khối lượng mua lại TPDN trước hạn của năm 2023 đạt 238.000 tỷ đồng, lượng trái phiếu quá hạn cũng đã được các nhà phát hành và chủ sở hữu trái phiếu tiến hành đàm phán, cơ cấu lại.
Những kết quả này trên thị trường TPDN cho thấy niềm tin đã dần trở lại. Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi bày tỏ kỳ vọng, với những giải pháp cụ thể đã đề ra, cùng với xu hướng phục hồi của nền kinh tế, thị trường TPDN năm 2024 sẽ tiếp tục đà tăng trưởng, theo xu hướng bền vững và thực chất. Cùng với số lượng, chất lượng của thị trường cũng sẽ được nâng lên, cả với các tổ chức phát hành, doanh nghiệp phát hành, cũng như nhà đầu tư và nhà cung cấp dịch vụ.
Toàn thị trường có hơn 7 triệu tài khoản của nhà đầu tư chứng khoán
Đối với thị trường cổ phiếu, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi chia sẻ thông tin cho hay, Bộ Tài chính đang lấy ý kiến các bộ, ngành để sửa các Nghị định 155, 156 và 128 về hướng dẫn thực hiện Luật Chứng khoán, cũng như các quy định về xử phạt vi phạm hành chính để hoàn thiện thêm các công cụ, khuôn khổ pháp lý.
Trước đó, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 69 quy định lộ trình sắp xếp các thị trường cổ phiếu, trái phiếu, thị trường giao dịch chứng khoán phái sinh và các thị trường khác.
 |
| Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi phát biểu tại cuộc họp báo. Ảnh: Đức Minh |
Bên cạnh đó, công tác thanh tra, giám sát và xử lý vi phạm cũng được chú trọng. Trong năm 2023, đã có 67 đoàn kiểm tra, ban hành 412 quyết định xử phạt với tổng số tiền xử phạt là 37,2 tỷ đồng. Bộ Tài chính đã chỉ đạo các đơn vị phối hợp kịp thời với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước để thực hiện kiểm tra nhiều công ty kiểm toán, tổ chức rà soát báo cáo tài chính được kiểm toán, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm của các doanh nghiệp, kiểm toán viên để chấn chỉnh thị trường.
| Tính đến 29/12, chỉ số VN-Index đạt 1.129 điểm, tăng 12 % so với cuối năm 2022. Thanh khoản trên thị trường cổ phiếu đạt 17.500 tỷ đồng/phiên và quy mô vốn hóa thị trường ước đạt 6.000.000 tỷ đồng, tăng 9,5 % so với năm 2022, tương đương khoảng 62 % GDP năm 2022. Thị trường chứng khoán phái sinh duy trì ổn định với khối lượng giao dịch bình quân 263.000 hợp đồng một phiên. Số tài khoản nhà đầu tư đăng ký mới trong năm 2023 là 355.000 tài khoản, đưa tổng số tài khoản của nhà đầu tư chứng khoán lên trên 7.000.000 tài khoản. |
Trong công tác tái cấu trúc với thị trường, Bộ Tài chính đã tiến hành thanh lọc các công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ yếu kém, không hiệu quả. Trong năm 2023 đã xử lý vi phạm với 6 công ty chứng khoán, đưa 1 công ty chứng khoán vào diện kiểm soát và 2 công ty chứng khoán vào diện cảnh báo.
Ngoài ra, việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số cũng được đẩy mạnh. Các cơ sở dữ liệu về giao dịch, chuyển nhượng, nhà đầu tư đã được đồng bộ, kết nối dữ liệu nhà đầu tư với cơ sở dữ liệu công dân để hỗ trợ công tác quản lý, giám sát thị trường chứng khoán.
Chia sẻ kỳ vọng về thị trường trong năm 2024, Thứ trưởng nhấn mạnh, thị trường chứng khoán phản ánh chất lượng của nền kinh tế. Với các giải pháp, nhiệm vụ trọng tâm nhằm đảm bảo các cân đối vĩ mô và tiếp tục tăng trưởng chất lượng trong năm 2024 đã được Chính phủ nêu trong hội nghị sáng 5/1, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi bày tỏ tin tưởng, đây chính là nền tảng để thị trường chứng khoán sẽ phát triển ổn định và bền vững thời gian tới.
Về phía Bộ Tài chính, lãnh đạo Bộ cam kết tiếp tục tập trung đảm bảo thị trường vận hành liên tục, an toàn, minh bạch, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của tất cả các chủ thể tham gia.
Ngoài ra, ngay trong năm 2024, Bộ Tài chính cùng các bộ, ngành liên quan sẽ chủ động triển khai quyết liệt nhiều giải pháp khác nhau để đạt được tiêu chuẩn về nâng hạng thị trường chứng khoán trong thời gian sớm nhất, từ đó đề xuất các tổ chức xếp hạng có quyết định nâng hạng thị trường chứng khoán./.
