Tổng cục Hải quan tiếp nhận và đưa vào vận hành máy soi hàng hóa quét tia X-quang tại sân bay Nội Bài (Hà Nội). Ảnh: Hải Anh
Kịp thời ngăn chặn các vụ vi phạm
Với trọng trách quản lý nhà nước được giao, cơ quan hải quan không chỉ quan tâm và làm tốt công tác quản lý hoạt động XNK hàng hóa, mà còn quan tâm đến công tác PCRT và chống tài trợ khủng bố theo chỉ đạo của Chính phủ và trực tiếp là Bộ Tài chính.
Thống kê chưa đầy đủ từ đầu năm đến nay, toàn ngành Hải quan đã chủ trì và phối hợp phát hiện xử lý hàng chục vụ vận chuyển tiền, ngoại tệ, kim loại quý từ cửa khẩu đường bộ và hàng không…
Mới đây nhất, Đội Kiểm soát chống buôn lậu khu vực Miền Bắc (Đội 1), Cục Điều tra chống buôn lậu chủ trì và phối hợp với các lực lượng chức năng phát hiện vụ vận chuyển trái phép số lượng lớn USD, từ chuyến bay SU 29 có lộ trình từ Moscow (Nga) về sân bay quốc tế Nội Bài, vào ngày 21/11/2019. Tang vật thu giữ gần 129.000 USD, được hành khách L.T.T.H (thường trú tại Hà Nội) cất giấu trong hành lý xách tay, túi áo khoác, đáy va ly, không khai báo hải quan.
Đối tượng chia nhỏ thành 14 cọc tiền, bọc trong giấy bạc hòng qua mắt lực lượng chức năng và các phương tiện soi chiếu, nhưng lực lượng chức năng đã kịp thời phát hiện.
Trước đó, Đội 1, cũng đã phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài (Cục Hải quan Hà Nội) kiểm tra hành lý của 2 hành khách nhập cảnh trên chuyến bay SU29 từ Nga về Nội Bài, ngày 18/10/2019. Kết quả, lực lượng hải quan phát hiện 77.200 USD và 1,06 triệu Rúp vận chuyển vượt quy định của nhà nước.
Để nâng cao hiệu quả kiểm soát hàng hóa nói chung và các hành vi rửa tiền và vận chuyển các phương tiện vũ khí có khả năng để các đối tượng sử dụng làm công cụ khủng bố, hiện nay, Hải quan Việt Nam cũng chú trọng đầu tư hệ thống máy soi container hàng hóa và hành lý đối với khách xuất nhập cảnh tại các cửa khẩu hàng không lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã ký Quyết định số 474/QĐ-TTg (ngày 30/4/2019) ban hành Kế hoạch hành động giải quyết những rủi ro rửa tiền, tài trợ khủng bố giai đoạn 2019 - 2020. Mục tiêu của Kế hoạch là hoàn thiện cơ chế phòng, chống rửa tiền và tài trợ khủng bố ở Việt Nam, đáp ứng các chuẩn mực quốc tế.
Quyết định số 474/QĐ-TTg giao các Bộ: Tài chính, Xây dựng, Công Thương, Tư pháp thực hiện đánh giá rủi ro về rửa tiền, tài trợ khủng bố trong lĩnh vực mình quản lý nhằm xác định rủi ro rửa tiền, tài trợ khủng bố của các tổ chức chịu sự quản lý, từ đó sớm nghiên cứu thực hiện thanh tra tại các ngành, lĩnh vực này.
Cụ thể, ngày 14/12/2018, Tổng cục Hải quan phối hợp với Cơ quan Phòng chống ma túy và tội phạm của Liên Hợp quốc (UNDOC) tổ chức ra mắt Nhóm Kiểm soát cảng biển Đà Nẵng.
Trước đó vào tháng 9/2018, Tổng cục Hải quan đã tiếp nhận máy soi hàng hóa, tổng trị giá gần 200.000 USD từ Chính phủ Hoa Kỳ tại sân bay quốc tế Nội Bài (Hà Nội). Hệ thống máy soi hàng hóa quét tia X-quang này giúp cơ quan hải quan nâng cao khả năng kiểm soát hoạt động XNK. Hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam được đưa trực tiếp từ máy bay xuống vào máy quét mà không phải tháo dỡ; đẩy nhanh quá trình thông quan và đảm bảo hiệu quả công tác quản lý hải quan, cũng như đảm bảo hàng hóa nhập khẩu đúng như những gì kê khai trong hồ sơ nhập khẩu và an toàn cho người dân Việt Nam…
Đề cao vai trò kiểm soát của cơ quan hải quan
Có thể thấy, những nỗ lực trong những năm qua của cơ quan hải quan trong hoạt động PCRT và chống tài trợ khủng bố được cơ quan chức năng đánh giá cao.
Tại hội nghị trực tuyến Công bố kết quả đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền, tài trợ khủng bố và kế hoạch hành động giải quyết rủi ro do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tổ chức mới đây, ông Phạm Gia Bảo, Phó Cục trưởng Cục Phòng chống rửa tiền, NHNN đánh giá, cơ quan hải quan đã rất tích cực kiểm soát những giao dịch có dấu hiệu rửa tiền, để phối hợp cùng NHNN trong công tác phòng chống rửa tiền.
 |
| Tang vật 129.000 USD vận chuyển trái phép qua đường hàng không do Cục Điều tra chống buôn lậu chủ trì phát hiện tại sân bay Nội Bài (Hà Nội). Ảnh: Đội 1 CBL |
Theo ông Phạm Gia Bảo, các loại tội phạm có nguy cơ rửa tiền cao là: tham ô tài sản; tổ chức đánh bạc; tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy… Đánh giá này không dựa trên số liệu về xét xử mà dùng từ nhiều nguồn thông tin khác, từ cả báo cáo đánh giá xu hướng của thế giới.
Ông Phạm Gia Bảo cho biết, hiện NHNN là cơ quan đầu mối về phòng chống rửa tiền, NHNN đã gửi thông báo về kế hoạch, nhiệm vụ phòng chống rửa tiền tới các bộ, ngành liên quan. Tuy nhiên, cơ quan có trách nhiệm kiểm soát ma túy lại là công an, hải quan, nên các cơ quan này cần tăng cường rà soát, kiểm tra chặt chẽ hơn nữa để phát hiện tội phạm liên quan đến ma túy.
Về vai trò của cơ quan hải quan, thời gian qua, Cục Phòng chống rửa tiền (NHNN) đã trao đổi nhiều thông tin liên quan, giúp sự phối hợp giữa các cơ quan, bộ, ngành rất hiệu quả. Theo đó, qua kênh thông tin từ các ngân hàng, NHNN sẽ đưa ra những báo cáo về giao dịch đáng ngờ. Giao dịch nào có liên quan đến hải quan, NHNN thường gửi sang cơ quan hải quan để cùng phối hợp theo dõi, điều tra. Cơ quan hải quan cũng đã rất tích cực phối hợp, kiểm soát, phát hiện ra các vụ việc đáng ngờ.
Đề cập đến việc nâng cao hiệu quả hoạt động PCRT, trong thời gian tới, Cục Điều tra chống buôn lậu với vai trò nòng cốt chống buôn lậu của ngành Hải quan sẽ tiếp tục tham mưu cho lãnh đạo Tổng cục Hải quan xây dựng và tổ chức tốt hơn công tác PCRT, chống tài trợ khủng bố trong toàn ngành.
Đồng thời, đơn vị đề xuất và phối hợp xây dựng cơ sở dữ liệu về các đối tượng vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới và phần mềm quản lý ngoại hối đối với hành khách xuất nhập cảnh; phối hợp với các đơn vị liên quan, xây dựng quy chế trao đổi thông tin giữa Cục Điều tra chống buôn lậu và Cục PCRT, NHNN trên cơ sở bám sát Quyết định số 474/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch hành động giải quyết những rủi ro rửa tiền, tài trợ khủng bố giai đoạn 2019 - 2020.
Hoàng Dung
