Vốn đang dư thừa tại nhiều ngân hàng thương mại

Sáng 3/3, báo cáo tại cuộc gặp mặt đầu xuân của Thường trực Chính phủ với các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) tiêu biểu, Chủ tịch HĐTV Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) Phạm Đức Ấn nhận định, bước sang năm 2024, tình hình quốc tế vẫn nhiều mảng xám, diễn biến phức tạp, khó đoán định, kéo theo nhiều hệ luỵ. Nhiều nền kinh tế lớn vẫn đang gặp rất nhiều khó khăn.

Chính điều này đang tác động tiêu cực đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp trong nước. Cụ thể, mặc dù lãi suất huy động giảm nhiều nhưng tiền gửi vẫn tiếp tục vào hệ thống ngân hàng, nhu cầu sử dụng vốn sụt giảm do nhu cầu về sản xuất, tiêu thụ hàng hoá chưa được cải thiện, nên vốn đang trở nên dư thừa tại nhiều ngân hàng thương mại, tăng chi phí trả lãi của ngân hàng thương mại.

Ông Phạm Đức Ấn - Chủ tịch HĐTV Agribank, phát biểu tại hội nghị. Ảnh: VGP

Ông Phạm Đức Ấn lấy ví dụ, tại ngân hàng này hiện nay đang huy động 100 đồng tiền gửi thì chỉ cho vay ra được hơn 80 đồng, mặc dù ngay từ đầu năm 2024 Agribank đã chủ động điều chỉnh giảm lãi suất cho vay, triển khai các chương trình tín dụng quy mô hơn 120.000 tỷ đồng với lãi suất cho vay thấp hơn từ 2,5 - 3% so với lãi suất thông thường để khuyến khích, hỗ trợ khách hàng. Cho vay chậm, vốn dư thừa, thu nhập 2 tháng đầu năm 2024 của Agribank đã giảm gần 1.200 tỷ đồng so cùng kỳ 2023.

Tại hội nghị, lãnh đạo Agribank cũng kiến nghị tới Chính phủ về một số giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho các DNNN.

Thứ nhất là các vướng mắc, bất cập về cơ chế, chính sách, những rào cản liên quan đến trách nhiệm, đạo đức công vụ cần tiếp tục được làm rõ và có giải pháp cụ thể để các doanh nghiệp tự tin, mạnh dạn bứt phá phát triển.

Thứ hai, trong điều kiện hiện nay, các chính sách tài khoá đặc biệt là đầu tư công và hỗ trợ doanh nghiệp là chìa khoá để kích thích sản xuất, tiêu dùng, qua đó nhu cầu sử dụng vốn sẽ tăng thêm, vốn của ngân hàng thương mại mới phát huy tác dụng. Chính phủ cũng cần triển khai các giải pháp khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp chuyển đổi xanh để đáp ứng các xu hướng, tiêu chuẩn quốc tế.

Kiến nghị thứ 3, ông Phạm Đức Ấn đề nghị, để DNNN dám nghĩ, dám làm thì cơ chế quản lý vốn đầu tư vào DNNN cũng như hoạt động của doanh nghiệp cần sớm được đổi mới, trong đó tăng cường giao quyền tự chủ cho DNNN trên tinh thần chuyển quản lý hành vi sang quản lý mục tiêu, tăng cường giám sát, phát hiện, cảnh báo và xử lý vi phạm ngay từ sớm nhằm ngăn chặn, giảm thiểu thiệt hại.

Mục tiêu giao cho DNNN cần cụ thể hoá cho từng loại hình và từng doanh nghiệp cụ thể, nhất là khả năng làm chủ công nghệ, sản xuất các mặt hàng thay thế nhập khẩu có giá trị gia tăng cao, tránh chỉ giao chỉ tiêu tăng trưởng kinh doanh và lợi nhuận đơn thuần. Cơ chế về bổ nhiệm, miễn nhiệm cán bộ trong DNNN cũng cần được đổi mới triệt để.