Vốn đầu tư công vẫn chưa được phân bổ hết, nguy cơ kéo chậm tiến độ giải ngân

Nhiều bộ, ngành, địa phương chưa phân bổ hết vốn

Năm 2025, căn cứ quy định Luật Đầu tư công, Nghị quyết của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước cho các bộ, ngành, địa phương là 825.922,269 tỷ đồng, đạt 100% kế hoạch vốn năm 2025 đã được Quốc hội phân bổ.

Nhiều bộ, ngành, địa phương chưa phân bổ hết vốn đầu tư công. Ảnh minh họa

Báo cáo từ Bộ Tài chính cho biết, tính đến ngày 15/3/2025, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã phân bổ, giao kế hoạch đầu tư vốn năm 2025 chi tiết cho danh mục nhiệm vụ, dự án là 773.824,456 tỷ đồng (vốn ngân sách trung ương 325.694,253 tỷ đồng, vốn ngân sách địa phương 448.130,203 tỷ đồng).

Cũng tính đến ngày 15/3/2025, số vốn chưa phân bổ chi tiết còn là 52.097,813 tỷ đồng của 19 bộ, ngành và 31 địa phương (gồm 24.500,716 tỷ đồng vốn ngân sách trung ương ; 27.597,097 tỷ đồng vốn ngân sách địa phương).

Nguyên nhân cụ thể việc chưa phân bổ hết vốn của từng bộ, ngành, địa phương cũng được chỉ ra chi tiết. Đơn cử như Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) chưa phân bổ 595,092 tỷ đồng từ nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2022 giao để thực hiện Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 24B, tỉnh Quảng Ngãi.

Hiện nay, Bộ Xây dựng đang phối hợp Bộ Tài chính để báo cáo cấp có thẩm quyền điều chuyển nhiệm vụ và nguồn vốn thực hiện cho UBND tỉnh Quảng Ngãi theo quy định của Luật Đường bộ năm 2024 và Nghị định số 165/2024/NĐ-CP ngày 26/12/2024 của Chính phủ.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chưa phân bổ 30 tỷ đồng vốn ngân sách trung ương trong nước cho Dự án Xây dựng Ký túc xá - Trường Đại học Ngân hàng đến nay vẫn chưa đủ điều kiện phê duyệt quyết định đầu tư do chủ đầu tư chưa hoàn chỉnh các thủ tục pháp lý liên quan đến môi trường theo quy định của pháp luật về môi trường (chưa được cấp Giấy phép môi trường) theo yêu cầu tại thông báo kết quả thẩm định thiết kế cơ sở của cơ quan quản lý chuyên ngành (Sở Xây dựng thành phố Hồ Chí Minh tại văn bản số 12349/SXD-TĐDA ngày 19/12/2024).

Hiện nay, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã đề nghị Bộ Tài chính tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền điều chuyển số vốn nêu trên cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương khác có nhu cầu bổ sung vốn.

Tỉnh Quảng Trị chưa phân bổ 7,213 tỷ đồng vốn để thực hiện các dự án Chương trình mục tiêu quốc gia do các dự án dự kiến thực hiện tại các xã đặc biệt khó khăn, nhưng đến nay đã được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới nên không còn thuộc đối tượng hỗ trợ của Chương trình.

Kiên Giang chưa phân bổ 1,432 tỷ đồng, do dự án đã nghiệm thu khối lượng hoàn thành nên không còn thanh toán khối lượng, từ đó không còn nhu cầu sử dụng đối với số vốn còn lại của dự án. UBND tỉnh Kiên Giang đề nghị điều chỉnh giảm số vốn nêu trên để điều chuyển cho bộ, cơ quan trung ương và địa phương có nhu cầu bổ sung...

Tuy nhiên, cũng theo báo cáo từ Bộ Tài chính, tính đến ngày 30/4/2025, có 5 bộ, ngành và 19 địa phương đã phân bổ được thêm 43.834,729 tỷ đồng cho các nhiệm vụ, dự án (bao gồm trên 17.187 tỷ đồng vốn ngân sách trung ương và 26.647,725 tỷ đồng vốn ngân sách địa phương). Các dự án được phân bổ thêm sau ngày 15/3/2025 đã đủ điều kiện và có thể thực hiện giải ngân ngay theo quy định.

Số vốn hiện chưa được phân bổ là 8.263,085 tỷ đồng của 17 bộ, ngành và 21 địa phương (7.313,712 tỷ đồng vốn ngân sách trung ương và 949,372 tỷ đồng vốn ngân sách địa phương).

Yêu cầu xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân để chậm phân bổ vốn

Để đảm bảo tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 đạt mục tiêu 100% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, Bộ Tài chính vừa trình Chính phủ phương án xử lý đối với số vốn đến ngày 15/3/2025 chưa phân bổ chi tiết của các bộ, ngành và địa phương.

Vốn đầu tư công chưa được phân bổ hết đã ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ giải ngân. Ảnh minh họa

Cụ thể, giao Bộ Nội vụ phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan đề xuất Chính phủ về việc thực hiện kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân của các bộ, ngành, địa phương đến ngày 15/3/2025 chưa hoàn thành việc phân bổ 100% kế hoạch đầu tư vốn NSNN năm 2025 theo đúng quy định.

Không thực hiện kiểm điểm đối với 3 cơ quan trung ương và 4 địa phương (Văn phòng Quốc hội; Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam; Đài Tiếng nói Việt Nam; Thái Nguyên; Quảng Bình; Khánh Hòa; Kiên Giang) đến ngày 15/3/2025 chưa hoàn thành việc phân bổ 100% kế hoạch đầu tư vốn NSNN năm 2025 (còn 35,072 tỷ đồng chưa phân bổ) do các dự án của các cơ quan trung ương và địa phương này đã hoàn thành, còn dư vốn, có thể điều chuyển cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương khác có nhu cầu bổ sung vốn.

Đối với số vốn đã phân bổ sau ngày 15/3/2025 của 5 bộ, ngành và 19 địa phương (43.834,729 tỷ đồng), Bộ Tài chính trình Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương này thực hiện kiểm điểm đồng thời cho phép tiếp tục triển khai thực hiện và giải ngân cho các nhiệm vụ, dự án theo quy định.

Đối với số vốn 7.313,712 tỷ đồng vốn ngân sách trung ương đến nay chưa phân bổ: Yêu cầu các bộ, ngành chưa phân bổ thực hiện kiểm điểm và cho phép tiếp tục phân bổ 1.428,739 trong thời gian tới, do đây là số vốn được giao để thực hiện các dự án quan trọng, sử dụng nguồn vốn tăng thu ngân sách trung ương năm 2022, năm 2023. Số vốn 5.884,971 tỷ đồng còn lại, giao Bộ Tài chính tổng hợp, trình Chính phủ điều chỉnh giảm để bổ sung cho các bộ, cơ quan trung ương và dịa phương có nhu cầu bổ sung vốn.

Đối với 949,372 tỷ đồng vốn ngân sách địa phương, yêu cầu 4 địa phương (Điện Biên, Nghệ An, Long An, Trà Vinh) đẩy nhanh tiến độ thu ngân sách địa phương, đặc biệt là thu sử dụng đất để đảm bảo nguồn vốn chi đầu tư phát triển để phân bổ cho các dự án theo quy định.