Xử lý tài sản công sau sáp nhập: Linh hoạt, đúng mục đích

Việc quản lý xe ô tô có thể được thực hiện theo phương thức tập trung hoặc giao đơn vị trực tiếp quản lý. Ảnh tư liệu

Sắp xếp đúng, phát huy tối đa giá trị tài sản công

Ngay từ những ngày đầu thực hiện chủ trương sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã, Bộ Tài chính đã thành lập Tổ công tác liên ngành để làm việc trực tiếp với từng địa phương, hướng dẫn tận nơi. Đồng thời, Cục Quản lý công sản - Bộ Tài chính đã cử cán bộ theo sát quá trình triển khai và giải quyết kịp thời các khó khăn phát sinh.

Sau gần một tháng vận hành theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, hệ thống tổ chức cơ bản đã đi vào ổn định. Tuy nhiên, để quản lý tài sản công hiệu quả và phát huy giá trị, Bộ Tài chính tiếp tục yêu cầu các địa phương rà soát toàn bộ khối lượng tài sản hiện có, đặc biệt ở cấp xã. Việc này, theo ông Nguyễn Tân Thịnh - Cục trưởng Cục Quản lý công sản là nhằm đối chiếu với kết quả tổng kiểm kê tài sản theo Quyết định số 213/QĐ-TTg, tránh bỏ sót, thất thoát khi thực hiện sáp nhập.

Đồng thời, ông Thịnh cho biết, các đơn vị cấp xã mới tiếp tục quản lý, sử dụng tài sản được bàn giao mà không cần thêm quyết định điều chuyển nếu đã có biên bản tiếp nhận. Ngoài ra, những tài sản hư hỏng, không còn nhu cầu sử dụng phải được báo cáo để xử lý đúng quy trình.

Bộ Tài chính cũng yêu cầu các cơ quan, tổ chức, đơn vị được giao quản lý, sử dụng tài sản phải nhanh chóng ban hành hoặc điều chỉnh quy chế sử dụng tài sản công đảm bảo phù hợp với tổ chức bộ máy mới. Các tiêu chuẩn, định mức sử dụng trụ sở, xe ô tô, thiết bị… cũng phải được rà soát kỹ theo đúng quy định tại các nghị định và quyết định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Một điểm đáng chú ý là vấn đề trang bị xe ô tô tại cấp xã. Theo quy định mới, mỗi xã được trang bị tối đa 2 xe. Việc quản lý xe ô tô có thể được thực hiện theo phương thức tập trung hoặc giao đơn vị trực tiếp quản lý. Vì vậy, Bộ Tài chính cũng đề nghị các xã căn cứ vào thực tiễn và nhu cầu sử dụng xe ô tô để quyết định phương thức quản lý phù hợp, bảo đảm phương tiện đi lại cho đối tượng có tiêu chuẩn. “Trường hợp số xe ô tô hiện có cấp huyện trước ngày 1/7/2025 không đủ để bố trí cho các đơn vị hành chính cấp xã mới theo tiêu chuẩn, định mức thì địa phương thực hiện điều chuyển từ các cơ quan, tổ chức cấp tỉnh hoặc tự cân đối ngân sách để mua sắm theo đúng quy trình đấu thầu, không bắt buộc phải mua sắm tập trung” - ông Thịnh cho biết.

Ngoài ra, cũng theo ông Thịnh, trong quá trình tiếp nhận tài sản, các đơn vị cần chủ động xác định nguyên giá và giá trị còn lại để hạch toán vào sổ sách từ năm 2025, kể cả khi tài sản trước đó chưa từng được ghi nhận. Việc này sẽ giúp minh bạch trong công tác kế toán và là cơ sở quan trọng cho các hoạt động thanh tra, kiểm tra sau này.

Linh hoạt trong xử lý, tiết kiệm, hiệu quả

Theo báo cáo từ Bộ Tài chính, trong quá trình triển khai, nhiều địa phương đã chủ động phản ánh những khó khăn phát sinh và đề xuất giải pháp cụ thể. Với những khó khăn này, Bộ Tài chính đã có hướng dẫn cụ thể nhằm giúp địa phương thuận lợi hơn trong việc xử lý tài sản.

Đơn cử tại Lâm Đồng, sau khi sáp nhập, nhiều xã có quy mô lớn gấp 2 - 4 lần so với trước, kéo theo nhu cầu tăng về trụ sở, phương tiện công tác. Tuy nhiên, số lượng xe công hiện có không đáp ứng đủ định mức. Trước thực trạng đó, Bộ Tài chính đã hướng dẫn rõ, địa phương có thể linh hoạt bố trí lại trụ sở theo hướng dùng chung, duy trì tạm thời nhiều trụ sở trong giai đoạn đầu, hoặc thực hiện điều chuyển xe từ các đơn vị cấp trên, mua sắm mới nếu cần thiết.

Tại TP. Hồ Chí Minh, vướng mắc lại nằm ở khâu bố trí cán bộ và diện tích làm việc. Theo phản ánh từ địa phương, sau khi chuyển đổi mô hình chính quyền, lượng công chức tại cấp xã tăng mạnh, vượt quá sức chứa của các trụ sở cũ, phương án xử lý dự kiến ban đầu phải thay đổi liên tục để thích ứng. Bộ Tài chính đã khuyến nghị thành phố tạm thời sử dụng đa trụ sở, kết hợp với việc sửa chữa, nâng cấp cơ sở vật chất. Trong trường hợp chưa thể bàn giao trụ sở phù hợp, địa phương cần tiếp tục quản lý, bảo vệ phần tài sản còn lại cho đến khi có phương án điều chuyển hợp lý.

Ninh Bình cũng có phản ánh tương tự khi tận dụng lại toàn bộ trụ sở cũ mà chưa tính đến định mức theo quy định. Bộ Tài chính nhấn mạnh, việc tận dụng là cần thiết nhưng cần bổ sung quy trình kiểm tra diện tích thừa, từ đó điều chuyển hoặc quản lý tạm thời đúng quy định tại Nghị định 155/2025/NĐ-CP. Đồng thời, Bộ Tài chính cũng đã ban hành biểu mẫu thống nhất (Công văn số 11120/BTC-QLCS) và đang phát triển chức năng báo cáo điện tử nhằm hỗ trợ các địa phương tổng hợp, cập nhật thông tin hiệu quả hơn.

Ngoài ra, Ninh Bình còn kiến nghị về việc tăng cường đào tạo cán bộ quản lý tài sản. Trước đề xuất thiết thực này của địa phương, Bộ Tài chính cho biết sẽ tiếp tục đẩy mạnh tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng, đồng thời cử cán bộ chuyên trách hỗ trợ địa phương trực tiếp để giải đáp vướng mắc…

Công tác sắp xếp, xử lý tài sản công sau sáp nhập không đơn thuần là bài toán kỹ thuật, mà còn là phép thử về bản lĩnh tổ chức, tinh thần trách nhiệm và sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành. Tuy nhiên, với sự vào cuộc mạnh mẽ của Bộ Tài chính, cùng sự chủ động từ các địa phương, bài toán khó đang dần được tháo gỡ.