Đại diện Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công thương phát biểu khai mạc Ngày hội doanh nhân 2017. Ảnh: Bùi Tư
Thông tin trên được đưa ra trong Ngày hội Doanh nhân 2017 với chủ đề “Giải pháp thương mại điện tử - để doanh nghiệp thành công hơn”, do Chương trình Nâng cao năng lực cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam thông qua hệ thống xúc tiến thương mại địa phương phối hợp với Ngân hàng TMCP Phương Đông Việt Nam (OCB) tổ chức ngày 12/12, tại Hà Nội.
Thương mại điện tử chưa phát triển bền vững
Số liệu từ Bộ Công thương cho biết, Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có mức tăng trưởng thương mại điện tử (TMĐT) nhanh nhất thế giới, với tốc độ 35% mỗi năm (cao gấp 2,5 lần so Nhật Bản). Ngoài tăng trưởng TMĐT nhanh nhất thế giới, các doanh nghiệp ứng dụng internet và công nghệ tăng trưởng nhanh gấp 2,1 lần so với đơn vị không dùng. Các doanh nghiệp nhỏ và vừa chi hơn 30% ngân sách cho công nghệ thì tăng doanh thu gấp 9 lần so với doanh nghiệp chi dưới 10%.
Theo kế hoạch phát triển TMĐT giai đoạn 2016 - 2020, tốc độ tăng trưởng TMĐT trong lĩnh vực bán lẻ sẽ đạt khoảng 20%/năm và đạt khoảng 10 tỷ USD vào năm 2020. Trên thực tế, TMĐT trong lĩnh vực bán lẻ đang phát triển nhanh hơn với tốc độ tăng trưởng dự báo khoảng 25% trong năm 2017. Thời gian tới, TMĐT sẽ trở thành kết cấu hạ tầng quan trọng của lĩnh vực thương mại Việt Nam.
Mặc dù TMĐT có tiềm năng lớn nhưng vẫn còn nhiều rào cản khiến dịch vụ này chưa thể phát triển bền vững, đó là lòng tin của người tiêu dùng vào chất lượng hàng hóa, dịch vụ không giống như quảng cáo và tính bảo mật khi thanh toán qua mạng.
Ngoài ra, hầu hết các trang TMĐT Việt Nam đều đang được xây dựng theo một khuôn mẫu chung, đáp ứng một phần nhu cầu trưng bày hàng hóa, cung cấp tiện ích lựa chọn và thanh toán đơn hàng… mà chưa tích hợp được các dịch vụ cộng sinh cho một quy trình TMĐT khép kín, như tối ưu digital marketing, kết nối điểm bán hàng online và offline.
Chỉ 3% DN nhỏ và vừa tiếp cận được vốn
Để tham gia vào sân chơi TMĐT, vốn là bài toán quan trọng của doanh nghiệp (DN). Nhưng một nghịch lý đặt ra đối với DN Việt, đó là DN nhỏ và vừa (SME) chiếm 98%, 77% cơ cấu lực lượng lao động, 80% cơ cấu thị trường bán lẻ, 40% GDP nhưng chỉ có 3% doanh nghiệp SME tiếp cận được vốn vay ngân hàng. Một trong những trở ngại lớn nhất đối với DN SME, theo bà Nguyễn Quỳnh Nga, Phó Giám đốc khối SME, Ngân hàng OCB là thiếu tài sản bảo đảm. Chưa kể báo cái tài chính chưa rõ ràng, phương án kinh doanh chưa phù hợp cũng làm cho sự kết nối với ngân hàng khó khăn hơn.
Do vậy, theo đại diện Ngân hàng OCB, để có được hỗ trợ mang tính dài hạn, phía ngân hàng phải có những dòng sản phẩm đặc trưng phù hợp với đặc thù của doanh nghiệp, như tài sản, hồ sơ tài chính, vòng quay vốn để khắc phục các điểm yếu về tài sản và năng lực tài chính của DN.
Gia nhập sân chơi thương mại điện tử, theo bà Lại Việt Anh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công thương, điều mà các nhà bán lẻ cần làm không chỉ là dựng lên một website bán hàng mà còn phải tính đến bài toán tổng thể cho một hệ thống kinh doanh, đồng bộ từ khâu sản xuất, marketing tiếp thị, quản lý đơn hàng/nguồn hàng và công tác vận chuyển, giao nhận. DN nhỏ và vừa Việt Nam có thể tận dụng sàn giao dịch TMĐT để tìm kiếm khách hàng, nhà cung cấp bằng cách tăng sự hiện diện trên Internet; hoặc có thể đăng ký vào thư viện điện tử DN toàn cầu; tham gia các sàn giao dịch TMĐT; tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu; tiếp cận các nguồn đầu tư…/.
Chương trình “Nâng cao năng lực cạnh tranh xuất khẩu cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam thông qua hệ thống xúc tiến thương mại địa phương” được xây dựng trên cơ sở kết quả tiếp nối của Dự án VIE 61/94 "Hỗ trợ xúc tiến thương mại và Phát triển Xuất khẩu tại Việt Nam", do Chính phủ Thụy Sỹ và Chính phủ Thụy Điển đồng tài trợ (2004 – 2010), chính thức triển khai từ tháng 7/2013. Mục tiêu chung của Chương trình là nâng cao năng lực cạnh tranh xuất khẩu của DN SME Việt Nam, qua đó thúc đẩy tăng kim ngạch xuất khẩu và phát triển các ngành hàng xuất khẩu chính của Việt Nam thông qua hệ thống xúc tiến thương mại trên toàn quốc. |
Bùi Tư