Thời báo Tài chính Việt Nam - Trọn một niềm tin

Nguyên Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Tế đến thăm và chúc Tết Thời báo Tài chính, năm 1995. Ảnh: TL

Lịch sử gọi tên: Thời báo Tài chính Việt Nam

PV: Thưa ông, ngày 2/9/1993, số báo đầu tiên của Thời báo Tài chính (sau đổi tên thành TBTCVN) chính thức được phát hành. Xin ông chia sẻ đôi nét về hoàn cảnh ra đời cũng như những gửi gắm trong tên gọi “Thời báo Tài chính”?

Nguyên Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Tế: Trong những năm đầu thập kỷ 90 của thế kỷ 20, nền kinh tế nước ta vừa bước ra khỏi thời kỳ bao cấp, bắt đầu đổi mới và mở cửa hệ thống tài chính. Là một trong những ngành xương sống, có vai trò quan trọng bậc nhất của nền kinh tế quốc gia, ngành Tài chính chuyển mình mạnh mẽ theo xu thế thời đại, nỗ lực thực hiện nhiệm vụ trọng tâm trong nhiều lĩnh vực như thuế, tài chính ngân sách, tài chính doanh nghiệp, tài chính đối ngoại; hoàn thiện chính sách, kiện toàn bộ máy và tăng cường hội nhập quốc tế, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Trong bối cảnh đó, nhu cầu thông tin về nhịp sống tài chính một cách toàn diện trên tất cả mọi mặt của ngành được đặt ra cấp bách. Lãnh đạo Bộ Tài chính mong muốn ngành có một tờ báo chuyên biệt về lĩnh vực tài chính, với chất lượng cao, chuyên sâu, thu hút nhiều đối tượng độc giả khác nhau, từ cán bộ trong ngành đến người dân, doanh nghiệp, nhà quản lý để góp phần thực hiện những nhiệm vụ quan trọng của ngành.

Nguyên Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Tế

Cần nói thêm rằng, chính tại thời điểm đó, nhu cầu thông tin của công chúng về kinh tế - tài chính - tiền tệ rất cao. Trong khi nước ta lại có rất ít tờ báo đề cập một cách đầy đủ, chuyên sâu về lĩnh vực quan trọng này.

Tất cả những nhu cầu bức thiết trên đã đặt ra yêu cầu phải thành lập một tờ báo riêng của ngành Tài chính. Tôi cho rằng, lịch sử đã gọi tên và sự ra đời của TBTC vào thời điểm đó là tất yếu. Ngày 2/9/1993, số báo đầu tiên của TBTC chính thức được phát hành tại số 8 Phan Huy Chú, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Vì sao chúng ta lại chọn thời điểm ra đời TBTC vào đúng ngày khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và kỷ niệm ngày thành lập ngành Tài chính? Chắc chắn, đó không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên mà là để thể hiện những kỳ vọng lớn lao, niềm tin, niềm tự hào của Ban Cán sự Bộ Tài chính thời ấy, khi ngành có một sản phẩm chính thống, chất lượng hòa nhập vào làng báo chí - truyền thông của nước nhà.

Ban Cán sự Đảng và lãnh đạo Bộ Tài chính thời kỳ đó quyết định lấy tên “Thời báo Tài chính” là bởi trong quá trình tham gia phát triển ngành Tài chính, nghiên cứu khảo nghiệm các nước châu Âu và ASEAN, tôi nhận thấy, "Thời báo" của các nước rất có đẳng cấp, không chỉ có quyền lực mà còn là động lực cho tài chính quốc gia. Đặt tên gọi này với mong muốn ấp ủ, Bộ Tài chính có một tờ báo xứng tầm, thời sự, chuẩn xác, kịp thời và sánh ngang với các ấn phẩm tài chính trên thế giới.

PV: Là người “khai sinh”, cũng là chứng nhân quan trọng trong dòng chảy lịch sử của TBTCVN suốt 30 năm qua, ông có thể trải lòng về câu chuyện ấn tượng, kỷ niệm sâu sắc nhất với TBTCVN?

Nguyên Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Tế: Với sự tin cậy và hy vọng của Ban Cán sự Bộ Tài chính gửi vào cơ quan ngôn luận của mình - TBTC, thế hệ ban đầu của TBTCVN đã hoàn thành phần việc của mình với không ít vất vả nhưng đầy nghị lực, bản lĩnh trong giai đoạn vạn sự khởi đầu nan.

Ra đời trong bối cảnh sôi động của thời kỳ đổi mới, tăng tốc phát triển kinh tế, mở rộng quan hệ quốc tế, nhưng cũng không ít biến cố song hành, có lẽ vì thế mà tờ báo cũng đã nếm trải không ít thăng trầm. Khi đó, tôi còn nhớ, với đội ngũ mỏng, trang thiết bị thiếu thốn, đời sống nhiều khó khăn, nhưng mỗi lần đến thăm TBTC đều thấy một không khí làm báo say mê, hào hứng tràn ngập trong tòa soạn. Tổng Biên tập đầu tiên của TBTC và cũng là Thứ trưởng Bộ Tài chính - đồng chí Tào Hữu Phùng đã hết lòng chăm lo cho từng số báo, dìu dắt đội ngũ cán bộ, phóng viên, nhân viên từng bước trưởng thành.

Mỗi tuần một kỳ ra báo, tôi đọc kỹ từng số báo với những trang tin, bài thấm đậm hơi thở cuộc sống tài chính, tạo nên bản sắc riêng của một tờ báo còn non trẻ nhưng đầy trách nhiệm và ý thức góp phần xây dựng một nền Tài chính trong sạch, vững mạnh.

PV: Như vậy, có thể thấy rằng, TBTCVN ra đời trong bối cảnh đầy khó khăn, nhưng với tầm nhìn dài hạn của những nhà báo gạo cội, sự tận tâm cống hiến của nhiều thế hệ đến nay đã trở thành tờ báo hàng đầu tại Việt Nam. Ông có cảm nghĩ gì khi chứng kiến TBTCVN lớn mạnh như hôm nay?

Nguyên Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Tế: So với truyền thống 78 năm của ngành Tài chính Việt Nam, 30 mùa xuân đối với một tờ báo là khoảng thời gian không dài nhưng cũng chẳng phải là ngắn. Nếu liên tưởng tới cuộc đời của một con người, có thể thấy, TBTCVN đang độ tuổi sung sức nhất, đã có sự trưởng thành, tràn đầy khát vọng và sinh lực.

Sự trưởng thành, vững mạnh của TBTCVN đã chứng tỏ bản lĩnh của một tờ báo đứng đầu ngành Tài chính. Trong suốt 30 năm hoạt động, Thời báo liên tục, tích cực đổi mới nội dung và hình thức để phù hợp với yêu cầu đặt ra trong mỗi giai đoạn, đạt được nhiều tiến bộ quan trọng. Chất lượng thông tin ngày càng phong phú, đa dạng, đặc sắc hơn; vừa phản ánh đầy đủ các hoạt động kinh tế - tài chính của đất nước, vừa thể hiện rõ nét tính chuyên ngành của từ “tài chính”.

TBTCVN luôn năng động, nhạy bén, bám sát các mục tiêu chính trị của ngành, đưa hơi thở tài chính vào trong từng bài báo; phản ánh kịp thời hoạt động và những đóng góp của ngành Tài chính trong công cuộc xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, qua đó cổ vũ, động viên cán bộ toàn ngành phát huy truyền thống vẻ vang và nỗ lực phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ được giao.

TBTCVN còn làm tốt vai trò phản biện với chính sách kinh tế - tài chính, giúp cho những người làm công tác quản lý, xây dựng chính sách kịp thời có những điều chỉnh phù hợp với thực tiễn; giúp độc giả hiểu rõ hơn về chính sách pháp luật tài chính, góp phần định hướng dư luận, tạo sự đồng thuận trong xã hội, nhất là những chính sách liên quan trực tiếp đến người dân và doanh nghiệp.

Gắn bó, đồng hành cùng ngành Tài chính

PV: Theo dõi, đồng hành suốt thời gian qua, ông thấy TBTCVN đã đáp ứng được như mong muốn ban đầu chưa? Ông đánh giá như thế nào về những điểm được, chưa được của TBTCVN cho đến thời điểm hiện tại?

Nguyên Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Tế: Từ khi ra đời. TBTCVN luôn làm tốt theo sự chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Tài chính. Cả thời kỳ dài, trong giai đoạn đất nước đổi mới với nhiều thách thức, ngành Tài chính đã đảm trách nhiều nhiệm vụ to lớn nhằm mục tiêu giữ ổn định và phát triển bền vững nền tài chính quốc gia. Và TBTCVN đã song hành cùng Bộ Tài chính trên con đường gian nạn đó, thực hiện hiệu quả nhiệm vụ tuyên truyền, định hướng những chính sách về lĩnh vực tài chính đến doanh nghiệp, người dân và xã hội.

Thời báo dành nhiều “đất” cho những nội dung chuyên sâu của ngành, với nhiều thể loại phong phú, thích hợp với vai trò là cơ quan ngôn luận chính thức của Bộ Tài chính - một bộ đa ngành, đa lĩnh vực. Các trang báo đầy đủ thông tin về chứng khoán, hoạt động hải quan, thuế, hay những thông tin khá nhạy cảm về giá, bình ổn giá xăng dầu và quản lý nợ công, cũng như rất nhiều thông tin về ngân sách, đảm bảo an sinh xã hội, xuất hàng dự trữ quốc gia cứu đói...

Đặc biệt, điều rất đáng quý ở TBTCVN là có nhiều bài viết về gương người tốt - việc tốt, như tấm gương liêm khiết của người kiểm ngân kho bạc nhà nước trả lại tiền thừa cho khách; của cán bộ thuế từ chối nhận tiền hối lộ để thu đúng, thu đủ tiền thuế cho ngân sách nhà nước...

Đáng chú ý, thời gian qua, TBTCVN đi đầu trong việc việc áp dụng công nghệ số, chuyển hướng từ báo giấy sang báo điện tử. Nhằm đa dạng hóa nội dung và sản phẩm báo chí - truyền thông, mở rộng cách thức tiếp cận, Thời báo đã rất nhanh nhạy triển khai nhiều loại hình như bản tin truyền hình, podcast... Trong thời đại bùng nổ thông tin như hiện nay, việc ra mắt một loạt các ấn phẩm đa phương tiện như vậy là bước đi đúng hướng của Thời báo.

Những kết quả đạt được vừa qua của TBTCVN là rất đáng khích lệ, tuy nhiên so với yêu cầu nhiệm vụ của giai đoạn mới thì cần phải không ngừng đổi mới, nâng cao tính chuyên nghiệp, đảm bảo tính chính xác, tính hấp dẫn để ngày càng có nhiều độc giả yêu thích, tuyên truyền có sức thuyết phục cao hơn để người dân hiểu đúng và đồng thuận thực thi.

Tôi cho rằng, Thời báo tiếp tục phát huy sự nhanh nhạy trong việc phản ánh mọi hoạt động đang diễn ra của ngành Tài chính và các hoạt động kinh tế tài chính của đất nước. Trong bối cảnh hiện nay, Thời báo cần tiếp tục tập trung tuyên truyền sâu sát hơn về những vấn đề vừa mang tính thời sự, chiến lược, vừa chuyên sâu, đặc thù của ngành; các chương trình hoạt động của Bộ Tài chính trong việc thực hiện các giải pháp của Chính phủ.

PV: Thưa ông, thực tế cho thấy, báo chí đang đứng trước nhiều thách thức chưa từng thấy trong thời đại công nghệ số và bối cảnh khó khăn sau “bão” dịch. Theo ông, đâu là thách thức lớn nhất mà TBTCVN cần quan tâm và vượt qua?

Nguyên Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Tế: Trong thập kỷ qua, sự tiến bộ vượt bậc của khoa học kỹ thuật và bùng nổ thông tin trong thời kỳ kỷ nguyên số đã đặt báo chí đứng trước nhiều thách thức, nhất là báo giấy.

Không nằm ngoài vòng quay đó, TBTCVN đang đứng trước thời điểm bản lề lịch sử của báo chí mà nếu không ứng phó để thích nghi sẽ bị tụt hậu. Trên chặng đường dài phía trước, Thời báo cần nỗ lực hơn nữa, vừa thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của ngành, vừa đẩy mạnh tạo nguồn lực để đảm bảo đời sống cho cán bộ, nhân viên. Thời báo phải tiếp tục nâng cao chất lượng, ngày càng thu hút nhiều sự quan tâm của bạn đọc; đổi mới bộ máy nhân sự gọn nhẹ, hiệu quả; lãnh đạo và mỗi cán bộ phóng viên, nhân viên trong tòa soạn ý thức được nhiệm vụ của mình để nỗ lực và quyết tâm đưa tờ báo trở thành kênh truyền thông tin chuyên ngành kinh tế - tài chính có uy tín trong hệ thống báo chí kinh tế.

Nền kinh tế đất nước đang chuyển mình mạnh mẽ bước sang trang mới. Thời gian tới, những thông tin về ngành Tài chính (những chính sách thuế, hải quan liên quan đến doanh nghiệp) là vấn đề nóng hơn bao giờ hết. Bởi vậy, áp lực của TBTCVN sẽ nhiều hơn, đòi hỏi phải vươn lên tích cực. Từ người lãnh đạo, quản lý, cho đến cán bộ, nhân viên cần phải trang bị cho mình tư duy mới, công cụ, kỹ năng tác nghiệp bằng công nghệ đề nâng cao chất lượng và hiệu quả công việc.

Hơn thế nữa, để trở nên khác biệt và phát triển trước sự cạnh tranh, TBTCVN cần khai thác, sử dụng triệt để thế mạnh về nguồn tin tài chính, truyền tải thông tin phải nhanh nhạy, chính xác trong thời đại mà tin giả đang bùng nổ như hiện nay.

PV: Thưa ông, 30 năm - TBTCVN đang ở lứa tuổi thanh xuân căng tràn nhựa sống, với niềm tin trao trọn, ông đặt kỳ vọng gì cho TBTCVN trên bước đường sắp tới? Ông có nhắn nhủ gì đối với cán bộ, phóng viên TBTCVN nhân ngày kỷ niệm đầy ý nghĩa này?

Nguyên Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Tế: Trên con đường phát triển của bất kỳ tổ chức nào cũng vậy, đổi mới và hoàn thiện mình là điều cần thiết. Tôi luôn đặt trọn niềm tin vào “người anh cả” trong ngôi nhà báo chí của ngành Tài chính - đủ sức đảm đương nhiệm vụ tuyên truyền, định hướng dư luận xã hội về lĩnh vực Tài chính. Mong TBTCVN sẽ xứng tầm với các ấn phẩm tài chính quốc tế.

Năm nay, tôi bước vào tuổi 90, công tác trong ngành Tài chính lâu năm, cùng những bước đi qua nhiều thời kỳ với Thời báo, cả khi đã về hưu vẫn đọc và dõi theo Thời báo từng số, tôi rất vui mừng nhìn thấy TBTCVN tròn 30 tuổi. Chúc TBTCVN cùng đất nước đi lên vận hội mới, thời kỳ của khoa học công nghệ và thế kỷ xanh. Mong Thời báo ngày càng mở rộng, tiến bước đạt được nhiều thành tích hơn nữa, phục vụ đất nước được nhiều hơn nữa. Chúc đồng chí Tổng Biên tập và toàn thể cán bộ, nhân viên Thời báo hạnh phúc và thành công.

PV: Xin cảm ơn ông!