Điều hành thận trọng, giảm áp lực lạm phát năm 2022

Kiểm soát lạm phát ở mức thấp

Gần đây, có nhiều ý kiến cho rằng, khi giá gas, giá xăng dầu cùng nhiều mặt hàng tiêu dùng tăng mạnh, sẽ ảnh hưởng đến CPI các tháng còn lại của năm 2021.

Về vấn đề này, Bộ Tài chính cho biết, diễn biến tăng giá nguyên liệu trên thế giới đã có những tác động trực tiếp và gián tiếp đến mặt bằng giá trong nước, nhất là đối với những mặt hàng có mức giá được tham chiếu từ giá thế giới hoặc chịu tác động từ giá nhập khẩu. Tuy nhiên, trong bối cảnh lạm phát 10 tháng đầu năm được kiểm soát ở mức thấp (CPI bình quân 10 tháng đầu năm tăng 1,81%) thì việc giá nguyên vật liệu tăng cao chưa tạo áp lực lớn lên việc thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát trong năm 2021.

Điều hành thận trọng, để giảm áp lực lạm phát năm 2022. Ảnh: TL.

Tại cuộc họp Ban chỉ đạo điều hành giá ngày 26/10/2021, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái – Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá đã chỉ đạo các Bộ, ngành quyết tâm thực hiện kiểm soát lạm phát dự kiến khoảng 2%, để góp phần hỗ trợ sản xuất, thúc đẩy phát triển kinh tế và đời sống xã hội, trong trường hợp bất thường dự kiến cũng không vượt quá 2,5%, đảm bảo thực hiện mục tiêu do Quốc hội và Chính phủ đề ra.

Theo Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng trong 11 tháng tăng 1,84% so với cùng kỳ năm ngoái, mức tăng thấp nhất từ năm 2016.

Chỉ số giá tiêu dùng 11 tháng qua tăng thấp nhất 5 năm do mức tăng thấp của CPI từ đầu năm và giá cả hàng hóa, thực phẩm hạ nhiệt gần đây nhờ việc nối lại các chuỗi ứng ứng sau giai đoạn giãn cách.

Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, giá nhiên liệu và hàng hóa cơ bản trên thế giới đang trong xu hướng tăng cũng tạo áp lực lên CPI. Theo đó, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 11 tăng 0,32% so với tháng trước và tăng 2,1% so với cùng kỳ 2020.

Lạm phát cơ bản tháng 11 tăng 0,11% so với tháng trước, tăng 0,58% so với cùng kỳ năm trước. Lạm phát cơ bản bình quân 11 tháng năm nay tăng 0,82% so với cùng kỳ năm 2020.

Mặc dù CPI 11 tháng tăng thấp nhất 5 năm, song từ cơ quan điều hành cho tới giới phân tích đều cho rằng, lạm phát vẫn là một trong những nguy cơ của năm tới.

Có chuyên gia kinh tế nhận định, việc đảm bảo chỉ tiêu lạm phát năm 2021 dưới 4% có thể đạt được, nhưng cảnh báo, năm 2022, "rủi ro lạm phát có áp lực rất lớn". Bên cạnh đó, với nền kinh tế có độ mở lớn như Việt Nam, áp lực rủi ro lạm phát nhập khẩu rất lớn.

Theo dõi sát diễn biến giá các mặt hàng thiết yếu

Ban chỉ đạo Điều hành giá cũng nhận định áp lực lạm phát trong năm 2022 là rất lớn nhất là khi xu hướng các nước đầu cơ, tích trữ các mặt hàng chiến lược khiến giá cả nguyên liệu tăng cao. Đặc biệt trong thời điểm đầu năm 2022 khi nhu cầu tiêu dùng theo quy luật tăng trong dịp Tết Nguyên đán cũng như tổng cầu nền kinh tế sẽ có những hồi phục khi dịch bệnh được kiểm soát.

Căn cứ diễn biến CPI từ đầu năm đến nay, có thể nhận định, mức lạm phát năm 2021 sẽ thấp hơn 4%. Đây là thành công trong điều hành kinh tế vĩ mô của Chính phủ và các bộ, ngành. Song, đà tăng của giá xăng dầu cùng một số mặt hàng thiết yếu dịp cuối năm có thể trở thành tác nhân đẩy lạm phát lên cao, đòi hỏi phải có các giải pháp khống chế.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã có chỉ đạo công tác quản lý, điều hành giá các tháng còn lại năm 2021 và ngay trong thời gian đầu năm 2022 cần tiếp tục thực hiện một cách thận trọng, linh hoạt và chủ động, bám sát diễn biến thị trường trong nước và quốc tế, thường xuyên có đánh giá, dự báo cụ thể để có giải pháp ứng phó phù hợp, kịp thời. Đồng thời, tập trung vào việc kiểm soát lạm phát theo mục tiêu và hỗ trợ thực hiện mục tiêu kép của Chính phủ là vừa giữ bình ổn mặt bằng giá để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh.

Các bộ quản lý ngành lĩnh vực theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả thị trường các mặt hàng quan trọng, thiết yếu; chủ động tháo gỡ khó khăn và có phương án điều tiết nguồn hàng để tăng lượng cung ứng cho các địa phương có dịch bệnh cần cách ly hoặc giãn cách xã hội, bảo đảm cung cấp đủ hàng hóa thiết yếu cho người dân, nhất là dịp lễ, Tết Nguyên đán 2022.

Các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đẩy mạnh thực hiện công tác giám sát việc thực hiện kê khai giá, niêm yết giá, công khai thông tin về giá; kiểm soát chặt chẽ yếu tố hình thành giá đối với các hàng hóa, dịch vụ công ích, dịch vụ sự nghiệp công.

Đối với giải pháp cụ thể về quản lý, điều hành giá các mặt hàng thiết yếu, Phó Thủ tướng đã yêu cầu các bộ, ngành cần tiếp tục phối hợp triển khai đồng bộ các giải pháp. Trong đó, điều hành giá xăng dầu linh hoạt, bảo đảm giá xăng dầu trong nước phản ánh, bám sát diễn biến giá thành phẩm xăng dầu thế giới. Đồng thời, tính toán mức trích lập và chi sử dụng quỹ bình ổn giá phù hợp để tạo dư địa cho công tác điều hành giá trong các tháng cuối năm.

Đối với mặt hàng thịt lợn, cần theo dõi sát diễn biến tình hình thị trường, cung cầu, đặc biệt là trong các thời điểm cuối năm, cận Tết Nguyên đán để có các biện pháp điều tiết cung cầu phù hợp, tránh tình trạng giá có biến động đột biến khi nguồn cung gián đoạn từ việc tái đàn.

Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc kê khai, niêm yết giá và việc bán vé đúng giá niêm yết đối với các đơn vị kinh doanh vận tải, đặc biệt là trong thời điểm Tết dương lịch, Tết Nguyên đán.

Đối với các hàng hóa, dịch vụ do nhà nước định giá, tiếp tục giữ ổn định giá để đảm bảo công tác kiểm soát lạm phát chung cũng như góp phần hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân. Tuy nhiên, cần chủ động các phương án để có thể điều chỉnh được một số hàng hóa, dịch vụ khi điều kiện cho phép./.