Thu đúng, thu đủ nguồn thuế thương mại điện tử
Hướng dẫn các thủ tục thuế tại Chi cục thuế quận Đống Đa (Cục Thuế TP. Hà Nội). Ảnh tư liệu

Số thu năm 2024 tăng 20% so với cùng kỳ

Đại diện Tổng cục Thuế cho biết, công tác quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử (TMĐT), kinh doanh trên nền tảng số luôn được cơ quan thuế xác định là nhiệm vụ trọng tâm để chống thất thu, bảo vệ sản xuất trong nước, cũng như thúc đẩy sự phát triển của kinh tế số.

Đồng thời, triển khai chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính, ngành Thuế đã tăng cường quản lý chặt chẽ các nhóm đối tượng người nộp thuế (NNT), khai thác, rà soát cơ sở dữ liệu (CSDL) về TMĐT cũng như tiếp tục làm đầy CSDL, rà soát chất lượng thông tin do sàn cung cấp. Cùng với đó, tổ chức thực hiện thanh tra kiểm tra đối với các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực TMĐT, tăng cường công tác quản lý thuế lĩnh vực dịch vụ truyền hình, truyền thông, sáng tạo nội dung phát sinh thu nhập từ quảng cáo trực tuyến trên các nền tảng xuyên biên giới, tổ chức, cá nhân bán hàng livestream trên các nền tảng xã hội…

Bên cạnh đó, xây dựng và chính thức vận hành CSDL về TMĐT được thu thập từ nhiều nguồn để hỗ trợ các đơn vị trong ngành khai thác và sử dụng trong công tác quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT. Bước đầu đã hoàn thành việc chia sẻ dữ liệu từ Bộ Công thương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Ngân hàng Nhà nước với Tổng cục Thuế theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 18/CT-TTg.

Đáng chú ý, ngành Thuế đã triển khai xây dựng và đưa vào vận hành chính thức Cổng thông tin điện tử dành cho hộ, cá nhân có phát sinh hoạt động kinh doanh TMĐT nhằm tạo thêm 1 kênh thuận tiện hỗ trợ cho người nộp thuế thực hiện các thủ tục về thuế, đồng thời đáp ứng yêu cầu quản lý thuế hiện đại, minh bạch. Đây được coi là giải pháp mang tính chiến lược trong bối cảnh kinh doanh trên nền tảng số ngày càng mở rộng tại Việt Nam.

Trước đó, ngành Thuế đã tham mưu Bộ Tài chính trình Chính phủ trình Quốc hội khóa XV phê duyệt, thông qua dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của nhiều luật thuộc lĩnh vực tài chính, trong đó có Luật Quản lý thuế tại Kỳ họp thứ 8…

Với sự quyết liệt trong triển khai thực hiện, công tác quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT đã đạt được những kết quả tích cực. Theo báo cáo của Tổng cục Thuế, trong năm 2024, cơ quan thuế đã thu được khoảng 116 nghìn tỷ đồng tiền thuế từ các tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh TMĐT, tăng 20% so với số thuế năm 2023 thực hiện.

Nhiều thách thức trong quản lý thuế thương mại điện tử

Theo ông Nguyễn Văn Được - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn thuế Trọng Tín, công tác quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT hiện đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức.

Chuyên gia này phân tích, tính ẩn danh của cơ sở kinh doanh trên các nền tảng TMĐT. Do đó, việc xác định danh tính của các chủ thể kinh doanh trên các nền tảng TMĐT gặp trở ngại lớn do thông tin cá nhân thường bị ẩn danh, dẫn đến khó khăn trong việc truy vết và quản lý đối tượng kinh doanh.

Đồng thời, việc theo dõi và kiểm soát các giao dịch phát sinh cũng gặp trở ngại khi phương thức thanh toán tiền mặt, đặc biệt là COD (trả tiền mặt khi giao hàng), vẫn được sử dụng phổ biến. Điều này khiến cho việc xác định doanh thu và giá trị thực tế của các giao dịch trở nên không chính xác và thiếu minh bạch.

Bên cạnh đó, các cơ sở kinh doanh chưa tuân thủ đúng quy định về pháp luật đăng ký kinh doanh, pháp luật thuế. Mặc dù cơ quan thuế đã tăng cường công tác tuyên truyền chính sách và nghĩa vụ thuế, một số người nộp thuế vẫn chưa chủ động thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ của mình, dẫn đến các rủi ro như đăng ký thuế nhưng không kê khai doanh thu, hoặc kê khai không đủ và chậm nộp thuế.

Nhiều cá nhân kinh doanh trên các sàn TMĐT vẫn chưa đăng ký kinh doanh và thuế, gây khó khăn cho cơ quan thuế trong việc rà soát, quản lý và xác minh đối tượng để đưa vào diện quản lý chính thức.

Ngoài ra, các chủ sở hữu sàn TMĐT cũng chưa yêu cầu cá nhân kinh doanh trên nền tảng phải có đăng ký kinh doanh và đăng ký thuế, làm cho việc quản lý các chủ thể kinh doanh TMĐT trở nên thiếu chặt chẽ.

Với mục tiêu quy định trách nhiệm cụ thể của tổ chức quản lý nền tảng TMĐT đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh theo hướng chặt chẽ, minh bạch, bình đẳng, Bộ Tài chính đã xây dựng dự thảo Nghị định quy định quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng TMĐT và nền tảng số của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh và đang đang lấy ý kiến góp ý đối với dự thảo Nghị định.

Theo đó, dự thảo Nghị định này đưa ra các quy định cụ thể về phạm vi trách nhiệm khấu trừ và nộp thuế thay của các tổ chức quản lý sàn giao dịch TMĐT, tổ chức quản lý nền tảng số có chức năng thanh toán trong và ngoài nước, cũng như các tổ chức có hoạt động kinh tế số khác.

Một điểm đáng lưu ý đó là dự thảo Nghị định xác định trách nhiệm khấu trừ và nộp thuế thay của tổ chức quản lý nền tảng TMĐT đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh. Theo đó, tổ chức này có trách nhiệm khấu trừ và nộp thuế thay thuế GTGT đối với doanh thu phát sinh tại Việt Nam của hộ kinh doanh và cá nhân cư trú. Đồng thời, đối với cá nhân không cư trú có hoạt động kinh doanh trên nền tảng TMĐT, tổ chức quản lý nền tảng sẽ thực hiện khấu trừ và nộp thuế thay thuế thu nhập cá nhân đối với các giao dịch cung cấp hàng hóa và dịch vụ phát sinh doanh thu tại Việt Nam…

Bà Nguyễn Thị Lan Anh - Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh, cá nhân (Tổng cục Thuế), cho biết cơ quan thuế đã cơ bản định danh chính xác được người nộp thuế là tổ chức, cá nhân kinh doanh TMĐT. Ngành Thuế đã và đang chủ động triển khai nhiều biện pháp mạnh mẽ và sáng tạo nhằm tăng cường hiệu quả thu thuế, nỗ lực thu đúng, thu đầy đủ các nguồn thuế từ hoạt động kinh doanh này vào ngân sách nhà nước.

Tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý thuế thương mại điện tử
Đồng bộ căn cước công dân với mã số thuế: Bước tiến lớn trong cải cách hành chính

“Những khó khăn, thách thức thực tế đã dẫn đến thực trạng nguồn thu thuế từ hoạt động thương mại điện tử chưa tương xứng với tốc độ phát triển và quy mô mở rộng của loại hình kinh doanh này. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về các giải pháp đồng bộ nhằm tăng cường hiệu lực và hiệu quả quản lý thuế đối với thương mại điện tử”. Ông Nguyễn Văn Được - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn thuế Trọng Tín.