Thu ngân sách quý I đạt hơn 490 nghìn tỷ đồng

Trong tổng thu ngân sách nhà nước (NSNN), thu nội địa tháng 3 ước đạt 101,3 nghìn tỷ đồng; lũy kế thu quý I ước đạt 411,8 nghìn tỷ đồng, bằng 30,9% dự toán, tăng 5,4% (tăng/giảm so cùng kỳ năm 2022).

Số thu quý I đạt khá so với dự toán chủ yếu là do tập trung thu các khoản phát sinh quý IV năm 2022 và chênh lệch so quyết toán thuế năm 2022 (như: thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân,...), theo chế độ được kê khai nộp NSNN trong quý I/2023. Trong đó, thu từ 3 khu vực kinh tế (chiếm 53,3% dự toán thu nội địa) ước đạt 32,7% dự toán, tăng 13,8%.

Tuy nhiên, nếu loại trừ quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp của năm 2022, thì số thu của 3 khu vực này giảm 6%; thuế thu nhập cá nhân ước đạt 32,5% dự toán, giảm 1,9%. Tiến độ thu NSNN các tháng 2, 3 có dấu hiệu suy giảm, trong đó: thu tháng 1 đạt 14,7% dự toán; tháng 2 đạt 7,7% dự toán; tháng 3 ước đạt 8% dự toán (yêu cầu để đạt dự toán năm, mỗi tháng phải thu khoảng 8,3 - 8,4% dự toán).

Nguồn: Bộ Tài chính. Đồ họa: Văn Chung
Nguồn: Bộ Tài chính. Đồ họa: Văn Chung

Có 4 khoản thu tiến độ thu đạt thấp so dự toán và giảm mạnh so với cùng kỳ là thu thuế bảo vệ môi trường (ước đạt 11,6% dự toán, bằng 46,1% cùng kỳ, các khoản thu về nhà, đất (chiếm 13,3% dự toán thu nội địa, ước đạt 14,9% dự toán, bằng 43,5% cùng kỳ); thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản (ước đạt 13,1% dự toán, bằng 78,4% cùng kỳ).

Về số thu trên địa bàn, ước tính có 28/63 địa phương thực hiện thu nội địa quý I đạt trên 28% dự toán, 23/63 địa phương có tăng trưởng thu so với cùng kỳ, trong khi có tới 40 địa phương thu thấp hơn cùng kỳ.

Thu từ dầu thô thực hiện tháng 3 ước đạt 5,5 nghìn tỷ đồng; lũy kế thu quý I đạt 15,5 nghìn tỷ đồng, bằng 36,9% dự toán, giảm 11,4%.

Thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu thực hiện tháng 3 ước đạt 22,8 nghìn tỷ đồng; luỹ kế thu quý I đạt 64,2 nghìn tỷ đồng, bằng 26,9% dự toán, giảm 16,4%, trên cơ sở: tổng số thu thuế ước đạt 91,5 nghìn tỷ đồng, bằng 21,5% dự toán, giảm 16,9%; hoàn thuế giá trị gia tăng theo chế độ khoảng 27,3 nghìn tỷ đồng, bằng 14,7% dự toán.

Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu có thuế đến ngày 15/3/2023 đạt 24,3 tỷ USD, giảm 14,5%, trong đó: kim ngạch xuất khẩu có thuế đạt 1,43 tỷ USD, giảm 22,5%; kim ngạch nhập khẩu có thuế đạt 22,9 tỷ USD, giảm 14%. Một số mặt hàng chủ yếu đóng góp số thu lớn cho ngân sách giảm mạnh như: phân bón các loại (giảm 69%), máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện (giảm 50,4%), linh kiện, phụ tùng ô tô (giảm 50,5%)...

Cân đối ngân sách được đảm bảo

Về chi NSNN, tổng chi cân đối NSNN tháng 3 ước đạt 130,6 nghìn tỷ đồng; luỹ kế chi quý I đạt 363,4 nghìn tỷ đồng, bằng 17,5% dự toán, tăng 7,2%. Trong đó: chi đầu tư phát triển ước đạt khoảng 73,2 nghìn tỷ đồng, bằng 10,1% dự toán Quốc hội quyết định, bằng 10,35% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (cùng kỳ năm 2022 đạt 11,88% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao); chi trả nợ lãi ước đạt 27,9 nghìn tỷ đồng, bằng 27,1% dự toán, giảm 3,4%; chi thường xuyên ước đạt 262,1 nghìn tỷ đồng, bằng 22,4% dự toán, tăng 5,4%.

Các nhiệm vụ chi ngân sách trong quý I được thực hiện theo dự toán, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lý nhà nước và thanh toán các khoản nợ đến hạn, đảm bảo kinh phí phòng, chống dịch, các nhiệm vụ chi an sinh xã hội, chăm lo cho các đối tượng hưởng lương, lương hưu và trợ cấp xã hội từ NSNN.

Có tới 40 địa phương thu thấp hơn so với cùng kỳ

Ước tính có 28/63 địa phương thực hiện thu nội địa quý I đạt trên 28% dự toán, 23/63 địa phương có tăng trưởng thu so với cùng kỳ, trong khi có tới 40 địa phương thu thấp hơn so với cùng kỳ.

Ngân sách trung ương đã chi từ dự phòng bổ sung cho các địa phương 141 tỷ đồng kinh phí phòng, chống dịch Covid-19 và hỗ trợ người dân gặp khó khăn do dịch Covid-19; hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, thủy sản để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh theo quy định. Bên cạnh đó, NSNN đã thực hiện xuất cấp 18,3 nghìn tấn gạo dự trữ quốc gia để khắc phục hậu quả mưa lũ, cứu trợ, cứu đói cho nhân dân trong dịp Tết Nguyên đán và giáp hạt đầu năm.

Riêng về chi đầu tư phát triển, tổng số kế hoạch vốn năm 2023 Thủ tướng Chính phủ đã giao khoảng 707 nghìn tỷ đồng. Bên cạnh đó, tổng hợp đến thời điểm báo cáo, các địa phương đã giao kế hoạch vốn đầu tư của địa phương tăng thêm (từ các nguồn tăng thu, kết dư ngân sách địa phương,...) khoảng 48,49 nghìn tỷ đồng so với kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ giao.

Bộ Tài chính đã nhận được báo cáo phân bổ kế hoạch đầu tư vốn NSNN năm 2023 của 50/52 bộ, cơ quan trung ương (chưa nhận được báo cáo của Kiểm toán Nhà nước, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam) và 63/63 địa phương. Trong đó, tổng số kế hoạch vốn các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã phân bổ chi tiết là 683,59 nghìn tỷ đồng, đạt 96,68% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (không kể kế hoạch vốn các địa phương giao tăng thêm, thì đạt 89,83%); kế hoạch vốn chưa phân bổ chi tiết là 71,94 nghìn tỷ đồng, chiếm 10,2% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (trong đó: 27 bộ, cơ quan trung ương là 13,28 nghìn tỷ đồng; 46 địa phương là 58,66 nghìn tỷ đồng).

Về cân đối NSNN, cân đối ngân sách trung ương và ngân sách các cấp địa phương được đảm bảo. Tính đến ngày 24/3/2023, đã thực hiện phát hành gần 94 nghìn tỷ đồng trái phiếu chính phủ, kỳ hạn bình quân 12,53 năm, lãi suất bình quân 4,26 %/năm.

Vừa hỗ trợ doanh nghiệp vừa tăng cường quản lý thu ngân sách

Trong những tháng đầu năm, cơ quan thuế tiếp tục triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, tháo gỡ khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; ước tính số tiền miễn, giảm thuế phí, lệ phí trong 3 tháng đầu năm khoảng 14,48 nghìn tỷ đồng.

Đồng thời, cơ quan thuế đã tăng cường công tác quản lý thu, tập trung kiểm tra, rà soát các doanh nghiệp đăng ký kinh doanh, lập sổ bộ thuế khoán, lệ phí môn bài; rà soát nợ đọng thuế; kiểm soát chặt chẽ hoàn thuế giá trị gia tăng. Ngành Thuế tiếp tục triển khai Cổng thông tin về sàn thương mại điện tử và hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh hoạt động cung cấp hàng hóa, dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng. Cơ quan thuế các cấp quản lý, đôn đốc thu nộp kịp thời đối với hoạt động kinh doanh bất động sản, chứng khoán, giao dịch thương mại điện tử, thu từ các nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam.

Tính đến ngày 15/3/2022, cơ quan thuế các cấp đã thực hiện 4,7 nghìn cuộc thanh tra, kiểm tra, kiểm tra 66,6 nghìn hồ sơ khai thuế của doanh nghiệp; qua đó kiến nghị xử lý tài chính 11,84 nghìn tỷ đồng, trong đó thu nộp ngân sách nhà nước (NSNN) khoảng 2,68 nghìn tỷ đồng (đã nộp vào ngân sách khoảng 1,59 nghìn tỷ đồng), giảm khấu trừ và giảm lỗ gần 9,16 nghìn tỷ đồng; đôn đốc thu hồi và xử lý nợ đọng thuế khoảng 9 nghìn tỷ đồng.

Tính đến ngày 15/3/2022, cơ quan hải quan đã thực hiện 168 cuộc thanh tra, kiểm tra, xử lý thu vào NSNN 44,7 tỷ đồng; phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, bắt giữ 3,7 nghìn vụ vi phạm, với giá trị hàng hóa 1,28 nghìn tỷ đồng, xử lý thu vào NSNN 69 tỷ đồng.