Đà mua ròng của khối ngoại có được duy trì?

Hành động theo diễn biến thị trường

Dòng tiền nhà đầu tư nước ngoài được kỳ vọng sẽ tiếp tục là động lực cho thị trường chứng khoán năm 2023. Thời gian qua, điểm sáng của thị trường chứng khoán là khối ngoại đã quay trở lại dẫn dắt thị trường. Riêng hai tháng cuối năm 2022, nhà đầu tư nước ngoài mua ròng 28.807 tỷ đồng, đưa giá trị ròng cả năm đạt kỷ lục với giá trị 26.700 tỷ đồng. Đà mua ròng của khối ngoại vẫn duy trì tích cực trong tháng đầu của năm 2023 khi định giá VN-Index được cho là hấp dẫn nhất nhì khu vực. Tuy nhiên, bất ngờ là xu hướng mua ròng của khối ngoại chững lại trong hơn một tuần giao dịch trở lại đây.

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Thế Minh - Giám đốc Phân tích Khối Khách hàng cá nhân của Công ty Chứng khoán Yuanta cho rằng, lượng mua ròng của các nhà đầu tư nước ngoài trong thời gian qua có đến 70% đến từ các quỹ ETF. Suốt từ tháng 4/2022, khi Vn-Index sụt giảm nhóm này đã giải ngân và đỉnh điểm đạt kỷ lục vào tháng 11 đến tháng 12. Do đó, dư địa để giải ngân không còn nhiều dẫn đến tình trạng mua ròng nhỏ giọt hoặc đảo chiều bán. Các quỹ ETF mới dư địa phát hành thêm cũng không còn nữa nên họ giảm mua.

Nhà đầu tư nước ngoài vẫn có xu hướng rót vốn vào Việt Nam.

Các chuyên gia cũng cho rằng, áp lực chốt lời có xu hướng tăng dần. Nhiều nhóm ngành dẫn dắt nhịp hồi 1 tháng trở lại đây bao gồm: xây dựng, hạ tầng, vật liệu xây dựng, dầu khí,.. đã ghi nhận mức tăng đáng kể 15-20%, thậm chí gấp đôi kể từ đáy. Điều này khiến áp lực chốt lời tăng dần và việc xuất hiện các phiên giảm điểm lớn chỉ là vấn đề thời gian. Do đó, áp lực bán trong thời gian tới vẫn có thể xuất hiện và xu hướng giảm điểm vẫn còn hiện hữu khi áp lực chốt lời đang gia tăng, đặc biệt tại nhóm vốn hóa lớn.

Ngoài ra, thị trường cũng còn chịu sự tác động bởi một số nhân tố như việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) dự kiến tiếp tục nâng lãi suất trong 2-3 kỳ họp kế tiếp, dòng tiền từ khối ngoại có thể chuyển dịch sang các lớp tài sản an toàn hơn như tiền gửi tiết kiệm.

Trong khi đó, kết quả kinh doanh quý IV của các doanh nghiệp đã có sự phân hóa rõ nét cùng với việc thị trường tăng điểm đã phần nào làm định giá thị trường cao hơn so với giai đoạn trước. Do đó, việc khối ngoại bán ròng liên tục trong hơn một tháng qua không phải là hành động quá bất thường và không ngoại trừ áp lực bán vẫn còn tiếp diễn trong thời gian tới.

Dòng tiền khối ngoại sẽ quay trở lại

Nói về khả năng mua ròng của khối ngoại thời gian tới, các chuyên gia của Công ty Chứng khoán ACB cho rằng, nhà đầu tư nước ngoài vẫn có xu hướng rót vốn vào Việt Nam và một số thị trường khác như Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan… vì đây là những thị trường được hưởng lợi từ lo ngại về suy thoái kinh tế tại Mỹ, châu Âu. Bên cạnh đó các nhà đầu tư cũng kỳ vọng việc Trung Quốc mở cửa trở lại sẽ có tác động tích cực đến kinh tế nước láng giềng, trong đó có Việt Nam. Thêm vào đó, việc điều hành tỷ giá linh hoạt của Ngân hàng Nhà nước, giữ cho VND không mất giá quá nhiều khi FED liên tục tăng mạnh lãi suất thời gian qua, đã tăng thêm niềm tin cho các nhà đầu tư ngoại khi đến Việt Nam.

Các chuyên gia dự báo, đà mua ròng có thể chững lại trong nửa cuối tháng 2 và cả tháng 3, nhưng không làm thay đổi xu thế mua ròng tính theo bình diện cả năm 2023. Vị thế của khối ngoại trong quá khứ cũng như hiện tại đang hồi sinh khi dòng tiền trong nước suy giảm. Tỷ trọng giá trị giao dịch của khối ngoại trên tổng giá trị giao dịch toàn thị trường đã tăng từ 10% năm 2020 - 2021 lên mức 20% - 30% từ giữa năm 2022 đến nay.

Ông Nguyễn Thế Minh cho rằng, khối ngoại có thể quay trở lại mua ròng trong quý III/2023 hoặc sớm hơn. Xu hướng mua bán của khối ngoại trong năm 2023 sẽ còn chịu tác động bởi các yếu tố như: Với nhà đầu tư nước ngoài nếu ngoại trừ ETF thì họ mua bán phụ thuộc hoàn toàn vào thị trường, vĩ mô, định giá. Về mặt định giá, sau khi thị trường đón nhận kết quả kinh doanh, Vn-Index đang giao dịch P/E (chỉ số đánh giá mối quan hệ giữa giá thị trường của cổ phiếu với thu nhập trên một cổ phiếu) ở mức 14 lần cao hơn so với thời điểm tháng 10 tháng 11/2022, do đó thị trường cần về mức hợp lý hơn 11 lần đến 12 lần sẽ kích hoạt được dòng tiền khối ngoại quay trở lại giải ngân.

Bên cạnh đó, liên quan đến câu chuyện trái phiếu doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp bất động sản. Nhà đầu tư nước ngoài cũng như nhà đầu tư cá nhân trong nước đang chờ đợi những thông tin xung quanh dự thảo Nghị định 65 sửa đổi Bộ Tài chính trình Chính phủ mới đây. Nếu nghị định này được thông qua sẽ gỡ nút thắt về thanh khoản cho doanh nghiệp, áp lực nợ trái phiếu giải tỏa, rủi ro dài hạn giảm cũng là yếu tố kích thích dòng vốn ngoại quay lại với chứng khoán Việt Nam.

Ngoài ra, câu chuyện ngắn hạn hơn nằm ở chỗ dòng vốn tín dụng của ngân hàng. Bộ Xây dựng vừa đề xuất gói tín dụng 110.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội. Nếu đề nghị này được thông qua sẽ tác động tích cực lên thị trường chứng khoán nói chung và khơi thông dòng tiền khối ngoại quay trở lại chứng khoán Việt Nam.