Theo báo cáo từ Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) tỉnh Khánh Hòa, hiện nay, nhiều dự án khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh đang gặp khó khăn do vướng mắc thủ tục thuê đất và quy hoạch tỉnh.

Cụ thể, 6 mỏ đá granite làm ốp lát đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường (trước đây) nay là Bộ NN&MT cấp phép khai thác và UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư, nhưng chưa hoàn thiện thủ tục thuê đất do thiếu quy hoạch loại hình khoáng sản này trong quy hoạch tỉnh.

Điển hình, dự án khai thác và chế biến đá granite Cây Sung 1 (xã Diên Tân, huyện Diên Khánh) với diện tích 8,96ha, giấy phép còn hiệu lực đến ngày 17/11/2046, bị đình trệ do quy hoạch tỉnh không bao gồm loại hình đá granite ốp lát. Tương tự, dự án Cây Sung 3, được cấp phép ngày 17/1/2019 với thời hạn 30 năm, cũng chậm triển khai do vướng Quyết định số 2412 (ngày 19/12/2011) của Thủ tướng Chính phủ về quy hoạch quốc phòng kết hợp phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011-2020.

Ngoài ra, 10 mỏ khoáng sản (3 mỏ sét bùn, 2 mỏ cát, 1 mỏ đất, 4 mỏ đá) làm vật liệu xây dựng thông thường, do UBND tỉnh cấp phép, cũng chưa hoàn thiện thủ tục đầu tư, dẫn đến không đủ cơ sở pháp lý để thuê đất tại các địa phương như Cam Ranh, Vạn Ninh, Ninh Hòa, Cam Lâm, Diên Khánh. Nguyên nhân là tại thời điểm cấp phép, các doanh nghiệp không được yêu cầu thực hiện thủ tục đầu tư. Tuy nhiên, theo Luật Đất đai và các quy định hiện hành, việc thiếu thủ tục đầu tư khiến các dự án không thể hoàn tất thủ tục thuê đất.

Trong số này, 6 mỏ đã hoạt động nhưng chưa được thuê đất, bao gồm 2 mỏ cấp phép trước khi Luật Khoáng sản 2010 có hiệu lực, hiện gặp khó khăn khi điều chỉnh dự án đầu tư do không phù hợp quy hoạch tỉnh. 4 mỏ còn lại cũng đang vướng mắc do vị trí không nằm trong khu vực quy hoạch khoáng sản.

Vướng mắc thủ tục đất đai gây chậm trễ khai thác khoáng sản tại Khánh Hòa
Nhiều dự án khai thác khoáng sản tại Khánh Hòa đang gặp khó thủ tục thuê đất và quy hoạch tỉnh. Ảnh minh hoạ.

Hậu quả của những vướng mắc này là một số dự án chưa phát sinh nguồn thu, dẫn đến nợ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản từ 7 tỷ đồng đến gần 20 tỷ đồng. Theo công văn ngày 10/3/2025 của Chi cục Thuế khu vực XIII, các dự án này có nguy cơ bị thu hồi giấy phép khai thác nếu không khắc phục kịp thời.

Để tháo gỡ khó khăn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Hòa Nam đã chỉ đạo Sở NN&MT và Sở Tài chính phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cấp huyện năm 2025, đồng thời đánh giá mức độ phù hợp của từng dự án.

Các sở được yêu cầu làm việc trực tiếp với doanh nghiệp để hướng dẫn hoàn thiện thủ tục đầu tư và thuê đất. Đối với các doanh nghiệp nợ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản do chưa có nguồn thu, ông Nam đề nghị xem xét giãn hoặc hoãn thu, đảm bảo hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp và nhà nước, đồng thời tuân thủ đúng quy định pháp luật.

Việc giải quyết các vướng mắc này không chỉ giúp doanh nghiệp ổn định hoạt động mà còn đảm bảo nguồn thu ngân sách từ khai thác khoáng sản, góp phần phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Khánh Hòa. UBND tỉnh yêu cầu các đơn vị khẩn trương thực hiện để sớm đưa các dự án vào vận hành hiệu quả.