12

Nguồn: Tổng cục Thống kê Đồ họa: Hồng Vân

>> Bài 2: Những “cú đấm bồi” từ giá nguyên, nhiên vật lieu

Trong đó, Chính phủ chỉ đạo tập trung hỗ trợ thực hiện mục tiêu kép, vừa giữ ổn định mặt bằng giá tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, đời sống của người dân, góp phần phòng chống dịch bệnh, vừa hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

PV: Nguy cơ đứt gãy nguồn cung và tin đồn thất thiệt gây bất ổn tâm lý đã khiến giá cả thị trường ở một số nơi vào một số thời điểm leo thang chóng mặt. Ngay sau đó, Bộ Tài chính và các bộ, ngành đã nhanh chóng vào cuộc. Ông nhận định như thế nào về thực trạng này và các cơ quan quản lý làm gì để không tái diễn?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Vừa qua, thời điểm một số địa phương thực hiện giãn cách xã hội phòng chống dịch Covid-19 đã xảy ra hiện tượng tăng giá một số mặt hàng. Tuy nhiên đây chỉ là hiện tượng mang tính cục bộ tại một số địa phương và tình trạng này đã kịp thời được ngăn chặn, xử lý.

pv12
Ông Nguyễn Anh Tuấn

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương bảo đảm cung ứng kịp thời, đầy đủ lương thực, thực phẩm, nhu cầu thiết yếu cho nhân dân; không để thiếu hàng hóa, ách tắc lưu thông.

Ngay lập tức, Bộ Tài chính đã có công văn đề nghị các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tăng cường quản lý, bình ổn giá. Bộ Tài chính đề nghị UBND các tỉnh, thành phố theo dõi sát diễn biến cung cầu, kịp thời bình ổn giá thị trường; thực hiện nghiêm kê khai, niêm yết giá; tăng cường thanh, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Đặc biệt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công thương nhanh chóng vào cuộc, kịp thời tháo gỡ cho sản xuất nông nghiệp, kết nối tiêu thụ cho nông, thủy sản khu vực Nam Bộ và Tây Nguyên. Nhờ đó, hàng hóa kịp thời được cung ứng cho các địa phương thực hiện giãn cách; không để thiếu hàng, sốt giá; góp phần bình ổn thị trường.

PV: Trong khi lo ngại tình hình dịch bệnh phức tạp ảnh hưởng đến lạm phát, thì giá một số nguyên, nhiên vật liệu vẫn là mối đe dọa thường trực. Bộ Tài chính dự báo giá cả những mặt hàng này thời gian tới sẽ như thế nào, thưa ông?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Tình hình dịch bệnh trong nước tiếp tục diễn biến phức tạp, để hạn chế thấp nhất đà tăng giá xăng dầu, hỗ trợ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và sinh hoạt của người dân, liên Bộ Công thương - Tài chính đã quyết định mức chi sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu liên tục ở mức cao.

Ngoài mặt hàng xăng dầu, từ đầu năm đến khoảng hết tháng 5/2021, thép chủ yếu tăng giá. Cuối tháng 5/2021 so với đầu năm 2021, giá bán thép tăng khoảng 12 - 16% tùy chủng loại và nhà sản xuất. Tuy nhiên, từ đầu tháng 6 đến nay, thép đã hạ nhiệt do giá nguyên liệu đầu vào sản xuất thép chững lại.

Dự báo giá xăng dầu trên thế giới cuối năm 2021 có thể tăng theo đà phục hồi của kinh tế thế giới khi dịch bệnh được kiểm soát. Đối với giá thép, có thể tăng trở lại vào mùa xây dựng cuối năm.

Nhằm hạn chế mức tăng giá của các mặt hàng xăng dầu, liên Bộ Công thương - Tài chính sẽ phối hợp điều hành giá linh hoạt theo cơ chế thị trường, đồng thời sử dụng các công cụ tài chính nhằm hạn chế mức tăng giá. Đối với giá thép, mới đây Bộ Tài chính đã đề xuất giảm thuế nhập khẩu một số sản phẩm thép xuống còn từ 10 - 15% (thay mức 15 - 25% như hiện hành).

Về phía các bộ, ngành, địa phương, tôi cho rằng cần theo dõi sát diễn biến giá cả thị trường, nhất là 2 mặt hàng trên, từ đó tính toán, dự báo tác động đến mặt bằng giá nhằm cân đối cung - cầu, giá cả kịp thời trong trường hợp tiếp tục biến động mạnh. Mặt khác, ngăn chặn các hoạt động đầu cơ, thao túng giá, “té nước theo mưa” để trục lợi.

PV: Kinh nghiệm cho thấy, việc lên phương án các kịch bản về lạm phát sẽ giúp cơ quan quản lý chủ động trong điều hành. Với vai trò là cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo điều hành giá của Chính phủ, ông có thể cho biết, Bộ Tài chính sẽ kiến nghị những giải pháp gì để kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Lạm phát cơ bản tháng 7/2021 giảm 0,06% so với tháng trước, bình quân 7 tháng năm 2021 tăng 0,89% so với cùng kỳ năm 2020, thấp hơn mức CPI bình quân chung (tăng 1,64%). Điều này phản ánh biến động giá tiêu dùng chủ yếu do giá lương thực, giá xăng, dầu, điện và giá gas tăng.

Ở trong nước, có nhiều yếu tố tạo thuận lợi cho kiểm soát lạm phát như: Nền tảng kinh tế vĩ mô tương đối ổn định. Các cân đối lớn của nền kinh tế được đảm bảo. Dự báo, một số hàng hóa thiết yếu như lương thực, thực phẩm, giá cả không biến động lớn do nguồn cung dồi dào. Mới đây, Chính phủ yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện giảm giá điện, giá nước, giá cước viễn thông, sẽ góp phần quan trọng giảm đà tăng của CPI.

Tuy nhiên, dự báo những tháng cuối năm vẫn còn tiềm ẩn rủi ro đối với kiểm soát lạm phát đến từ tình hình thế giới, dịch bệnh diễn biến phức tạp, tình hình thiên tai, bão lũ… Bên cạnh đó, chi phí vận tải đường biển đang tăng cao, tạo nên chi phí đẩy, làm gia tăng áp lực lạm phát cuối năm và năm 2022.

Theo ước tính của Bộ Tài chính, CPI mỗi tháng còn có dư địa tăng trên 1% so với tháng trước để đảm bảo kiểm soát theo mục tiêu đề ra. Tuy nhiên, tôi cho rằng, việc kiểm soát lạm phát không chỉ hướng thuần túy đến vấn đề chỉ tiêu Quốc hội giao mà cần phải được đặt trong đa mục tiêu về thúc đẩy tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ phòng chống dịch. Kiểm soát CPI bình quân cần hướng đến kiểm soát cả CPI cùng kỳ tháng 12, làm nền tảng cho kiểm soát lạm phát năm 2022.

PV: Xin cảm ơn ông!

Bảo đảm cung cấp đủ hàng hóa thiết yếu cho người dân

“Tôi cho rằng, nếu các bộ, ngành cùng vào cuộc thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, triển khai đồng bộ các giải pháp đề ra, sẽ ngăn chặn được tình trạng tăng giá bất hợp lý. Người dân cũng cần bình tĩnh, các địa phương đều cam kết cung cấp lượng hàng rất lớn nên không cần tích trữ các nhu yếu phẩm, gây khan hiếm cục bộ, góp phần đẩy giá cả lên cao” - ông Nguyễn Anh Tuấn lưu ý.

Các tỉnh, thành phố thực hiện giãn cách xã hội cần khuyến cáo người dân đến các cửa hàng tiện lợi, siêu thị, doanh nghiệp, cửa hàng bán hàng thiết yếu được phép hoạt động mua hàng theo đúng giá niêm yết. Sở công thương các tỉnh đều cam kết đảm bảo cung ứng đủ lượng hàng hóa thiết yếu trong mùa dịch và bình ổn giá cả, nên người dân cần hợp tác với cơ quan chức năng, vừa giữ an toàn, vừa không khiến giá cả leo thang.

Cũng theo ông Nguyễn Anh Tuấn, với tư cách là Thường trực Ban Chỉ đạo điều hành giá, Bộ Tài chính tiếp tục tham mưu, kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ một số giải pháp nhằm kiểm soát lạm phát theo đúng mục tiêu đề ra. Bộ Tài chính tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục quản lý, điều hành giá một cách thận trọng, linh hoạt và chủ động; tập trung vào việc hỗ trợ thực hiện mục tiêu kép của Chính phủ, vừa giữ ổn định mặt bằng giá để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh và đời sống của người dân, vừa hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Đối với diễn biến giá cả hàng hóa, dịch vụ thiết yếu, Bộ Tài chính đề nghị các bộ, ngành, địa phương theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả để có biện pháp điều hành phù hợp; chủ động tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp và có phương án điều tiết nguồn hàng để tăng lượng cung ứng cho các địa phương có dịch bệnh cần cách ly hoặc giãn cách xã hội, bảo đảm cung cấp đủ hàng hóa thiết yếu cho người dân…

(Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ)

Minh Anh (thực hiện)