Gỡ “nút thắt” cho thị trường bất động sản phát triển
Các diễn giả chia sẻ tại Diễn đàn

Đây là chia sẻ của các chuyên gia tại Tọa đàm 'Giải cơn khát nhà ở vừa túi tiền' do TheLEADER tổ chức ngày 17/10/2025 tại Hà Nội.

Những yêu cầu cấp bách

Phát biểu khai mạc, nhà báo Nguyễn Cao Cương, Tổng Biên tập Tạp chí TheLeader nhận định, thị trường bất động sản Việt Nam đang tồn tại những nghịch lý khó lý giải.

Có những dự án bất động sản, khu đô thị mới được đầu tư hàng nghìn tỷ đồng, xây dựng đồng bộ, hiện đại, nhưng lại vắng bóng cư dân. Không ít khu vực rơi vào tình trạng “đô thị không đèn sáng”, “thành phố ngủ quên” - nhà có, đường có, nhưng người ở thì không, hoạt động thương mại cũng không có. Phải chăng giá nhà quá cao, vượt quá khả năng chi trả của người dân? Hay vì thiếu hạ tầng xã hội, thiếu việc làm, thiếu kết nối giao thông và dịch vụ thiết yếu, khiến người dân chưa muốn chuyển đến sinh sống?

Câu chuyện này cho thấy một nghịch lý khác của thị trường: nơi người dân cần thì không đủ nhà, còn nơi có nhà thì lại thiếu người ở.

Theo báo cáo quý III/2025 của VARS, mặc dù mặt bằng giá cao nhưng toàn thị trường trong quý III/2025 ghi nhận khoảng 34 nghìn giao dịch thành công; nâng tỷ lệ hấp thụ lên 66%, tăng 12 điểm phần trăm so với quý trước nhờ nhiều hơn hàng tồn kho được “giải phóng". Đặc biệt, tỷ lệ hấp thụ trên nguồn cung mới đạt 77%, tương đương với 27 nghìn giao dịch, tăng 23% so với quý trước.

TS. Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho hay, phần lớn các dự án mở bán trong giai đoạn này đều có mức giá cao hơn cùng kỳ, nhưng vẫn ghi nhận tỷ lệ hấp thụ tốt, thậm chí có dự án “cháy hàng” ngay trong đợt đầu mở bán. Điều này phản ánh nhu cầu thị trường đang được khơi thông trở lại, bất chấp mặt bằng giá liên tục tăng.

Tuy vậy, cần lưu ý rằng phần lớn giao dịch trên thị trường hiện nay đến từ nhóm nhà đầu tư mua bất động sản thứ hai – tức là mua để đầu tư, không phải để ở. Điều này cho thấy hoạt động mua bán chủ yếu vẫn được thúc đẩy bởi dòng tiền đầu tư, trong khi nhu cầu ở thực vẫn gặp khó do mức giá hiện tại đã vượt xa khả năng chi trả của đa số người dân.

Khi thị trường bất động sản trở nên quá hấp dẫn, thu hút một lượng lớn dòng tiền và nguồn lực đầu tư, thì chắc chắn các lĩnh vực khác sẽ bị ảnh hưởng.

Gỡ “nút thắt” cho thị trường bất động sản phát triển
TS. Nguyễn Văn Đính - Phó Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Việt Nam (VNREA), Chủ tịch Hội môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) phát biểu tại sự kiện.

TS. Nguyễn Văn Đính cho rằng, hiện nay, nhiều nhà đầu tư đang sử dụng đòn bẩy tài chính cao để đầu tư dàn trải. Khi lãi suất biến động hoặc giá bất động sản chững lại, nguy cơ nợ xấu tăng cao là điều khó tránh khỏi.

Ở góc độ khác là tình trạng gom hàng, đẩy giá, tạo sóng ảo khiến thị trường bị méo mó, giá bất động sản không phản ánh đúng giá trị thực, dẫn đến niềm tin của nhà đầu tư và người mua suy giảm.

Do đó, nếu không tháo gỡ sớm, hệ lụy sẽ lan rộng khi cơ cấu đầu tư bị méo mó, dòng tiền dồn vào bất động sản gây áp lực cho nền kinh tế thực; người trẻ mất dần cơ hội sở hữu nhà; rủi ro tài chính gia tăng khi thị trường biến động.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Trung Vũ, Chủ tịch Hội đồng quản trị Cen Land chia sẻ, chúng ta đang có hàng triệu gia đình, hàng vạn người đang ở trong những căn “ổ chuột”, hàng nghìn người phải bỏ phố về quê, trong bối cảnh hàng ngàn căn nhà đang để trống.

Theo ông Vũ, điều này rất bất hợp lý và để tìm được nguyên nhân của vấn đề này, chúng ta phải nhìn từ tổng thể quốc gia, sau đó xem xét cái gì đang chưa hợp lý, phải nên như thế nào tiếp theo, liệu chúng ta có đúng hay không và nên chọn con đường như thế nào.

Vấn đề hiện nay, nhìn chung là câu chuyện về nguồn cung thừa thì vẫn thừa, thiếu thì vẫn thiếu. Do đó, giải pháp ông Vũ cho rằng hiện nay là phải xác lập quy tắc “xây nhà để ở” và “không đưa dân về được thì sẽ không được xây”.

Đây là cách thức mà ở một số quốc gia đang áp dụng khi chủ đầu tư phải bán được 50 - 70% sản phẩm thì mới được quyền xây. Nhưng khi bán được thì chủ đầu tư không được lấy tiền của người đi mua mà chỉ được xác định là người đấy đặt cọc 10% ở ngân hàng trung gian.

Gỡ “nút thắt” cho thị trường bất động sản phát triển
Ông Nguyễn Trung Vũ - Chủ tịch Cenland

Ở một góc độ khác, ông Trần Quang Trung, Giám đốc Phát triển kinh doanh One Housing, đồng tình với quan điểm rằng, thị trường bất động sản đang mất cân đối về nguồn cung. Tuy nhiên, "mất cân đối" không có nghĩa là "thừa".

Chúng ta cần hiểu đúng rằng, thị trường có bốn phân khúc chính: bình dân, trung cấp, cao cấp và hạng sang. Tuy vậy, thực tế là trong suốt thời gian từ năm 2023 đến nay, phân khúc bình dân và trung cấp gần như vắng bóng trên thị trường. Sự mất cân đối này đã đẩy nền giá chung cư trung bình tại Hà Nội lên rất cao. Nếu trong tương lai, chúng ta bổ sung được nguồn cung cho hai phân khúc này, mẫu số chung sẽ lớn hơn, thì tự khắc nền giá sẽ được điều tiết lại một cách hợp lý.

Chọn những giải pháp như thế nào?

Theo ông Nguyễn Thanh Quyền, Tổng giám đốc Tập đoàn Thắng Lợi (Thắng Lợi Group), phân khúc nào phải có mức giá tương ứng với giá trị của nó. Việc cần làm là giải quyết gốc rễ của vấn đề, bổ sung nguồn cung cho phân khúc đang thiếu hụt, phát triển cơ sở hạ tầng và xây dựng cơ chế đa dạng hóa nguồn vốn cho thị trường bất động sản, có như vậy, mới tạo ra giá trị bền vững.

“Phục vụ phân khúc “quốc dân” những người có nhu cầu thật mới chính là cách tạo ra giá trị bền vững. Đó cũng là lý do tôi tin rằng thị trường hạng sang vẫn sẽ phát triển, vì nó đáp ứng một tầng nhu cầu khác trong tháp Maslow. Mỗi phân khúc có chỗ đứng riêng. Ai đủ năng lực vươn đến đỉnh cao thì cứ làm, còn chúng tôi chọn cách “bình dân mà chắc chắn”” ông Nguyễn Thanh Quyền, Tổng giám đốc Tập đoàn Thắng Lợi (Thắng Lợi Group) nhấn mạnh.