Nguồn: Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. Đồ họa: Văn Chung. |
Xuất siêu hơn 11,8 tỷ USD
Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT), trong 8 tháng năm 2024, tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt 40,08 tỷ USD, nhập khẩu 28,28 tỷ USD. Như vậy, xuất siêu của ngành Nông nghiệp là 11,8 tỷ USD, tăng 68,4%. Đây là những con số chiếm tỷ trọng lớn trong xuất siêu của nền kinh tế.
Riêng tháng 8/2024 xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 5,55 tỷ USD, tăng 12,3% so với tháng 8/2023. Trong đó, nông sản chính đạt 2,99 tỷ USD, tăng 22,6%; lâm sản đạt 1,45 tỷ USD, tăng 4,7%; thủy sản đạt 900 triệu USD, tăng 5%... Tính chung 8 tháng năm 2024, hầu hết các nhóm hàng đều tăng, nên kim ngạch xuất khẩu đạt 40,08 tỷ USD, tăng 18,6%. Đóng góp vào kết quả này có nông sản 21,32 tỷ USD, tăng 24%; lâm sản 10,97 tỷ USD, tăng 19,7%; thủy sản 6,23 tỷ USD, tăng 7,6%; chăn nuôi 324 triệu USD, tăng 0,3%...
Đáng chú ý, kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng chủ lực đều cao hơn cùng kỳ năm 2023: Gỗ và sản phẩm gỗ đạt 10,24 tỷ USD (tăng 20,6%); cà phê 4,03 tỷ USD (tăng 36,1% với lượng hơn 1 triệu tấn, giảm 11,9%); gạo 3,85 tỷ USD (tăng 21,7% với lượng 6,16 triệu tấn, tăng 5,9%); hạt điều 2,77 tỷ USD (tăng 21,7% với lượng 487.000 tấn, tăng 22,9%); rau quả 4,63 tỷ USD (tăng 30,6%); tôm 2,41 tỷ USD (tăng 9,5%); cá tra 1,2 tỷ USD (tăng 8,2%). Giá xuất khẩu bình quân của một số mặt hàng xuất khẩu cũng tăng cao như: Gạo 625 USD/tấn, tăng 14,8%; cà phê 3.805 USD/tấn, tăng 54,5%; cao su 1.567 USD/tấn, tăng 16,6%; hạt tiêu 4.810 USD/tấn, tăng 47%; chè 1.756 USD/tấn, tăng 2,2%...
Đánh giá về những kết quả của ngành Nông nghiệp trong 8 tháng, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến khẳng định, để đạt được quy mô xuất khẩu như vậy, phải nói tái cơ cấu ngành Nông nghiệp đã đi đúng hướng theo Chiến lược 150/QĐ-TTg năm 2022 do Thủ tướng Chính phủ ban hành. Đồng thời, trong các lĩnh vực cũng có chiến lược riêng, ví dụ lĩnh vực lâm nghiệp có rất nhiều quy định là đường hướng là kim chỉ nam cho ngành Nông nghiệp phát triển. Có thể kể đến, như: Quyết định số 523/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ: Phê duyệt Chiến lược phát triển lâm nghiệp Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Lĩnh vực chăn nuôi có Quyết định số 1520/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ: Phê duyệt Chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2045. Lĩnh vực trồng trọt có Quyết định 1748/QĐ-TTg năm 2023 phê duyệt Chiến lược phát triển trồng trọt đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050...
“Trong các lĩnh vực chúng ta đã có chiến lược và trong mỗi chiến lược đó đều có các đề án. Những đề án này đều được xây dựng trên cơ sở tổng kết cả quá trình tái cơ cấu và chúng ta đã khởi động các dự án, đi đúng quỹ đạo” - ông Phùng Đức Tiến nhấn mạnh.
Ngoài ra, chính những khó khăn phức tạp của tình hình thế giới lại là thời cơ cho Việt Nam nắm bắt được, vận hành được và đi sâu vào các thị trường như Mỹ; Trung Quốc, Nhật Bản, châu Âu (EU), Philippines, Hàn Quốc…
Tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nông sản, thủy sản
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến khẳng định, với kết quả trên, ngành Nông nghiệp sẽ đạt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu đạt 55 tỷ USD, tăng trưởng GDP 3,5% trong năm 2024.
Hoa Kỳ trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của nông, lâm, thủy sản Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản tiếp tục là 3 thị trường xuất khẩu lớn nhất của nông sản Việt Nam trong 8 tháng năm 2024. Trong đó, Mỹ chiếm tỷ trọng 21,4% tỷ trọng trong 8 tháng năm 2024, tăng 23,5% so với cùng kỳ năm trước; Trung Quốc chiếm 20,4%, tăng 10,2% so với cùng kỳ năm trước và Nhật Bản chiếm 6,7%, tăng 4,6% so với cùng kỳ năm trước. |
Theo đó, trong những tháng cuối năm, ngành Nông nghiệp sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp đồng bộ, gồm: Tập trung giải ngân đầu tư công; tăng cường phòng chống dịch bệnh động vật, bảo vệ đồng ruộng; triển khai đồng bộ các nhiệm vụ khoa học công nghệ trong tất cả lĩnh vực như thủy lợi, phòng chống thiên tai, lâm nghiệp, chăn nuôi, trồng trọt, thú y, bảo vệ thực vật... Đồng thời, nâng cao năng lực chế biến sâu, tập trung xây dựng thương hiệu để nông sản Việt Nam thực sự có giá trị trên thị trường quốc tế; đẩy mạnh xúc tiến thương mại, giới thiệu những sản phẩm nông sản có lợi thế; tiếp tục đẩy mạnh tái cơ cấu ngành Nông nghiệp theo Chiến lược đã đề ra.
Nhấn mạnh về việc phát triển thị trường tiêu thụ xuất khẩu, ông Tiến cho biết thêm, Bộ NN&PTNT tiếp tục xử lý các vấn đề thị trường nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nông sản, thủy sản, đặc biệt là thị trường Trung Quốc, Hoa Kỳ, EU, Liên minh kinh tế Á - EU...; tận dụng các hiệp định thương mại quốc tế, đặc biệt là Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương, Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU để đẩy mạnh xuất khẩu hàng nông, lâm, thuỷ sản chủ lực, hỗ trợ doanh nghiệp ký kết đơn hàng xuất khẩu mới.
Ngoài các thị trường lớn, trọng tâm như Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản, EU, ngành Nông nghiệp cũng đang tích cực phối hợp cùng các doanh nghiệp mở cửa các thị trường mới, còn nhiều tiềm năng như: Các nước Hồi giáo Halal, Trung Đông, châu Phi...
“Đây là những giải pháp mang tính căn cốt để thúc đẩy cho toàn ngành Nông nghiệp về đích năm 2024 và tạo tiền đề cho những năm tiếp theo” - ông Phùng Đức Tiến nhấn mạnh.
3 mặt hàng hứa hẹn góp phần nâng kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc Trong tháng 8/2024, nhân chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đến nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc chính thức ký kết 3 nghị định thư quan trọng, mở đường cho việc xuất khẩu dừa tươi, sầu riêng đông lạnh và cá sấu sang thị trường Trung Quốc. Đánh giá về tiềm năng và cơ hội của các mặt hàng này trong thời gian tới, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho hay, với sầu riêng đông lạnh, Việt Nam có một khối lượng rất lớn và giá trị sầu riêng xuất sang Trung Quốc cũng rất cao. Việt Nam đã có vùng nguyên liệu, có giống, có quy trình nhân tạo, địa chỉ các cơ sở đóng gói... Sầu riêng đông lạnh chính thức xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc chắc chắn sẽ củng cố hơn năng lực cho loại trái cây này của Việt Nam. Về mặt hàng dừa, với diện tích 199,1 nghìn ha, sản lượng đạt 2 triệu tấn, đây cũng là ngành hàng có tiềm năng lớn. Đối với cá sấu, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có tiềm năng, lợi thế rất lớn trong việc phát triển nuôi cá sấu. Đây cũng là loài động vật dễ nuôi, có thể tận dụng những loại thức ăn có nguồn gốc động vật bỏ đi, nhưng lại có thể sản xuất thành sản phẩm thịt và da cá sấu có giá trị cao. Việc mở cửa thị trường Trung Quốc cho cá sấu sẽ tạo ra cơ hội lớn cho ngành hàng này ở Việt Nam phát triển nhanh và bền vững hơn. Đây không chỉ là cơ hội kinh tế, mà còn là động lực để nghề nuôi cá sấu Việt Nam phát triển theo hướng bền vững, đảm bảo các tiêu chuẩn về môi trường và phúc lợi động vật. Như vậy, sầu riêng đông lạnh, dừa tươi, cá sấu cùng với các sản phẩm nông sản đã xuất khẩu khác sẽ giúp Việt Nam nâng quy mô và tổng kim ngạch tại thị trường Trung Quốc. “Việc 3 Nghị định thư được ký kết và có hiệu lực, cùng với những sản phẩm xuất khẩu trước đó và với sự vào cuộc của Chính phủ, bộ, ngành chức năng về vấn đề logistics, đường sắt, cửa khẩu thông minh, tôi tin rằng, sản lượng và giá trị xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc sẽ tăng” - ông Phùng Đức Tiến cho hay. |