Công bố quốc tế về Hiến pháp sửa đổi và mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Đây là khẳng định của Thứ trưởng Bộ Tài chính Hồ Sỹ Hùng tại cuộc họp báo quốc tế về việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp và vận hành tổ chức bộ máy mới của Việt Nam theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Việt Nam đã có sự chuẩn bị rất kỹ lưỡng, bài bản

Thông tin về sự chuẩn bị của Việt Nam, Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng cho biết, việc sắp xếp bộ máy, thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp có mục tiêu cuối cùng là môi trường kinh doanh và mục tiêu tăng trưởng cao hơn trong năm 2025 đạt ít nhất 8%, các năm tiếp theo tăng trưởng ở mức 2 con số.

Mô hình của Việt Nam đã được cả hệ thống thống nhất, chuẩn bị một cách rất kỹ lưỡng và triển khai rất đồng bộ, để đảm bảo tính khả thi.

Sắp xếp, tinh giản khu vực công không làm khó khăn thêm môi trường kinh doanh
Thứ trưởng Bộ Tài chính Hồ Sỹ Hùng thông tin tại họp báo. Ảnh: LV

Theo đó, các bộ, ngành đã rà soát trên 5.000 văn bản quy phạm pháp luật và đã đưa ra 6.738 nhiệm vụ của các cấp được rà soát. Từ đó, đã phân định 2.718 nhiệm vụ trọng tâm, xác định rõ cấp trung ương, địa phương (cấp tỉnh, cấp xã). Đồng thời, đã xác định 1.470 nhiệm vụ được phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương, 1.248 nhiệm vụ được phân định giữa cấp tỉnh và cấp xã.

Vừa qua, Chính phủ đã ban hành 28 nghị định về phân cấp, phân quyền, phân định nhiệm vụ, thẩm quyền của chính quyền trung ương, địa phương để đảm bảo triển khai đồng bộ ngay sau khi Quốc hội thông qua nghị quyết.

Theo Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng, các con số này cho thấy, Việt Nam đã có sự chuẩn bị rất kỹ lưỡng, bền bỉ, bài bản và triển khai rất đồng bộ ở tất cả các cấp cho quá trình thay đổi này.

Ông cũng nhấn mạnh rằng: “Trong quá trình sắp xếp, đương nhiên sẽ có một số thay đổi, nhưng những thay đổi này là không ảnh hưởng và không làm khó khăn thêm cho môi trường kinh doanh, đầu tư… Các khó khăn này đã được tiên lượng và có những giải pháp để hỗ trợ cho quá trình thực hiện. Tôi nghĩ rằng, thậm chí hiệu ứng còn đem lại động lực, tinh thần đầu tư kinh doanh tốt hơn”.

Cụ thể, theo Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng, khi sắp xếp lại từ 63 tỉnh thành còn 34 tỉnh thành sẽ tạo ra không gian phát triển kinh tế xã hội lớn hơn. Quy mô lớn hơn tạo điều kiện cho kết nối hạ tầng, kết nối kinh tế, kinh doanh thuận lợi hơn và đặc biệt tạo điều kiện tối ưu hóa các nguồn lực cho một quy mô, một địa bàn rộng hơn.

"Quá trình sắp xếp này còn giúp cho Việt Nam dần dần và đẩy nhanh hơn nữa quá trình áp dụng chuyển đổi số, áp dụng công nghệ trong quản lý và xử lý thủ tục hành chính.

Chúng ta sẽ nhìn thấy, thời gian tới, rất nhiều thủ tục áp dụng qua một cửa, góp phần thay đổi cách làm, chi phí và thời gian rất nhiều" - Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng cho biết.

Đồng hành với quá trình này là sự đổi mới trong cơ chế quản lý, rút ngắn thời gian tuân thủ các thủ tục và qua đó, rút ngắn các chi phí tuân thủ. Chính phủ quyết tâm đi song hành với tổ chức bộ máy là thay đổi cơ chế quản lý, phân định, phân cấp và phấn đấu giảm ít nhất 30% thủ tục hành chính; giao quyền xuống cho cấp cơ sở, cấp ra quyết định trực tiếp, giảm bớt khâu trung gian.

“Điều này sẽ đem lại lợi ích rất rõ ràng cho người dân, doanh nghiệp và chắc chắn không làm tắc nghẽn hay trì trệ hơn vì đã giao quyền cho những cấp trực tiếp và các thủ tục sẽ cắt giảm hơn. Qua đó, thủ tục đơn giản và người thực hiện xác định rõ ràng, giúp tăng cường tính minh bạch hơn, tính trách nhiệm cao hơn. Từ đó, hiệu quả phối hợp giữa các cấp rõ ràng, dễ theo dõi hơn, góp phần làm cho chất lượng phục vụ và xử lý thủ tục tốt hơn” - Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng khẳng định.

Vì vậy, việc tinh giản khu vực công không làm khó khăn thêm môi trường kinh doanh hay các thủ tục trong quá trình đầu tư kinh doanh của các nhà đầu tư, thậm chí còn đem lại động lực, động năng và đáp ứng kỳ vọng lớn hơn của các nhà đầu tư.

Định hướng lựa chọn các lĩnh vực đầu tư phù hợp hơn với địa phương

Liên quan đến câu hỏi chi phí thuê mặt bằng, nhà xưởng, kho bãi của nhà đầu tư FDI có tăng lên không khi sáp nhập các tỉnh thành, đại diện Bộ Tài chính khẳng định, đây là hai vấn đề khác nhau, không có sự liên quan với nhau.

Sắp xếp, tinh giản khu vực công không làm khó khăn thêm môi trường kinh doanh
Sắp xếp chính quyền địa phương 2 cấp kỳ vọng tạo sự phục vụ tốt hơn cho các doanh nghiệp. Ảnh minh họa

Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng cho biết, việc Việt Nam sửa đổi Hiến pháp nhằm triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp gắn với quá trình tổ chức lại bộ máy, với mục tiêu cuối cùng là hướng đến xây dựng thể chế chính trị - xã hội kiến tạo, chuyển từ bị động sang chủ động, lấy mục tiêu phục vụ cho xã hội, phục vụ cho nhân dân, doanh nghiệp là mục tiêu chính.

“Tổ chức, sắp xếp bộ máy và chuyển chính quyền địa phương 2 cấp là nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính, giao quyền xuống cho các đơn vị trực tiếp và qua đó giảm đi các thủ tục hành chính (ít nhất 30%). Thực hiện quá trình sắp xếp này, chúng tôi không cho rằng chi phí mặt bằng hay chi phí hoạt động của các doanh nghiệp bị tăng lên mà chúng tôi kỳ vọng có sự phục vụ tốt hơn cho các doanh nghiệp” - Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng khẳng định.

Trả lời câu hỏi về việc thu hút đầu tư nước ngoài (FDI) có thay đổi gì khi Việt Nam thực hiện sáp nhập các tỉnh thành, đại diện Bộ Tài chính cho biết, chính sách thu hút FDI không phụ thuộc vào vấn đề tổ chức lại chính quyền 2 cấp, cũng như sắp xếp lại bộ máy.

Ông cho biết, trong thời gian tới, những định hướng của Việt Nam trong thu hút FDI ở tầm vĩ mô hoặc/và vi mô rất rõ ràng. Việt Nam muốn hướng vào công nghệ cao như bán dẫn, chuyển đổi số, một số các lĩnh vực sản xuất công nghệ cao, công nghệ xanh, sạch đem lại giá trị tăng trưởng mà vẫn đảm bảo môi trường lâu dài.

Đại diện Bộ Tài chính khẳng định, khi thay đổi lại bộ máy, địa giới hành chính và tăng cường phân quyền cho địa phương, chính quyền địa phương cấp tỉnh, thành phố sẽ có những định hướng cho địa bàn của mình phù hợp hơn. Các tỉnh và thành phố này sẽ định hướng lựa chọn các lĩnh vực đầu tư phù hợp hơn cho địa bàn của mình, trên cơ sở quy mô hành chính lớn hơn và các kết nối cũng thuận lợi hơn.

Ví dụ như TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, rõ ràng có thể nhìn thấy dư địa rất tốt cho việc tập trung sản xuất công nghiệp, gắn với kết nối hạ tầng giao thông vận tải, logistics theo hệ thống sông và cảng biển. Đó là cơ hội, điều kiện mà các địa phương, các thành phố trực thuộc trung ương sẽ xem xét để lựa chọn công nghệ, lựa chọn hình thức đầu tư, lựa chọn các nhà đầu tư đem lại hiệu quả tốt nhất theo quy hoạch, định hướng của địa bàn mình./.

5 tháng vừa qua là 5 tháng Việt Nam chuẩn bị và triển khai các hoạt động thay đổi tổ chức bộ máy cũng như cơ chế chính sách. Con số thống kê 5 tháng đầu năm 2025 cho thấy, vốn FDI đăng ký mới, điều chỉnh vốn của nhà đầu tư nước ngoài đã đạt trên 18,38 tỷ USD, tăng khoảng 51,2% so với cùng kỳ năm 2024. Điều này cho thấy nhà đầu tư đã quan tâm và kỳ vọng vào một tương lai tốt hơn sau quá trình sắp xếp bộ máy chính quyền 2 cấp của Việt Nam.