Tổng mức đầu tư dự án là 25.540 tỷ đồng

Theo Nghị quyết vừa được thông qua, cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành có chiều dài khoảng 128,8km, chia thành 5 dự án thành phần.

Dự án thành phần 1 xây dựng cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành, phân kỳ 4 làn xe, loại hợp đồng xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT), được áp dụng cơ chế bảo đảm đầu tư, cơ chế chia sẻ phần giảm doanh thu theo quy định của pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công - tư (PPP). 4 dự án thành phần còn lại về xây dựng các đường gom, cầu vượt; bồi thường, hỗ trợ tái định cư được thực hiện theo phương thức đầu tư công.

Dự án cao tốc Gia nghĩa - Chơn Thành có nhu cầu sử dụng đất khoảng 1.111 ha; giải phóng mặt bằng toàn tuyến một lần theo quy mô quy hoạch. Tổng mức đầu tư sơ bộ dự án khoảng 25.540 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách Trung ương 10.536,5 tỷ đồng; vốn ngân sách địa phương 2.233,5 tỷ đồng; vốn do nhà đầu tư thu xếp 12.770 tỷ đồng.

Đầu tư cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành, vốn tư nhân 12.770 tỷ đồng
Kết quả biểu quyết thông qua Nghị quyết

Về quy mô đầu tư và phương thức đầu tư, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình cho biết, một số ý kiến cho rằng, việc đầu tư quy mô 2 làn xe đối với đoạn 2 km đường giao kết nối cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành đến đường Hồ Chí Minh đoạn Chơn Thành - Đức Hòa sẽ tạo nút thắt cổ chai trong giao thông, gây ùn ứ, mất an toàn giao thông. Do vậy, đề nghị xem xét đầu tư đoạn kết nối theo quy mô 4 làn xe.

Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, Chính phủ đã điều chỉnh dự thảo Nghị quyết theo hướng đầu tư đồng bộ toàn Dự án theo quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh và sử dụng chi phí dự phòng của Dự án bảo đảm không làm tăng sơ bộ tổng mức đầu tư Dự án.

Ngân sách nhà nước đầu tư 50%

Trong quá trình góp ý, nhiều ý kiến tán thành đầu tư Dự án theo phương thức PPP, do ngân sách nhà nước hiện nay đang gặp nhiều khó khăn, việc huy động khu vực tư nhân tham gia dự án sẽ bảo đảm nguồn lực triển khai thực hiện. Một số ý kiến cho rằng, khả năng thu hút các nhà đầu tư tham gia thực hiện dự án PPP trong giai đoạn hiện nay khó khả thi.

Giải trình, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết theo phương án tài chính, ngân sách Nhà nước hỗ trợ là 12.770 tỷ đồng (chiếm 50% tổng mức đầu tư dự án) thì dự án bảo đảm khả năng thu hồi vốn và lợi nhuận cho nhà đầu tư.

Sơ bộ thời gian thu phí hoàn vốn của dự án không quá dài, cơ bản tương đồng với thời gian thu phí hoàn vốn của 3 dự án thành phần đầu tư theo phương thức PPP trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 đã đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thành công và bắt đầu đưa vào khai thác sử dụng.

Đầu tư cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành, vốn tư nhân 12.770 tỷ đồng

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo thẩm tra

Dự án sẽ được áp dụng cơ chế chia sẻ doanh thu giúp giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư, tổ chức tín dụng. Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) kiến nghị cho phép triển khai dự án theo phương thức PPP, để kịp thời đáp ứng tính cấp bách của dự án. Tuy nhiên, trong giai đoạn triển khai các bước tiếp theo, đề nghị Chính phủ nghiên cứu có các giải pháp hiệu quả thu hút các nhà đầu tư tham gia dự án.

Về tác động của Dự án đến các dự án giao thông BOT song hành, nhiều ý kiến đề nghị bổ sung giải pháp cụ thể hơn đối với phương án xử lý hai dự án BOT song hành (dự án BOT cầu 38 thị xã Đồng Xoài và dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 14 tỉnh Đắk Nông), tránh ảnh hưởng đến môi trường đầu tư kinh doanh và việc khai thác, vận hành về sau của Dự án.

UBTVQH cho biết, đánh giá sơ bộ, việc đầu tư cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành sẽ kéo dài thời gian thu phí của 2 dự án BOT trên Quốc lộ 14 khoảng từ 5 - 6 năm. Sau khi Dự án đưa vào khai thác sử dụng mới đủ cơ sở đánh giá cụ thể mức độ ảnh hưởng của dự án đến 2 dự án BOT song hành này, từ đó có cơ sở đề xuất các giải pháp phù hợp, theo hướng: kéo dài thời gian thu phí của các dự án BOT nhằm bảo đảm hoàn vốn và lợi nhuận theo hợp đồng đã ký hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét các giải pháp phù hợp khác nhằm bảo đảm hiệu quả tài chính cho Dự án.

Theo Nghị quyết, Dự án được thực hiện từ năm 2024, cơ bản hoàn thành năm 2026, đưa vào khai thác, vận hành năm 2027.

Dự án được áp dụng nhiều cơ chế đặc thù

UBTVQH đã chỉ đạo các cơ quan liên quan rà soát, nghiên cứu tiếp thu tại dự thảo Nghị quyết các cơ chế đặc thù phù hợp cho việc triển khai thực hiện dự án nhằm đáp ứng yêu cầu về tiến độ, chất lượng cho dự án như:

Cho phép kéo dài thời gian giải ngân số vốn bố trí từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi thường xuyên của ngân sách trung ương năm 2022 để thực hiện dự án đến hết năm 2026;

Cho phép người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định việc chỉ định thầu trong quá trình triển khai thực hiện dự án đối với các gói thầu tư vấn, các gói thầu thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư;

Cho phép trong giai đoạn triển khai thực hiện dự án, nhà thầu thi công không phải thực hiện thủ tục cấp Giấy phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường nằm trong Hồ sơ khảo sát vật liệu xây dựng...