Nâng cao chất lượng quản trị công ty: Cần biện pháp thực thi mạnh mẽ hơn và sự vào cuộc của nhiều bên

Đây là nhấn mạnh của Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi tại Hội nghị Bàn tròn châu Á – OECD về quản trị công ty năm 2022, do Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) phối hợp cùng Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) tổ chức trong 2 ngày 20 và 21/10/2022, tại Hà Nội.

Việt Nam luôn nỗ lực để áp dụng thông lệ quản trị công ty tốt

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết, sau hơn 25 năm hình thành và phát triển, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam đã không ngừng hoàn thiện về cấu trúc, phát triển mạnh mẽ, trở thành kênh huy động vốn quan trọng cho nền kinh tế với quy mô huy động vốn qua TTCK giai đoạn 2016 - 2021 tăng trưởng bình quân 28,5%/năm. Trong đó, quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu tương đương 93,8% GDP, góp phần cơ cấu lại hệ thống tài chính Việt Nam theo hướng cân đối, bền vững hơn.

Thứ trưởng cũng nhấn mạnh, trong bối cảnh phục hồi kinh tế của Việt Nam sau đại dịch, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ hơn, sạch hơn và công bằng hơn, quản trị công ty (QTCT) tốt đóng vai trò thiết yếu quyết định cho sự năng động và khả năng cạnh tranh của nền kinh tế trên diện rộng; hỗ trợ doanh nghiệp (DN) trong việc quản lý rủi ro môi trường, xã hội và quản trị (ESG); khai thác tốt hơn những đóng góp quan trọng của các cổ đông, chủ nợ, nhân viên, khách hàng, nhà cung cấp hoặc cộng đồng, vì sự thành công lâu dài của DN.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Thanh Tâm

Nhận thức được tầm quan trọng của QTCT tốt đối với nền kinh tế nói chung và sự phát triển, ổn định hiệu quả của TTCK, ngay từ khi thành lập thị trường, Việt Nam đã có rất nhiều nỗ lực trong việc tuyên truyền phổ biến kiến thức, xây dựng khung pháp lý tạo nền tảng cho việc tiếp thu và áp dụng các thông lệ tốt về QTCT tại Việt Nam. Đặc biệt là việc áp dụng các nguyên tắc tốt nhất về QTCT theo các tiêu chuẩn của OECD cho công ty niêm yết.

Ngoài ra, Bộ Tài chính, UBCKNN đã ban hành Bộ nguyên tắc QTCT theo thông lệ tốt nhất vào năm 2019. Đây là bộ tài liệu cung cấp các hướng dẫn và khuyến khích về thông lệ tốt nhất trong QTCT dành cho các công ty đại chúng. Bên cạnh các thông lệ tốt nhất mà các công ty đã và đang áp dụng theo quy định hiện hành, bộ nguyên tắc này cũng khuyến khích các DN áp dụng các chuẩn mực cao hơn yêu cầu tối thiểu theo quy định pháp luật. Đồng thời, Bộ Tài chính thường xuyên tổ chức các hội nghị, hội thảo về QTCT cho các công ty đại chúng; tổ chức hàng trăm khóa học về QTCT cho đại diện của các công ty đại chúng và niêm yết, nhằm mục đích nâng cao nhận thức và năng lực về QTCT cho các DN.

Tăng biện pháp thực thi mạnh mẽ hơn

Cũng tại Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết thêm, thời gian qua, Việt Nam đã có nhiều tiến bộ trong lĩnh vực QTCT, tuy nhiên cần thực thi những biện pháp mạnh mẽ hơn nữa để nâng cao nền tảng QTCT cho các DN Việt Nam.

Theo đó, ngoài một hệ thống pháp luật đầy đủ hình thành một nền tảng QTCT tốt và hiệu quả, bản thân từng DN, từng thành viên hội đồng quản trị và từng thành viên thị trường phải có đầy đủ kinh nghiệm, trình độ, đạo đức nghề nghiệp và ý thức rõ ràng về tầm quan trọng của QTCT đối với từng DN và cả nền kinh tế.

Các báo cáo đánh giá việc thực thi QTCT đều cho thấy vai trò lãnh đạo của hội đồng quản trị tại các DN đại chúng là rất quan trọng, đòi hỏi một tầm nhìn hướng đến và cam kết cho một khuôn khổ, cơ chế đảm bảo quản trị tốt, minh bạch thông tin và tôn trọng quyền lợi cổ đông, các bên liên quan. Các cải thiện quản trị quan trọng cần được thực thi nằm ở khía cạnh cấu trúc quyền lợi và trách nhiệm trong QTCT, sự minh bạch trong phân công trách nhiệm trong các thành viên hội đồng quản trị, nâng cao vai trò kiểm toán nội bộ, công bố và minh bạch thông tin, nâng cao các thực hành bảo vệ quyền lợi cổ đông và các bên liên quan.

“Việc cải thiện QTCT của các công ty đại chúng luôn đòi hỏi nỗ lực của nhiều bên khác nhau, của các cơ quan quản lý, các tổ chức hành động vì thị trường minh bạch và của chính những người tham gia thị trường, các cổ đông” – Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh.

Cũng tại hội nghị, ông Yoshiki Takeuchi - Phó Tổng Thư ký OECD, cũng cho rằng nguyên tắc QTCT của G20/OECD đã được nhiều quốc gia, tổ chức, các công ty trên toàn cầu sử dụng. Tuy nhiên, cần đẩy mạnh hơn nữa quá trình áp dụng nguyên tắc tại khu vực châu Á. QTCT là vấn đề rất quan trọng đối với sự phát triển của các TTCK của từng quốc gia. Việc thúc đẩy QTCT sẽ giúp các quốc gia đẩy mạnh tinh thần khởi nghiệp, tăng năng suất lao động và hiệu quả của nền kinh tế. Bên cạnh tính bền vững và tính chống chịu của thị trường được cải thiện, khi có QTCT tốt, nhà đầu tư cũng sẽ được bảo vệ tốt hơn và ngược lại, khi nhà đầu tư an tâm thì họ sẽ đầu tư vốn nhiều hơn.