Tinh gọn bộ máy - nâng tầm hiệu quả hoạt động Kho bạc Nhà nước

Hoạt động nghiệp vụ của cán bộ, công chức Kho bạc Nhà nươc Khánh Hoà. Ảnh: Hạnh Thảo

Mô hình tổ chức mới: Ít tầng nấc hơn, vận hành mạnh mẽ hơn

Từ ngày 15/3/2025, hệ thống Kho bạc Nhà nước (KBNN) chính thức chuyển sang mô hình tổ chức 2 cấp, gồm: KBNN trung ương và KBNN khu vực. Từ 63 KBNN cấp tỉnh và 629 KBNN cấp huyện, hệ thống được tổ chức lại thành 20 KBNN khu vực và khoảng 350 phòng giao dịch, giảm 465 đầu mối - tương đương hơn 44%. Ở trung ương, KBNN được tổ chức lại thành Cục KBNN trực thuộc Bộ Tài chính, tiếp tục thực hiện chức năng quản lý nhà nước và điều hành thống nhất toàn hệ thống.

Việc tổ chức lại bộ máy theo hướng tinh gọn đã loại bỏ các tầng nấc trung gian, hạn chế chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ giữa các cấp, tạo điều kiện để tập trung nguồn lực và nâng cao hiệu suất vận hành.

Sau 3 tháng vận hành theo mô hình mới, các KBNN khu vực đã cho thấy khả năng thích ứng nhanh, tổ chức vận hành ổn định và đảm bảo không gián đoạn dòng chảy ngân sách nhà nước. Hệ thống vẫn đảm bảo thực hiện đầy đủ các chức năng cốt lõi: quản lý ngân quỹ, kiểm soát thu chi ngân sách nhà nước, kế toán nhà nước, thanh toán ngân sách và giám sát tài chính công.

Dưới mô hình 2 cấp, nhiệm vụ được tái cấu trúc theo hướng tích hợp, chuyên sâu hơn. Mỗi KBNN khu vực không còn là phép cộng cơ học của nhiều đơn vị cũ, mà là đầu mối tập trung, có năng lực xử lý khối lượng nghiệp vụ lớn trên địa bàn rộng. Từ đó, góp phần nâng cao chất lượng phục vụ các đơn vị sử dụng ngân sách và cơ quan tài chính địa phương.

Công tác bàn giao tổ chức, hồ sơ, dữ liệu giữa các đơn vị được thực hiện đúng kế hoạch, có sự giám sát chặt chẽ từ trung ương, đảm bảo vận hành thông suốt, không để xảy ra gián đoạn nghiệp vụ hay “khoảng trống” quản lý tại bất kỳ địa phương nào.

Kho bạc Nhà nước khu vực hoạt động ổn định

Thực tiễn tại các KBNN khu vực cho thấy, mô hình mới đã được triển khai bài bản, hiệu quả, phù hợp với đặc điểm từng địa bàn.

KBNN khu vực IX được sáp nhập từ 4 đơn vị KBNN (Hòa Bình, Sơn La, Lai Châu, Điện Biên - trụ sở chính đặt tại Điện Biên) được coi là một KBNN khu vực mang nhiều đặc trưng nhất trong toàn hệ thống khi: diện tích quản lý lớn nhất cả nước; vị trí địa lý quan trọng nhưng điều kiện giao thông lại khó khăn; số lượng phòng giao dịch lớn nhất nhưng lại có điều kiện kinh tế chung cũng khó khăn nhất.

Đặc biệt, khoảng cách địa lý giữa tỉnh và địa bàn các huyện trong khu vực rất xa xôi, cùng với khí hậu khắc nghiệt, nhất là vào mùa mưa bão, sương mù nên việc di chuyển của công chức tại một số đơn vị rất vất vả, ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống gia đình. Nhưng nhờ tinh thần trách nhiệm cao và sự chuẩn bị kỹ lưỡng, đơn vị đã hoàn thành công tác hợp nhất, sắp xếp cán bộ, vận hành hệ thống mới một cách nhịp nhàng. Hoạt động thu chi ngân sách vẫn được thực hiện kịp thời, chính xác, không gián đoạn.

KBNN khu vực I (KBNN Hà Nội trước đây) là đơn vị có quy mô lớn, khối lượng giao dịch chiếm tỷ trọng cao. Việc chuyển đổi dữ liệu và tổ chức lại nhân sự đặt ra yêu cầu rất cao về phối hợp. Tuy nhiên, nhờ sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Bộ Tài chính, KBNN, cùng sự đồng thuận nội bộ, đơn vị đã nhanh chóng ổn định tổ chức, bảo đảm vận hành thông suốt, giữ vai trò điều phối ngân quỹ trung tâm của khu vực kinh tế trọng điểm phía Bắc.

Tại KBNN khu vực IV (gồm các đơn vị KBNN Hưng Yên, Ninh Bình, Hà Nam, Nam Định - trụ sở chính đặt tại Hưng Yên) đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền nội bộ, tạo sự đồng thuận cao trong toàn thể công chức, người lao động. Nhờ đó, các hoạt động thanh toán, kiểm soát chi, kế toán ngân sách nhà nước vẫn diễn ra ổn định trong suốt quá trình chuyển tiếp.

KBNN khu vực III (gồm các đơn vị KBNN Hải Phòng, Quảng Ninh - trụ sở chính đặt tại Hải Phòng) cũng ghi nhận kết quả tích cực khi hoàn thành bàn giao hồ sơ, tổ chức lại bộ máy theo đúng tiến độ, không để xảy ra xáo trộn lớn, duy trì tốt hoạt động chuyên môn tại địa phương.

Tổ chức lại để phát triển - bước đệm cho chuyển đổi số

Việc tinh gọn bộ máy giúp giảm tầng nấc, từ đó tăng tính liên thông và chuẩn hóa quy trình nghiệp vụ trên phạm vi toàn quốc. Đây là điều kiện thuận lợi để hệ thống KBNN tăng tốc triển khai chuyển đổi số, đặc biệt trong các lĩnh vực như thanh toán điện tử, kế toán số, quản lý ngân quỹ theo thời gian thực…

Mô hình 2 cấp còn cho phép tập trung nguồn lực cho công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ, siết chặt kỷ luật tài chính - ngân sách, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước và phòng ngừa thất thoát, lãng phí.

Đặc biệt, trong bối cảnh cả nước đang tiếp tục đẩy mạnh sắp xếp đơn vị hành chính, tinh giản biên chế và cơ cấu lại chi thường xuyên, mô hình tổ chức mới của KBNN là một minh chứng rõ ràng cho việc “tổ chức lại để vận hành tốt hơn”, chứ không đơn thuần là cắt giảm đầu mối.

Với kết quả bước đầu từ triển khai mô hình tổ chức mới sau 3 tháng vận hành cho thấy, chủ trương tinh gọn bộ máy của hệ thống KBNN là hoàn toàn đúng đắn. Với tinh thần đoàn kết, quyết tâm cao và sự vào cuộc đồng bộ từ trung ương tới cơ sở, hệ thống KBNN đã chứng minh, mô hình 2 cấp không chỉ giúp bộ máy vận hành trơn tru hơn mà còn tạo ra hiệu quả thực chất - trong từng nghiệp vụ, từng địa phương và trên toàn hệ thống.

“Tinh gọn để hiệu quả hơn” - không chỉ là khẩu hiệu, mà đã và đang trở thành hiện thực trong từng bước đi chuyển mình của hệ thống KBNN.