Những điều tệ nhất có thể đã qua?

Hai nhịp hồi của thị trường chứng khoán (TTCK) trong nước từ đầu năm tới đây đã phần nhiều giúp nhà đầu tư lấy lại niềm tin về tương lai tích cực hơn của thị trường trong giai đoạn cuối năm nay và có thể kéo dài sang nửa đầu năm tới.

Tính chung từ đầu năm, chỉ số VN-Index đã hai lần tạo đáy, sau đó củng cố, tích lũy để hồi phục. Đáy lần 1 xuất hiện hồi tháng 3/2022, khi VN-Index tạo đỉnh hơn 1.500 điểm vào tháng 1 và giảm khoảng 20% về 1.171,95 điểm vào ngày 16/5/2022. Tính tới đây, thị trường đã tạo đáy lần thứ nhất trong năm và sau đó xuất hiện nhịp hồi thứ nhất. Chỉ số VN-Index hồi trở lại và tăng lên mức 1.307,80 điểm vào 9/6/2022 và lại chuyển sang một giai đoạn giằng co, giảm điểm tích lũy.

Thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ được hỗ trợ tích cực từ nội lực vĩ mô trong nước. Ảnh: Duy Dũng
Thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ được hỗ trợ tích cực từ nội lực vĩ mô trong nước. Ảnh: Duy Dũng

Đáy lần 2 của chỉ số VN-Index xuất hiện vào ngày 6/7/2022 và cũng là đáy mới của năm 2022, khi dừng lại ở 1.149,6 điểm. Sau đó, nhịp hồi mới cũng đã xuất hiện và kéo dài tới thời điểm hiện nay. Tính từ giữa tháng 7 tới nay, VN-Index đã tăng điểm trở lại và chính thức lấy lại, củng cố khá vững chắc mốc 1.200 điểm. Đóng cửa phiên giao dịch ngày 17/8, chỉ số VN-Index dừng lại ở mốc 1.275,28 điểm, tăng gần 126 điểm, tương đương mức tăng gần 11% so đáy mới ngày 6/7.

Nhiều ý kiến cho rằng, TTCK trong nước có thể vẫn còn những nhịp giằng co, điều chỉnh, nhưng khả năng VN-Index có những đợt giảm mạnh và sâu như trước đây là xác suất thấp hơn. Theo ông Đinh Quang Hinh – Trưởng bộ phận Vĩ mô và Chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán VNDIRECT: “Những gì tồi tệ nhất dường như đã qua. Vào thời điểm hiện tại, tình hình bên ngoài đã có sự cải thiện, trong đó kỳ vọng của thị trường về việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) tăng lãi suất đã qua đỉnh điểm. Mặc dù bối cảnh quốc tế vẫn còn nhiều bất ổn, chúng tôi nhận thấy sự lạc quan ngày càng tăng đối với triển vọng TTCK Việt Nam trong thời gian tới khi những yếu hỗ trợ dần xuất hiện”.

“Nội lực” kinh tế vĩ mô sẽ là cứu cánh quan trọng nhất

Dù khó khăn vẫn còn, đặc biệt là TTCK còn tiềm ẩn những tác động khó lường của các yếu tố ngoại biên, tuy nhiên, nhiều ý kiến bày tỏ sự tin tưởng kinh tế vĩ mô trong nước sẽ hỗ trợ cho TTCK “sáng trở lại sau cơn mưa”.

Theo chuyên gia của VNDIRECT, nền kinh tế Việt Nam có thể vượt qua những tác động bên ngoài để đạt mức tăng trưởng cao hơn trong nửa cuối năm. Ông Đinh Quang Hinh cho rằng, các điều kiện trên thị trường tiền tệ vẫn tương đối thuận lợi, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đưa ra mức tăng trưởng tín dụng khoảng 14% cho năm 2022. Đồng thời, kỳ vọng NHNN sẽ nâng trần tăng trưởng tín dụng đối với một số ngân hàng thương mại từ cuối quý III này. Chuyên gia này cũng nhận thấy đà giảm của giá hàng hóa thế giới và lạm phát trong nước được kiểm soát tốt là điều kiện cho phép NHNN tiếp tục trì hoãn việc tăng lãi suất điều hành trong năm nay.

VN-Index có thể sẽ đi ngang cho đến khi các bất ổn lớn được giải quyết

“Mặc dù các thách thức và rủi ro hầu hết sẽ trở nên rõ ràng hơn vào năm 2023 hoặc 2024, chúng tôi vẫn kỳ vọng thị trường chứng khoán sẽ có thể phản ánh trước tương lai và tạo đáy sớm hơn do các đợt điều chỉnh gần đây đã phản ánh được một phần những thách thức và rủi ro này. Kịch bản tốt nhất của chúng tôi là: Chỉ số VN-Index có thể sẽ biến động theo xu hướng đi ngang (sideway) cho đến khi các rủi ro và bất ổn lớn được giải quyết” - Chuyên gia của SSI Research nhận định.

Cũng theo ông Đinh Quang Hinh, thu ngân sách nhà nước tăng mạnh (+18,1% so với cùng kỳ) và chi ngân sách tăng chậm tạo ra nhiều dư địa để thúc đẩy chính sách tài khóa hỗ trợ tăng trưởng trong thời gian tới. Cụ thể, Chính phủ đã đẩy mạnh giải ngân gói kích thích kinh tế, bao gồm giảm thuế GTGT 2%, gói cấp bù lãi suất bổ sung trị giá 40.000 tỷ đồng, gói đầu tư cơ sở hạ tầng trị giá 113.050 tỷ đồng. Ngoài ra, Chính phủ đã quyết định giảm thuế bảo vệ môi trường và thuế nhập khẩu đối với các mặt hàng xăng dầu nhằm kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Nhìn chung, chuyên gia của VNDIRECT giữ nguyên dự báo tăng trưởng GDP năm 2022 ở mức 7,1% so với cùng kỳ (+/- 0,3%).

Còn theo các chuyên gia của SSI Research, với mục tiêu tăng trưởng năm 2022 vẫn đang được duy trì, nên chính sách vĩ mô trong giai đoạn cuối năm nay là sự kết hợp giữa chính sách tài khóa mở rộng (khi Chương trình phục hồi và phát triển – sẽ được thực hiện trong giai đoạn 2022 - 2023) và chính sách tiền tệ thận trọng hơn.

Ông Michael Kokalari - Chuyên gia Kinh tế trưởng của VinaCapital cũng cho hay: “Kinh tế Việt Nam sẽ tăng trưởng ít nhất 7,5% trong năm nay. Chúng tôi kỳ vọng tăng trưởng thu nhập của doanh nghiệp sẽ vượt quá 20% trong năm nay, được minh chứng bởi nền kinh tế phát triển vững chắc của Việt Nam. TTCK Việt Nam sẽ là một trong những thị trường hưởng lợi lớn nhất từ ​​sự xoay chuyển của FED, vì Việt Nam có mức định giá hấp dẫn nhất trong khu vực”.

5 nhóm ngành kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận

Các ngân hàng trung ương trên thế giới đang trong cuộc đua tăng lãi suất, điều này có thể gây ra suy thoái toàn cầu. Tuy nhiên, theo các chuyên gia của Công ty Chứng khoán Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BSC), nhờ các yếu tố vĩ mô ổn định, Việt Nam có thể có đủ sức chịu đựng để chống lại suy thoái.

Trong kịch bản suy thoái kinh tế xảy ra, câu hỏi được đặt ra là nhóm ngành nào sẽ là nhóm có khả năng chống chịu tốt nhất với suy thoái. Việt Nam đã trải qua 3 cuộc suy thoái toàn cầu và 1 thời kỳ hậu suy thoái 2007, tuy nhiên với bề dày thì TTCK còn non trẻ, do đó để có góc nhìn khách quan và rộng hơn, BSC sử dụng dữ liệu từ S&P 500 để đánh giá. Theo đó, các nhóm ngành tiện ích, tiêu dùng thiết yếu và không thiết yếu, công nghệ thông tin, dược phẩm, dịch vụ, bán lẻ, năng lượng sẽ là các nhóm ngành có sức chống chịu tốt nhất trong giai đoạn khủng hoảng. Điều này cũng khá tương đồng với diễn biến nhóm ngành của VN-Index trong nửa đầu năm 2022, khi các ngành công nghệ thông tin (+9% so với đầu năm), viễn thông (-7% so với đầu năm), năng lượng (-9% so với đầu năm), tiện ích (-11% so với đầu năm), tiêu dùng thiết yếu (-12% so với đầu năm), tiêu dùng không thiết yếu (-9% so với đầu năm) chăm sóc sức khỏe là các nhóm ngành có hiệu suất tốt hơn VN-Index (-20% so với đầu năm) và các nhóm ngành khác.

Theo đánh giá của các chuyên gia đến từ BSC, trong năm 2022, lợi nhuận của ngành và VN-Index vẫn ghi nhận mức tăng trưởng mạnh, từ đó hỗ trợ một phần giúp cho định giá của thị trường tiếp tục duy trì ở mức hấp dẫn. Tuy nhiên, các nhóm ngành điều chỉnh tăng mạnh chủ yếu là nhóm ngành liên quan đến yếu tố chu kỳ. Trong bối cảnh giá hàng hóa đang có xu hướng điều chỉnh, việc tăng trưởng lợi nhuận mạnh trong năm 2022 sẽ tạo mức nền cao cho năm 2023, từ đó tạo áp lực cho việc duy trì tốc độ tăng trưởng lợi nhuận trong năm tới.

Năm 2022 có thể là năm khó khăn nhưng cũng mở ra “cơ hội lớn” trong năm 2023, bởi định giá thị trường đã ở mức hấp dẫn. Các chuyên gia của BSC cho rằng, đây sẽ là “cơ hội lớn” cho mục tiêu đầu tư dài hạn 2023 - 2024 trong điều kiện nền kinh tế Việt Nam có thể chống chịu tốt trước sức ép tăng lãi suất của FED, lạm phát và tiếp tục duy trì tăng trưởng.

Theo đơn vị này, ngân hàng, bất động sản, vật liệu xây dựng, cảng biển và tiện ích là các nhóm ngành có mức định giá hấp dẫn so với mức bình quân 5 năm. Đây là các nhóm ngành kỳ vọng ghi nhận mức tăng trưởng lợi nhuận tốt, đi kèm theo đó là mức định giá hấp dẫn so với mức trung vị 5 năm. Tâm điểm hướng đến của dòng tiền là các doanh nghiệp có nền tảng cơ bản tốt, có câu chuyện riêng đi kèm yếu tố tăng trưởng lợi nhuận và bảng cân đối tài chính khỏe mạnh.