Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) Nguyễn Thành Long đánh giá như vậy tại Hội thảo Hướng dẫn về giao dịch chứng khoán vừa được UBCKNN tổ chức ngày 7/10.

Thanh khoản kỳ vọng tăng lên

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Chủ tịch Nguyễn Thành Long cho biết, “trong khoảng thời gian một năm qua, chúng ta đã chứng khiến những chuyển động chính sách lớn có tính chiến lược và có tác động rất tích cực tới sự phát triển của thị trường chứng khoán”. Cụ thể như: Luật Doanh nghiệp 2014, Luật Đầu tư bắt đầu có hiệu lực, Nghị định 60, Quyết định 51....Trong các văn bản này đều hàm chứa nhiều đột phá chính sách quan trọng, nhằm thúc đẩy cạnh tranh và sự sáng tạo, tự do hóa hoạt động của doanh nghiệp, thúc đẩy phát triển doanh nghiệp và khu vực tư nhân.

Ông Long cho biết thêm, có thể nói, nhiều nút thắt về vĩ mô đã được tháo gỡ, mở rộng không gian phát triển cho thị trường chứng khoán. Để triển khai hiệu quả những chủ trương lớn trên, UBCKNN đã xây dựng dự thảo thay thế Thông tư 74/2011/TT-BTC ngày 1/6/2011 hướng dẫn về giao dịch chứng khoán.

giao dịch trong ngày
Toàn cảnh Hội thảo

Theo Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường, UBCKNN Nguyễn Sơn, Thông tư 74 ban hành trước đây cũng đã tạo ra sự đột phá, thay vì chỉ cho nhà đầu tư mở một tài khoản duy nhất thì đã cho mở nhiều tài khoản. Tuy nhiên vẫn còn một số hạn chế khác liên quan đến hoạt động giao dịch vẫn chưa được quy định tại Thông tư 74, do đó UBCK đã lấy ý kiến thành viên thị trường sửa đổi Thông tư này.

“Khi được ban hành chính thức và đi vào thực tiễn, Thông tư thay thế chắc chắn giúp nâng cao thanh khoản thị trường, bởi sẽ có những thay đổi một cách toàn diện về khái niệm đối với văn bản hiện hành”, Phó Chủ tịch UBCKNN nhấn mạnh.

Do vậy, mặc dù quá trình xây dựng Thông tư thay thế đã đi vào những khâu cuối cùng, nhưng UBCKNN vẫn mong muốn nhận được thêm những đóng góp, chia sẻ từ các thành viên thị trường để hoàn thiện văn bản này hơn nữa và khi đi vào thực tế sẽ phát huy được hiệu quả thiết thực, sát thực; đồng thời, đảm bảo tạo ra và duy trì một môi trường hoạt động minh bạch, công bằng cho mọi đối tượng tham gia, vì sự phát triển chung của TTCK Việt Nam”, ông Long nói.

Nhiều điểm mới đột phá

Chia sẻ về những điểm mới của dự thảo Thông tư thay thế, ông Nguyễn Sơn cho biết, dự thảo lần này đã sửa đổi, bổ sung thêm 3 nhóm vẫn đề cơ bản.

Theo đó, thứ nhất, dự thảo này cho phép nhà đầu tư vừa được mua vừa được bán chứng khoán, cổ phiếu quỹ trong 1 ngày giao dịch dựa trên nhiều tài khoản khác nhau.

Thứ hai, dự thảo này cho phép về mặt pháp lý cho nhà đầu tư được bán chứng khoán chờ về chưa hoàn tất thanh toán.

Thứ ba, dự thảo này cho phép giao dịch mua bán trong ngày (daytrading) mua trước bán sau và vừa bán vừa mua bù trừ đối ứng trong ngày giao dịch.

Ngoài ra, theo ông Nguyễn Sơn, những vướng mắc trong 4 năm triển khai Thông tư 74 hiện hành sẽ được điều chỉnh như quy định về giao dịch ký quỹ sẽ được luật hóa tại văn bản quy phạm để có tính pháp lý cao hơn.

Cũng tại dự thảo, các quy định về giao dịch cổ phiếu quỹ đã được siết chặt hơn. Theo đó, công ty muốn được giao dịch cổ phiếu quỹ phải được UBCKNN chấp thuận và phải công bố thông tin tối thiểu 7 ngày trước khi thực hiện. Một điểm rất mới trong vấn đề này là công ty không được công bố giá dự kiến thực hiện mà chỉ được công bố nguyên tắc xác định giá.

Tiếp tục hoàn thiện để trình ban hành sớm nhất

Khoản 1 Điều 11, Dự thảo quy định về điều kiện đăng ký cung cấp dịch vụ giao dịch trong ngày của các công ty chứng khoán (CTCK), theo đó, CTCK phải “không có lỗ trên báo cáo tài chính đã được kiểm toán của năm tài chính gần nhất và báo cáo tài chính soát xét bán niên gần nhất”.

Tuy nhiên, bà Nguyễn Thị Thanh Thủy, Phó Tổng giám đốc, Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cho biết, mục đích quy định về điều kiện này nhằm sàng lọc các CTCK có khả năng tài chính tốt để tăng khả năng quản lý rủi ro khi cung ứng dịch vụ giao dịch trong ngày. Tuy vậy, trong thực tế, điều kiện này lại không phản ánh được đúng tình hình tài chính của một CTCK, bởi lẽ có rất nhiều CTCK mặc dù bị lỗ trên báo cáo tài chính nhưng là lỗ âm vào vốn thặng dư và/hoặc lợi nhuận chưa chia, CTCK đó vẫn có khả năng tài chính tốt, hoạt động kinh doanh hiệu quả. Nếu quy định như Dự thảo sẽ loại trừ một số lượng không nhỏ các CTCK có đủ khả năng tài chính để thực hiện giao dịch trong ngày, làm hạn chế cạnh tranh lành mạnh giữa các CTCK.

Đại diện CTCK Tân Việt (TVSI) thì băn khoăn về quy định “cứng” đảm bảo vốn khả dụng của CTCK. Theo vị này, không nên đưa ra quy định cứng về điều này trong thông tư để đảm bảo tính linh động khi triển khai thực tế. Chia sẻ về điều này, ông Nguyễn Sơn cho hay, ban soạn thảo sẽ xem xét lại điều này xem nên để quy định này vào thông tư hay là cho vào văn bản hướng dẫn.

Cũng tại Hội thảo, nhiều ý kiến có nêu tới các vấn đề như: Cần làm rõ hơn các quy định về giao dịch chứng khoán chờ về; hướng dẫn rõ hơn về giao dịch cổ phiếu lô lẻ; hay quy định đối với giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài....

“Dự thảo đang đi vào giai đoạn cuối chỉnh sửa, hoàn tất để trình Bộ Tài chính ban hành. Do vậy, ban soạn thảo sẽ tiếp thu, nếu thấy hợp lý sẽ tiếp tục bổ sung nhằm đảm bảo khi được ban hành Thông tư này sẽ cho hiệu quả nhất”, ông Nguyễn Sơn nói.

Bài và ảnh: Duy Thái