Năm 2021, Bộ Tài chính đã giao Kho bạc Nhà nước phát hành 373.000 tỷ đồng trái phiếu chính phủ trên cơ sở dự toán Quốc hội giao và nhiệm vụ huy động vốn cho ngân sách nhà nước. Căn cứ vào tình hình thu ngân sách, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công và trả nợ gốc đến hạn, Bộ Tài chính đã phát hành trái phiếu chính phủ để đáp ứng nhu cầu huy động vốn cho ngân sách gắn với tái cơ cấu nợ công theo hướng kéo dài kỳ hạn danh mục nợ trái phiếu chính phủ, tiết kiệm chi phí huy động vốn cho ngân sách.

Lãi suất trái phiếu chính phủ thấp nhất từ trước tới nay

Tính đến hết tháng 9/2021, Bộ Tài chính đã huy động được 237.714 tỷ đồng trái phiếu chính phủ, bằng 63,73% kế hoạch năm. Số trả nợ gốc của ngân sách trung ương trong 9 tháng đầu năm là 194.961 tỷ đồng (trong đó trả nợ gốc trái phiếu chính phủ là 170.423 tỷ đồng, trả nợ nước ngoài là 24.538 tỷ đồng), số còn lại phục vụ cho giải ngân vốn đầu tư công.

Trái phiếu chính phủ: Kỳ hạn kéo dài, lãi suất thấp nhất lịch sử

Về kỳ hạn và lãi suất phát hành, trong 9 tháng đầu năm 2021, khi thị trường thuận lợi, Bộ Tài chính tiếp tục tập trung phát hành trái phiếu kỳ hạn dài để tái cơ cấu danh mục nợ.

Theo đó, 89,45% khối lượng phát hành trái phiếu chính phủ có kỳ hạn từ 10 năm trở lên, kỳ hạn phát hành bình quân duy trì ở mức cao, đạt 13,21 năm (tăng 0,08 năm so với cùng kỳ năm 2020, tăng 4,5 năm so với năm 2016).

Trong khi đó, lãi suất phát hành bình quân thấp nhất từ trước đến nay (2,26%/năm), thấp hơn từ 0,09% - 0,4%/năm so với cuối năm 2020 (thấp hơn 4,3%/năm so với cuối năm 2016).

Điều đó là giúp tiết kiệm chi phí huy động vốn cho ngân sách nhà nước, góp phần tăng tính bền vững của danh mục nợ trái phiếu chính phủ. Hiện nay, lãi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm là 2,12%/năm, kỳ hạn 15 năm là 2,35%/năm.

Về cơ cấu nhà đầu tư, tiếp tục được cải thiện theo hướng tăng tỷ trọng tham gia của nhà đầu tư dài hạn, giảm tỷ trọng của ngân hàng thương mại khi không còn là nhà đầu tư chính trên thị trường trái phiếu chính phủ.

Tại thời điểm cuối tháng 9 năm 2021, tỷ lệ nắm giữ trái phiếu của nhà đầu tư dài hạn là 55% (duy trì tại thời điểm cuối năm 2020 đến nay, tăng 11% so với cuối năm 2016), đóng vai trò chủ yếu trên thị trường trái phiếu chính phủ; và các ngân hàng thương mại chỉ còn nắm giữ 45%.

Huy động trái phiếu chính phủ sát nhu cầu chi tiêu, đầu tư và thị trường

Bộ Tài chính cho biết, trong bối cảnh nền kinh tế chịu ảnh hưởng lớn của dịch Covid-19, thanh khoản trên thị trường thứ cấp chưa ổn định, chịu ảnh hưởng, tác động mạnh của thị trường tiền tệ, ngoại hối, lạm phát có xu hướng tăng từ nay đến cuối năm, để hoàn thành kế hoạch huy động vốn trái phiếu chính phủ trong các tháng cuối năm vẫn còn phải theo dõi chặt chẽ thị trường.

Để chủ động trong công tác điều hành, Bộ Tài chính đề nghị các bộ, ngành, địa phương thực hiện các giải pháp đẩy nhanh tiến độ phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công, rà soát, lập kế hoạch các dự án triển khai khả thi để sử dụng nguồn vốn đầu tư công hiệu quả. Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính điều hành việc huy động vốn trái phiếu chính phủ phù hợp với nhu cầu chi tiêu và đầu tư của ngân sách nhà nước cũng như điều kiện thị trường.

Cùng với đó, Bộ Tài chính tiếp tục huy động vốn trái phiếu chính phủ gắn với tái cơ cấu danh mục nợ trái phiếu chính phủ theo hướng bền vững; thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển thị trường trái phiếu chính phủ để nâng cao khả năng huy động vốn cho ngân sách nhà nước./.