Dữ liệu số là tài nguyên để xây dựng thành phố thông minh
Các đại biểu trao đổi tại cuộc tọa đàm.

Cơ sở dữ liệu là vấn đề rất quan trọng

Trong khuôn khổ Hội nghị Thành phố thông minh Việt Nam - Châu Á 2023, sáng 29/11 đã diễn ra cuộc tọa đàm với chủ đề "Khai thác dữ liệu - xây dựng thành phố thông minh phát triển bền vững". Tại tọa đàm, các chuyên gia đã bàn giải pháp để khai thác tối đa tiềm năng của dữ liệu số để xây dựng thành phố thông minh.

Phát biểu tại tọa đàm, Phó Chủ tịch TP. Hà Nội Hà Minh Hải cho biết, thành phố xác định chuyển đổi số là khâu rất quan trọng, mang tính đột phá, thông minh và hiệu quả.

Trong quá trình triển khai hội nghị, TP. Hà Nội thống nhất rất cao chủ đề “Khai thác dữ liệu - xây dựng thành phố thông minh phát triển bền vững” bởi tất cả mọi vấn đề đều xoay quanh dữ liệu số, là nguồn tài nguyên mới quyết định những vấn đề liên quan đến chuyển đổi số. Hơn nữa, việc xây dựng thành phố thông minh, phát triển Thủ đô cũng mục tiêu xuyên suốt là để lấy người dân làm trung tâm. Do đó để có sản phẩm chuyển đổi số phát triển kinh tế thì đời sống người dân phải được nâng cao cả về chất lượng và tinh thần.

Theo ông Nguyễn Nhật Quang - Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ VINASA, yếu tố quan trọng để tạo nên đô thị thông minh là phải quan tâm đến đô thị xanh và đô thị số. Trong đó, chuyển đổi số đô thị không chỉ là ứng dụng công nghệ thông tin trong các bài toán đô thị mà là quá trình chuyển đổi của các môi trường nhân tạo và xã hội để thích ứng với môi trường số.

Khi Hà Nội triển khai nhiệm vụ này, toàn bộ về mặt chủ trương đã được nhận thức rõ. Trong đó nhấn mạnh về tầm quan trọng của chuyển đổi số, sự cần thiết xây dựng thành phố thông minh, các đơn vị triển khai rất quyết liệt…

“Thành phố xác định cơ sở dữ liệu là vấn đề rất quan trọng, Hà Nội đã ban hành các danh mục, kế hoạch dữ liệu và đang giao các đơn vị triển khai nội dung này. Quá trình triển khai đến giai đoạn này vẫn còn một số khó khăn bất cập liên quan đến thu thập và chia sẻ dữ liệu” - ông Hà Minh Hải nói.

Ông Hà Minh Hải cũng cho biết thêm, từng bước thực hiện thành phố thông minh, Hà Nội đã giao cho Sở Thông tin và Truyền thông xây dựng đề án để lựa chọn mô hình thông minh nhất, hiệu quả nhất và mọi kết nối không chờ… Thành phố đã lựa chọn khâu quy hoạch và yếu tố thông minh là nguyên tắc. Trong Quy hoạch Thủ đô, mọi lĩnh vực phải thể hiện được sự chuyển đổi số và thẩm thấu văn hóa con người của Hà Nội.

Dữ liệu số là tài nguyên để xây dựng thành phố thông minh
Dữ liệu số là tài nguyên để xây dựng thành phố thông minh.

Hà Nội là hình mẫu trong xây dựng kho dữ liệu dùng chung

Tại cuộc tọa đàm, bàn về giải pháp để khai thác tối đa tiềm năng của dữ liệu số, các chuyên gia cũng cho rằng, trung ương nên đưa ra chủ trương chung và các địa phương sẽ là đầu mối triển khai thực hiện; các địa phương cần kết nối điều phối tích cực với nhau…

Ông Nguyễn Nhật Quang - Thành viên Hội đồng sáng lập VINASA - Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ VINASA cho biết, việc khai thác dữ liệu, xây dựng thành phố thông minh vẫn còn nhiều thách thức. Hiện nay, kiến trúc dữ liệu mỗi địa phương là khác nhau, đây cũng là thách thức khi sau này thực hiện dữ liệu chung quốc gia. “Chúng ta hướng đến đô thị thông minh nhưng việc trao đổi dữ liệu với nhau lại không được. Chúng ta coi dữ liệu là tài sản nhưng chúng ta chưa có ý thức để giữ tài sản đó” - ông Quang bày tỏ.

Trên cơ sở đó, ông Nguyễn Nhật Quang cho rằng, dữ liệu là tải sản công của toàn dân do vậy phải được sử dụng công khai, sử dụng chung trong cả nước, có như vậy việc hướng đến thành phố thông minh mới thực sự bền vững.

Ông Nguyễn Công Thị - Giám đốc khối Giải pháp chính quyền điện tử, Tập đoàn VNPT đề xuất, cần xây dựng mô hình tham chiếu dữ liệu chuẩn để định hướng chiến lược phát triển dữ liệu phục vụ phát triển kinh tế số và đảm bảo thống nhất từ trung ương xuống địa phương; xây dựng nền tảng phân tích dữ liệu lớn phục vụ dữ liệu và phân tích lượng lớn dữ liệu đáp ứng phục vụ chuyển đổi số và phát triển kinh tế - xã hội; phát triển dữ liệu số cần có trọng tâm, trọng điểm; chia sẻ dữ liệu và xây dựng cổng dữ liệu mở…

Đặc biệt, tại Hà Nội, là một trong những địa phương tích cực triển khai xây dựng các cơ sở dữ liệu quan trọng. Hiện nay, dữ liệu từ các nền tảng số và ứng dụng chuyên ngành trên địa bàn thành phố đang dần hình thành và được ưu tiên phát triển.

"Tôi xin đề xuất, TP. Hà Nội tập trung xây dựng như là mô hình mẫu điển hình trong xây dựng kho dữ liệu dùng chung và nền tảng tổng hợp, phân tích xử lý dữ liệu. Các bộ, ngành thí điểm mô hình kết nối, chia sẻ dữ liệu cho thành phố Hà Nội để làm điểm và nhân rộng cho các địa phương” - ông Nguyễn Công Thị nhấn mạnh.

Tại Việt Nam, đã có rất nhiều chính sách, văn bản để thực hiện việc xây dựng và phát triển đô thị thông minh. Cụ thể, Văn kiện Đại hội Đảng XIII đã xác định: “Phát triển mạnh hạ tầng số, xây dựng và phát triển đồng bộ hạ tầng dữ liệu quốc gia, vùng, địa phương kết nối đồng bộ, thống nhất, tạo nền tảng phát triển kinh tế số, xã hội số”. Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 24/01/2022 của Bộ Chính trị về Quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 cũng đã xác định quan điểm chỉ đạo “Quy hoạch đô thị và phát triển kết cấu hạ tầng các đô thị phải đi trước một bước và tạo ra nguồn lực chủ yếu cho phát triển đô thị”.