Thông tin trên được chia sẻ tại Diễn đàn cấp cao Kinh tế Việt Nam 2025, triển vọng 2026 diễn ra ngày 16/12. Theo bà Francesca Nardini, Phó Trưởng đại diện Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) tại Việt Nam, Huế là một trong những địa phương tiêu biểu được UNDP hỗ trợ nghiên cứu và triển khai các sáng kiến kinh tế tuần hoàn.
 |
| Thu gom và xử lý rác thải tại nguồn ở Thừa Thiên – Huế. Ảnh minh họa |
Trên cơ sở phân tích các dòng chuyển hóa vật liệu và xây dựng 14 nhóm giải pháp can thiệp ưu tiên, UNDP ước tính việc áp dụng đồng bộ mô hình kinh tế tuần hoàn có thể giúp Huế giảm tới 89% lượng chất thải vào năm 2030. Xa hơn, đến năm 2050, mô hình này có thể giúp địa phương cắt giảm khoảng 41% lượng phát thải khí nhà kính, đóng góp trực tiếp vào mục tiêu phát thải ròng bằng “0”.
Theo ông Cung Trọng Cường - Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP Huế, kinh tế tuần hoàn cho phép khai thác tối đa giá trị của tài nguyên, hạn chế lãng phí và giảm áp lực lên môi trường. Năm 2019, Huế phát sinh khoảng 400 tấn rác mỗi ngày, trong đó rác hữu cơ chiếm khoảng 67% và rác nhựa hơn 15%.
Từ thực tế này, thành phố đã phối hợp với UNDP và WWF (Quỹ Quốc tế bảo vệ thiên nhiên) triển khai nhiều chương trình giảm rác thải nhựa, phân loại rác tại nguồn, tái chế chất thải xây dựng và giảm lãng phí thực phẩm. Đáng chú ý, vật liệu xây dựng hiện chiếm tới 77% tổng cơ cấu vật liệu, trong khi Huế mỗi năm sản xuất khoảng 580.000 tấn nông sản, tạo dư địa lớn cho các mô hình tuần hoàn trong nông nghiệp và xây dựng.
Hiện nay, với nhà máy điện rác công suất 600 tấn/ngày, Huế gần như không còn rác thải sinh hoạt phải chôn lấp. Tuy nhiên, theo ông Hoàng Thành Vĩnh, Quản lý chương trình Kinh tế tuần hoàn của UNDP Việt Nam, việc phát triển các nhà máy điện rác cần được tính toán cân đối, tránh làm giảm động lực phân loại và tái chế.
Đối với rác nhựa khó tái chế, UNDP đang phối hợp với Đại sứ quán Na Uy thúc đẩy mô hình đồng xử lý trong sản xuất xi măng, qua đó tận dụng nhựa tạp làm nhiên liệu thay thế, góp phần giảm sử dụng nhiên liệu hóa thạch.
Ở góc độ quản lý nhà nước, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Công Thành cho rằng, xu hướng tiêu dùng xanh, giảm rác nhựa đang ngày càng lan tỏa trong xã hội. Tuy nhiên, thách thức lớn vẫn nằm ở thói quen sản xuất truyền thống và việc thiếu các cơ chế thị trường như tín chỉ carbon, tín chỉ nhựa hay tín chỉ đa dạng sinh học để thúc đẩy chuyển đổi xanh một cách toàn diện.
Theo ông Thành, việc hoàn thiện thể chế, phát triển các công cụ thị trường và nhân rộng các mô hình kinh tế tuần hoàn hiệu quả như tại Huế sẽ là yếu tố quan trọng giúp Việt Nam vừa đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế, vừa bảo đảm yêu cầu phát triển bền vững trong giai đoạn tới./.
