Gỡ vướng mắc, bảo đảm thông suốt hoạt động tài chính - ngân sách cấp xã

Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết, qua nắm bắt thực tiễn cho thấy, mặc dù đa số địa phương đã thực hiện tốt các công việc liên quan đến lĩnh vực tài chính - ngân sách khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, nhưng vẫn còn một số địa bàn tồn tại những vướng mắc cũ đã được phản ánh; đồng thời, nảy sinh thêm những vấn đề mới trong quá trình triển khai.

Làm rõ khó khăn tại cấp xã

Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi chỉ rõ, trong quá trình tổ chức thực hiện, vẫn còn tồn tại những vướng mắc, có vấn đề chưa được hiểu thống nhất, dẫn đến cách hiểu khác nhau khi triển khai. Tuy nhiên, có thể nhận thấy, thời gian qua đã có những chuyển biến rõ rệt, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện nhiệm vụ của chính quyền địa phương 2 cấp.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi phát biểu chỉ đạo cuộc họp. Ảnh: Đức Minh

Chỉ rõ một số khó khăn, vướng mắc còn tồn đọng, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nêu rõ, ở một số địa phương, việc ban hành Nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh về phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi còn chậm, chưa kịp thời, ảnh hưởng đến công tác tài chính ngân sách cấp xã, phường.

Ngoài ra, nhiều phản ánh cho thấy, việc sắp xếp, quản lý tài sản công chưa có nhiều chuyển biến, ở một số nơi còn tình trạng dôi dư, chưa được bảo quản tốt, dẫn đến hư hỏng, ảnh hưởng đến chất lượng và giá trị của tài sản công.

Một số địa phương cũng phát sinh vấn đề liên quan đến chính sách đối với đội ngũ công chức sau sắp xếp, khiến nhiều đơn vị phản ánh tâm tư, nguyện vọng. Do vậy, Thứ trưởng lưu ý, cần xem xét lại cách thức trao đổi, giải quyết vướng mắc, bất cập tồn tại trong thời gian qua, đánh giá hiệu quả thực sự, đồng thời đổi mới phương thức phối hợp giữa các bộ, ngành trung ương với địa phương.

Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cũng đề nghị cuộc họp làm rõ các vướng mắc hiện nay liên quan đến quy định pháp luật, cơ chế, chính sách, hay khâu tổ chức thực hiện, từ đó, xác định rõ trách nhiệm thuộc cấp nào để có hướng xử lý phù hợp.

Xử lý dứt điểm tồn đọng

Báo cáo tại cuộc họp, Phó Vụ trưởng Vụ Ngân sách nhà nước Nguyễn Minh Tân cho biết, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, các ban, bộ, ngành trung ương, trong đó có Bộ Tài chính, cùng với sự chủ động của các địa phương, công tác triển khai các công việc liên quan đến lĩnh vực tài chính - ngân sách khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp đã đạt được nhiều kết quả rất tích cực, đảm bảo các dịch vụ chi ngân sách không bị gián đoạn. Dù vậy, qua theo dõi và tổng hợp thông tin phản ánh từ các địa phương, vẫn còn tồn tại một số hạn chế nhất định.

Theo ông Nguyễn Mạnh Cường - Phó Giám đốc Kho bạc Nhà nước, tiến độ mở tài khoản và việc chi trả lương ở cấp xã đã có những chuyển biến rõ rệt, số lượng đơn vị chưa mở tài khoản và chưa chi trả lương còn ít, song lại là những đơn vị khó khăn nhất.

Do đó, ông Cường bày tỏ mong muốn tiếp tục nhận được sự chỉ đạo sát sao, đặc biệt là từ Sở Tài chính cùng cấp ủy và chính quyền cấp xã, nhằm thực hiện linh hoạt trong việc giao nhiệm vụ kế toán trưởng hoặc phụ trách kế toán, qua đó tháo gỡ khó khăn và bảo đảm tiến độ công việc. Phó Giám đốc Kho bạc Nhà nước khẳng định sẽ tập trung, nỗ lực hoàn thành việc kiện toàn bộ máy kế toán cấp xã nhằm giải quyết dứt điểm tình trạng này.

Về công tác xử lý tài sản công sau sắp xếp, ông Nguyễn Tân Thịnh - Cục trưởng Cục Quản lý công sản cho biết, hậu sắp xếp là giai đoạn khó khăn nhất. Về cơ bản, cơ sở vật chất hiện nay đã đáp ứng được yêu cầu thực hiện nhiệm vụ của các đơn vị cấp tỉnh mới và cấp xã mới. Tuy nhiên, theo báo cáo từ các địa phương, vẫn tồn tại tình trạng nơi thì thừa rất nhiều, trong khi nơi khác lại thiếu hụt nghiêm trọng. Riêng về phương tiện, đến nay vẫn còn 354 xã trên cả nước chưa được trang bị ô tô.

Nguyên nhân là do quá trình sắp xếp, xử lý tài sản công, đặc biệt liên quan đến trụ sở và cơ sở nhà, đất, còn gặp nhiều khó khăn, trong đó có cả những yếu tố khách quan. Kế hoạch sắp xếp, bố trí, xử lý tài sản công đã được nêu trong công điện của Thủ tướng và các văn bản hướng dẫn của Bộ Tài chính, tuy nhiên một số tỉnh ban hành kế hoạch còn rất chậm, ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ xử lý.

"Qua hơn 2 tháng, nếu chậm thêm 1 tháng nữa, thì số lượng cơ sở nhà đất dôi dư sẽ gia tăng và phát sinh nhiều vấn đề, nhất là trong mùa mưa bão" - ông Thịnh nói.

Cục trưởng Cục Quản lý công sản cũng đề nghị các địa phương khẩn trương rà soát lại, thống kê chính xác số liệu về các cơ sở nhà, đất dôi dư, bởi số liệu hiện nay vẫn chưa hợp lý. Bên cạnh đó, vẫn còn tình trạng một số huyện cũ và xã cũ không ký biên bản khi bàn giao cho đơn vị cấp xã mới, hoặc có ký nhưng không đầy đủ. Cụ thể, các huyện thuộc Nghệ An, Cần Thơ, An Giang... và 318 xã cũ tại Lai Châu, Tuyên Quang, Sơn La, Nghệ An, Phú Yên, Quảng Ngãi, Vĩnh Long, Cần Thơ, An Giang chưa có biên bản bàn giao tài sản. Ngoài ra, có 142 huyện cũ và 1.258 xã cũ đã lập biên bản bàn giao tài sản, nhưng nội dung còn thiếu, chưa đầy đủ.