Nâng hạng - bước tiến chiến lược trong phát triển thị trường tài chính

Việc nâng hạng thị trường chứng khoán sẽ góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế bền vững. Ảnh: Dũng Minh

Triển khai đồng bộ nhiều giải pháp

Bà Phạm Thị Thùy Linh - Trưởng ban phát triển thị trường chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, với mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam nêu tại Quyết định số 1726/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã và đang khẩn trương rà soát và kiến nghị sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp lý để từng bước gỡ các nút thắt trong việc xem xét nâng hạng.

Bà Linh cho biết, theo thông lệ, kỳ đánh giá tháng 9 của FTSE Russell là kỳ đánh giá chính thức. Nếu được đánh giá tốt, Việt Nam có thể được đưa vào danh sách các thị trường mới nổi thứ cấp.

“Tính tới thời điểm hiện tại, về mặt pháp lý, Bộ Tài chính đã ban hành các giải pháp để đáp ứng đầy đủ 9 tiêu chí của tổ chức xếp hạng FTSE Russell. Tuy nhiên, việc các nhà đầu tư nước ngoài có trải nghiệm và phản hồi tích cực vẫn là một căn cứ quan trọng” - bà Linh nhấn mạnh.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang tập trung vào các giải pháp trọng tâm. Cụ thể là gỡ nút thắt về tỷ lệ sở hữu nước ngoài (room ngoại). Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 155/2020/NĐ-CP đang được trình Chính phủ, hướng tới việc minh bạch hóa thông tin về tỷ lệ sở hữu nước ngoài và đơn giản hóa thủ tục cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành rà soát, giảm thiểu các ngành nghề kinh doanh có giới hạn sở hữu nước ngoài, đồng thời khuyến khích doanh nghiệp chủ động tinh gọn ngành nghề đăng ký để mở rộng "room" cho nhà đầu tư ngoại.

“Trong thời gian tới, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ tập trung phát triển các sản phẩm mới như trái phiếu xanh, sản phẩm theo xu hướng ESG; thúc đẩy cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước, gắn IPO với niêm yết để thu hút doanh nghiệp. Đặc biệt là đưa các công ty có vốn FDI lên sàn và nghiên cứu triển khai các thị trường mới như sàn giao dịch tín chỉ carbon và thị trường vốn cho doanh nghiệp khởi nghiệp” - bà Linh chia sẻ.

Không chỉ là cơ hội

Ông Phạm Lưu Hưng - Kinh tế trưởng kiêm Giám đốc Trung tâm Phân tích và Tư vấn đầu tư SSI chia sẻ, so với các nước trong khu vực như Thái Lan, Singapore hay Malaysia, quy mô giao dịch của Việt Nam hiện ở mức cao, cho thấy cơ hội nâng hạng là hoàn toàn khả thi.

Dù vậy, ông Hưng cũng lưu ý rằng, quá trình nâng hạng không chỉ mở ra cơ hội, mà còn tiềm ẩn những thách thức. Dẫn chứng trường hợp Pakistan, UAE hay Hy Lạp - những quốc gia dù được nâng hạng nhưng không đạt được mức tăng trưởng như kỳ vọng, thậm chí còn chứng kiến sự sụt giảm trong thu hút vốn ngoại.

Chuyên gia SSI lưu ý rằng, khi một quốc gia được nâng hạng nhưng không có thêm câu chuyện phát triển nào khác, khả năng thị trường tiếp tục tăng là rất thấp, thậm chí trong một số trường hợp còn giảm sau khi nâng hạng. Vì vậy, đối với Việt Nam, điều quan trọng là phải làm nhiều hơn nữa sau khi được nâng hạng mới có thể tận dụng được cơ hội này.

Ông Hưng lưu ý, trong 3 năm qua, khối ngoại đã bán ròng từ 4 đến 5 tỷ USD. "Chỉ cần Việt Nam tạo dựng được sức hấp dẫn của thị trường và câu chuyện tăng trưởng đủ mạnh, việc dòng vốn ngoại quay trở lại sẽ có quy mô lớn hơn rất nhiều" - kinh tế trưởng SSI đánh giá.

Do đó, theo ông Hưng, câu chuyện sau giai đoạn nâng hạng của thị trường mới là yếu tố quan trọng hơn cả. Về phía cung, tức là nguồn hàng hóa trên thị trường, đây là thời điểm rất thuận lợi cho Việt Nam trong quá trình nâng hạng. Việc có nhiều hàng hóa trên thị trường đóng vai trò quan trọng. Đây cũng chính là định hướng của Việt Nam trong việc thu hút dòng vốn nước ngoài, đặc biệt từ đầu tư công, trái phiếu công trình và cơ sở hạ tầng, vốn được xem là những “mặt hàng” hấp dẫn với nhà đầu tư.

Đồng tình với quan điểm trên, ông Nguyễn Sơn - Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC) cho biết, Việt Nam đang phấn đấu nâng hạng nhằm thu hút nhà đầu tư nước ngoài, nhưng điều quan trọng hơn là duy trì sự ổn định của thị trường. Việc nâng hạng rồi tụt hạng là chuyện bình thường./.