 |
| Ảnh: Minh họa |
Cần bổ sung quy định cụ thể, chi tiết
Thời gian qua, nhiều kẻ gian lợi dụng quy định cho phép ủy quyền nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội (BHXH) để lôi kéo người lao động mua bán sổ BHXH kèm giấy ủy quyền nhận trợ cấp, từ đó rút một lần, hưởng chênh lệch.
Theo phản ánh tại nhiều địa phương có khu công nghiệp lớn, tập trung đông lao động như TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai… đã xuất hiện tình trạng công nhân rao bán sổ bảo hiểm dưới hình thức ủy quyền, cam kết không đi làm và nếu hủy kèo rút lại sổ sẽ phải đền tiền gấp đôi. Giá thu gom, mua bán, cầm cố sổ BHXH chỉ bằng 30-50% so với giá trị được thanh toán BHXH một lần.
Tình trạng này kéo dài khiến người lao động (NLĐ) mất quyền lợi, dễ sa vào tín dụng đen và nảy sinh tranh chấp gây mất trật tự xã hội.
Khi nghiên cứu Điều 7 dự thảo luật BHXH sửa đổi, luật sư Đỗ Đăng Khoa - Giám đốc Công ty Luật Bất động sản Hưng Vượng cho biết, dự thảo có đưa ra 8 hành vi nghiêm cấm, tuy nhiên cần đưa vào cụ thể, chi tiết đối với hành vi nghiêm cấm mua bán, cầm cố sổ BHXH của người lao động.
Từ thực tế sau đại dịch Covid-19 nhiều NLĐ gặp khó khăn, nên đã xuất hiện vấn nạn mua bán, cầm cố sổ BHXH. Thực chất việc mua bán chỉ là giấy tay, hoặc thỏa thuận miệng theo kiểu trả tiền, đưa sổ. Tuy nhiên, hình thức pháp lý của giao dịch vẫn đúng luật đó là bên bán làm giấy ủy quyền (có công chứng) cho bên mua toàn quyền đóng, rút quyền lợi theo sổ bảo hiểm.
| Theo các chuyên gia, nếu tình trạng mua bán, cầm cố sổ BHXH vẫn cứ tiếp diễn, NLĐ sẽ bị “thiệt đơn, thiệt kép”. |
Các chuyên gia nhận định, trong thời điểm khó khăn, thiếu việc làm, thu nhập thấp, một số người chỉ thấy cái lợi trước mắt nên chấp nhận mua bán, cầm cố sổ BHXH của mình. Nhưng về lâu dài, khi lớn tuổi, mất sức lao động, nhiều người nhận thức được vấn đề thì đã muộn…
 |
| Người lao động tìm hiểu thông tin việc làm ở khu công nghiệp Bình Dương. Ảnh: CTV |
Cần tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn
Luật sư Đỗ Đăng Khoa cho rằng, hiện nay việc “bán non sổ BHXH”, cầm cố sổ BHXH để vay “tín dụng đen” bằng giấy ủy quyền nhận chế độ BHXH một lần cho người khác, ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ, gây mất trật tự an toàn xã hội khi phát sinh tranh chấp.
Theo luật sư Đỗ Đăng Khoa, khi người lao động muốn nhận chế độ BHXH một lần bởi thực sự cần tiền cho những việc sống còn trước mắt, việc rút tiền BHXH một lần cũng là nhu cầu chính đáng. Hiện nay đã có app VssID để NLĐ chủ động theo dõi quá trình đóng BHXH của mình, sử dụng thay thế thẻ BHYT giấy, BHXH nên ứng dụng công nghệ cho thủ tục trả bảo hiểm để không phải dùng đến sổ giấy và phải làm thủ tục trực tiếp.
Cũng theo luật sư Khoa, cùng với đó cần đồng thời tăng cường tuyên truyền và hướng dẫn NLĐ hiểu rõ quyền lợi khi giữ BHXH để hưởng lương hưu và so sánh để họ thấy rõ những thiệt hại nếu rút BHXH một lần. Từ đó người dân hiểu rõ được/mất và giúp họ có được cách hành xử đúng đắn, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình và không bị kẻ xấu lợi dụng sự thiếu thông tin, thiếu hiểu biết của NLĐ để trục lợi./.
