Gỡ nút thắt cho dự án sân bay Long Thành

Thủ tướng Phạm Minh Chính kiểm tra tiến độ sân bay Long Thành. Ảnh: TL

Dự án sân bay Long Thành là dự án trọng điểm quốc gia với quy mô vốn khoảng 5 tỷ USD (khoảng 110 nghìn tỷ đồng), gồm nhiều dự án thành phần. Trong đó, UBND tỉnh Đồng Nai thực hiện dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư với tổng kinh phí hơn 22 nghìn tỷ đồng.

Tổng công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) làm chủ đầu tư dự án thành phần 3, là các công trình thiết yếu trong cảng, bao gồm: Nhà ga hành khách, hạ tầng hàng không; hệ thống cấp nước, xử lý nước thải; nhà ga hàng hóa số một, nhà để xe; hệ thống giao thông kết nối…

Không để mặt bằng ảnh hưởng đến tiến độ chung

Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sân bay Long Thành có diện tích đất thu hồi hơn 5,3 ngàn ha, trong đó đất xây dựng sân bay Long Thành là 5 ngàn ha; đất xây dựng 2 khu tái định cư là hơn 364ha. Tổng mức đầu tư của dự án là hơn 22,8 nghìn tỷ đồng.

Trong số này, nguồn vốn để xây dựng hạ tầng các khu tái định cư là hơn 4,1 nghìn tỷ đồng; thực hiện tái lập hạ tầng ngoài ranh giới sân bay Long Thành là 479 tỷ đồng; bồi thường, hỗ trợ, tái định cư gần 18 ngàn tỷ đồng; đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho người dân là 306 tỷ đồng và lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án là 27 tỷ đồng.

Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sân bay Long Thành được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt có thời gian thực hiện từ năm 2017-2021. Tổng nguồn vốn để thực hiện dự án là hơn 22,8 nghìn tỷ đồng. Theo Bộ Kế hoạch - Đầu tư, đến nay nguồn vốn của dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sân bay Long Thành đã được bố trí đủ.

Tuy nhiên, theo báo cáo của UBND tỉnh Đồng Nai, chủ đầu tư dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đến hết năm 2021 không đạt tiến độ kế hoạch đề ra. Cụ thể, công tác giải ngân nguồn vốn mới chỉ giải ngân được khoảng hơn 18 nghìn tỷ đồng trong tổng nguồn vốn đã được bố trí cho dự án, đạt khoảng 80%. Đến nay, UBND tỉnh Đồng Nai đã bàn giao mặt bằng đầu tư xây dựng giai đoạn 1 được hơn 1.284 ha trong tổng số 1.810 ha, tức là còn lại khoảng 525 ha.

Ông Nguyễn Anh Tuấn - Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Đồng Nai, chủ đầu tư dự án Xây dựng khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn cho biết, theo kế hoạch ban đầu, cuối năm 2021, toàn bộ dự án Xây dựng khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn phục vụ dự án Sân bay Long Thành sẽ hoàn thành. Tuy nhiên, do dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, mưa kéo dài khiến việc thi công khu tái định cư bị đình trệ. Chính vì vậy, việc hoàn thành xây dựng khu tái định cư này đã không thể “về đích” như kế hoạch.

“Theo tiến độ các nhà thầu cam kết phải đến tháng 5/2022, các công trình thuộc dự án mới hoàn thành xây dựng” - ông Nguyễn Anh Tuấn cho biết.

Ông Lê Văn Tiếp - Chủ tịch UBND huyện Long Thành Đồng Nai thông tin, một trong những nguyên nhân cản trở trong thời gian thực hiện giãn cách xã hội, việc họp dân không thể thực hiện nên các bước trong quy trình thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng bị tạm ngưng. Điều này dẫn đến tiến độ chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ cho người dân cũng bị ảnh hưởng, tiến độ giải ngân nguồn vốn cũng bị chậm.

Bên cạnh ảnh hưởng của đại dịch, những khó khăn, vướng mắc trong việc giải quyết các trường hợp chuyển nhượng, mua bán, cho tặng đất “giấy tay” cũng khiến cho tiến độ giải ngân nguồn vốn của dự án bị chậm so với kế hoạch.

Trong chuyến thị sát dự án Sân bay Long Thành ngày 6/2 ( mùng 6 Tết ) vừa qua, Thủ tướng Chính Phủ Phạm Minh Chính chỉ rõ, theo Nghị quyết mới nhất của Quốc hội, sân bay Long Thành phải đưa vào sử dụng trong năm 2025 nhưng đến nay, giải phóng mặt bằng vẫn chưa xong, nơi làm việc của Ban Quản lý dự án còn tạm bợ... nhiều hạng mục, dự án chưa đáp ứng được yêu cầu tiến độ…

Nhìn lại hơn 6 năm vừa qua, công tác lãnh đạo, chỉ đạo, công tác quản lý nhà nước, công tác phối hợp giữa các cơ quan liên quan, việc tổ chức thực hiện và đôn đốc, kiểm tra, giám sát chưa xứng tầm với một công trình trọng điểm quốc gia, nên vẫn còn những tồn tại, khó khăn, vướng mắc.

Dòng chảy phải thông suốt

Nhắc lại lời chỉ đạo của Thủ tướng: “Các bộ, ngành, địa phương đơn vị phải bàn rõ việc, rõ trách nhiệm, chậm ở khâu nào, ai chịu trách nhiệm, ai làm được thì quyết tâm, ra sức thực hiện; ai không làm được thì đứng ra một bên cho người khác làm”.

Do đó, phải thay đổi tư duy, phương pháp luận phù hợp tình hình và xứng tầm công trình trọng điểm quốc gia, ai được giao nhiệm vụ phải luôn tâm niệm điều này, tất cả phải vì lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích của nhân dân.

Cách tiếp cận cần tổng thể, đồng bộ, toàn diện, liên thông, có trọng tâm trọng điểm, làm việc nào dứt điểm việc đó, tăng cường kỷ luật kỷ cương, tăng cường trách nhiệm cá nhân và đặc biệt là chống tiêu cực, tham nhũng, lợi ích nhóm, đấu thầu "quân xanh, quân đỏ"…

Về vấn đề cụ thể, Thủ tướng nêu rõ với dự án giải phóng mặt bằng đã được bố trí vốn năm 2021 và 2022, cơ quan nhà nước có thẩm quyền là UBND tỉnh Đồng Nai, trực tiếp là Chủ tịch UBND tỉnh phải chịu trách nhiệm bàn giao mặt bằng đúng tiến độ.

Các dự án tái định cư phải bảo đảm cuộc sống người dân ổn định, bằng hoặc hơn nơi ở cũ, năm sau tốt hơn năm trước, tránh khiếu kiện. Về các đề xuất của tỉnh, UBND tỉnh chủ trì phân tích, đánh giá, đề nghị các bộ ngành thẩm định, vào cuộc giải quyết.

Về các gói thầu xây lắp, Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu triển khai đồng bộ. Bộ Giao thông vận tải phải chịu trách nhiệm quản lý nhà nước. Các bộ, ngành phối hợp với địa phương để xây dựng quy hoạch, đồng bộ các hạ tầng kết nối với cảng hàng không. Bảo đảm mục tiêu đến năm 2025 phải khánh thành giai đoạn 1 Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Kể từ sau Tết Nguyên đán Nhâm Dần, Đồng Nai đã trở thành vùng xanh. Với hàng loạt hạng mục quan trọng sắp khởi công xây dựng, yêu cầu về công tác bàn giao mặt bằng cũng trở nên cấp bách hơn.

Theo ông Lê Văn Tiếp - Chủ tịch UBND huyện Long Thành, Đồng Nai, đối với dự án xây dựng 2 tuyến đường kết nối sân bay, hiện huyện Long Thành đã hoàn thiện các thủ tục thu hồi đất. Trong tháng 2/2022, các cơ quan chức năng sẽ tập trung thực hiện công tác kiểm đếm để đầu quý II/2022 có thể chi trả tiền đền bù, hỗ trợ cho người dân. Do diện tích đất cần thu hồi không lớn nên huyện Long Thành dự kiến sẽ bàn giao toàn bộ mặt bằng dự án xây dựng 2 tuyến đường kết nối sân bay trong quý II/2022.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức cho biết, mới đây, trong buổi làm việc với đoàn công tác của Chính phủ về dự án Sân bay Long Thành, UBND tỉnh đã kiến nghị Phó Thủ tướng Lê Văn Thành xem xét chấp thuận cho Đồng Nai tạm ứng từ nguồn vốn đã bố trí cho dự án để tiếp tục chi trả bồi thường, hỗ trợ và thi công các dự án thành phần. Sau khi dự án được điều chỉnh, UBND tỉnh Đồng Nai sẽ thực hiện tổng hợp quyết toán theo quy định./.