Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng phát biểu tại hội nghị. Ảnh: T.T.
Tại Hội nghị Đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN, trọng tâm là các TĐ kinh tế, TCT nhà nước diễn ra sáng 21/11, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng đã trình bày báo cáo tổng hợp đánh giá tình hình cơ cấu lại, các nhiệm vụ, giải pháp đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN, trọng tâm là các TĐ kinh tế, TCT nhà nước.
DN tăng trưởng ổn định sau cổ phần hoá
Cụ thể, theo báo cáo được Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng trình bày, năm 2016 cả nước đã cổ phần hóa (CPH) 66 doanh nghiệp (DN) với tổng giá trị DN là 40.206 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn nhà nước là 27.328 tỷ đồng. Năm 2017 đã CPH 69 DN với tổng giá trị DN là 365.953 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn nhà nước là 160.156 tỷ đồng. Trong 11 tháng năm 2018 đã CPH 12 DN với tổng giá trị DN là 29.747 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn nhà nước là 15.413 tỷ đồng.
Như vậy, đến nay đã CPH được 27/127 DN trong kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại công văn số 991/QĐ-TTg (chiếm 21%). Những đơn vị thực hiện tích cực, đã hoàn thành kế hoạch đặt ra là tỉnh Vĩnh Long, Sóc Trăng, Tuyên Quang, Hà Tĩnh, Đồng Tháp, Bình Dương, Bắc Ninh, Bắc Kạn và Đài truyền hình Việt Nam.
Về kế hoạch thoái vốn, theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, giai đoạn 2017 - 2020 thực hiện thoái 406 danh mục, khoảng 60.000 tỷ đồng vốn nhà nước tại các DN. Trong giai đoạn từ 2016 đến tháng 11/2018, cả nước đã thoái được 17.826 tỷ đồng, thu về 155.735 tỷ đồng. Trong đó: Năm 2016 thoái được 3.645 tỷ đồng, thu về 6.839 tỷ đồng. Năm 2017 thoái được 9.046 tỷ đồng, thu về 138.327 tỷ đồng. Trong 11 tháng đầu năm 2018 thoái được 5.067 tỷ đồng, thu về 10.499 tỷ đồng.
Tổng nguồn thu từ CPH, thoái vốn (bao gồm thoái vốn nhà nước và thoái vốn tại các TĐ, TCT, DNNN) trong giai đoạn từ 2016 đến nay đạt khoảng 206.720 tỷ đồng, trong đó: Năm 2016: 30.000 tỷ đồng; năm 2017: 144.577 tỷ đồng; 11 tháng năm 2018: 32.143 tỷ đồng.
Về tình hình sử dụng thu từ CPH, thoái vốn, từ năm 2016 đến ngày 18/11/2018, đã chuyển 135.000 tỷ đồng từ Quỹ Hỗ trợ sắp xếp và phát triển DN vào ngân sách nhà nước (NSNN) theo Nghị quyết số 26/2016/QH14 ngày 10/11/2016 của Quốc hội, số còn phải chuyển về NSNN là 115.000 tỷ đồng, trong đó năm 2018 đã thực hiện chuyển về NSNN 45.000 tỷ đồng, còn phải chuyển về NSNN là 20.000 tỷ đồng.
Báo cáo tại hội nghị của Bộ Tài chính cũng cho thấy, sau CPH, bình quân lợi nhuận trước thuế, nộp NSNN, vốn điều lệ, tổng tài sản, doanh thu, thu nhập bình quân người lao động của DNNN đều tăng. Các DN sau CPH vẫn có xu hướng tăng trưởng ổn định và phát triển; quản trị DN đạt được nhiều kết quả nhất định. Những đổi mới mạnh mẽ về chủ trương chính sách và hệ thống pháp luật kinh doanh đã tạo hành lang pháp lý và môi trường kinh doanh thuận lợi, bình đẳng cho các DN thuộc mọi thành phần kinh tế hoạt động đồng thời với việc tăng cường tính công khai minh bạch trong hoạt động kinh doanh của các DN.
Không thoái vốn, phải chuyển giao về SCIC trước 31/12/2018
Báo cáo tại hội nghị, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cũng chỉ ra những tồn tại, hạn chế trong quá trình triển khai CPH, thoái vốn. Theo đó, việc xây dựng chiến lược, kế hoạch sản xuất kinh doanh còn thiếu tính dự báo, thiếu sự liên kết để đáp ứng yêu cầu phát triển chung; việc thực hiện cơ chế xử lý trách nhiệm của người đứng đầu khi xảy ra sai phạm cũng như việc xử lý các hành vi vi phạm về giám sát, đánh giá hiệu quả hoạt động đối với DNNN chưa đầy đủ, nghiêm túc.
“Việc chậm phê duyệt phương án cơ cấu lại đã và đang ảnh hưởng đến tiến độ triển khai thực hiện và khả năng hoàn thành mục tiêu cơ cấu lại DNNN đề ra theo Quyết định số 707/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Đến nay mới có 35 DNNN được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cơ cấu lại”, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nói.
Theo kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì năm 2018 phải hoàn thành cổ phần hóa ít nhất 85 DN (trong đó có 21 DN thuộc danh mục năm 2017), tuy nhiên, đến ngày 18/11/2018 mới cổ phần hóa được 12 DN, khả năng không đạt được theo kế hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Tương tự như vậy, năm 2018 có 181 DN phải thực hiện thoái vốn, tuy nhiên đến nay mới chỉ có 31 đơn vị thực hiện thoái vốn theo kế hoạch...
Để tiếp tục đẩy mạnh công tác đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN, Bộ Tài chính cho rằng, các bộ, ngành, địa phương, TĐ, TCT nhà nước cần thực hiện đồng bộ 13 nhóm giải pháp.
Theo đó, cần tiếp tục quán triệt sâu sắc các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả DNNN theo Nghị quyết số 12-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 5 khóa XII, Nghị quyết số 60/NQ-QH14 của Quốc hội, tạo sự nhất trí cao trong toàn hệ thống chính trị để nâng cao hơn nữa nhận thức và có hành động quyết liệt trong thực hiện.
Bên cạnh đó, cần khẩn trương hoàn thiện hệ thống pháp luật phục vụ quá trình sắp xếp, cổ phần hóa, cơ cấu lại và nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của DNNN và DN có vốn nhà nước.
Bộ Tài chính đề nghị, các bộ, ngành, địa phương, TĐ kinh tế, TCT nhà nước trước ngày 31/12/2018 hoàn thành việc phê duyệt hoặc trình cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cơ cấu lại các DN thuộc lĩnh vực quản lý theo đúng quy định. Trong đó, nêu rõ tiến độ, cơ quan tổ chức thực hiện, người chịu trách nhiệm; gắn kết quả việc thực hiện sắp xếp, đổi mới và nâng cao hiệu quả DNNN với việc đánh giá trách nhiệm của người đứng đầu.
Thủ trưởng, người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương chịu trách nhiệm đôn đốc, triển khai thực hiện đúng tiêu chí phân loại DNNN, DN có vốn nhà nước và Danh mục DNNN thực hiện sắp xếp giai đoạn 2016 - 2020; thực hiện việc CPH, thoái vốn theo đúng kế hoạch, đặc biệt là TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.
Cơ quan đại diện chủ sở hữu chỉ đạo người đại diện phần vốn nhà nước đôn đốc các DN đã CPH; hội đồng thành viên, chủ tịch, ban lãnh đạo các TĐ kinh tế, TCT, DNNN chịu trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ xây dựng, triển khai phương án cơ cấu lại DNNN trên toàn bộ các lĩnh vực; các DNNN, trọng tâm là các TĐ, TCT nhà nước phải đi đầu trong đổi mới, áp dụng công nghệ đáp ứng yêu cầu đổi mới; cơ quan đại diện chủ sở hữu các cấp chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ về việc hoàn thành danh mục thoái vốn. Trường hợp không triển khai thoái vốn đúng tiến độ đối với những danh mục đã được duyệt, thì chuyển giao về SCIC để tổ chức thoái vốn theo quy định trước 31/12/2018.
Bộ Tài chính cũng đề nghị kiên quyết xử lý dứt điểm các DNNN, các dự án đầu tư chậm tiến độ, hoạt động thua lỗ, kém hiệu quả theo cơ chế thị trường. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, thanh tra, giám sát, kiểm toán, không để xảy ra thất thoát vốn, tài sản nhà nước trong quá trình sắp xếp, CPH, thoái vốn và quản lý, sử dụng vốn nhà nước. Định kỳ công bố công khai thông tin về CPH, thoái vốn DNNN để theo dõi, đánh giá tiến độ, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện./.
Minh Anh
