Thiếu vốn, đứt gãy chuỗi cung ứng

Ngành lương thực, thực phẩm được TP. Hồ Chí Minh xác định là một trong 4 ngành trọng điểm, chiếm 13,78% giá trị sản xuất và đóng góp 13,69% giá trị gia tăng toàn ngành công nghiệp của thành phố. Hiện nay phần lớn doanh nghiệp (DN) sản xuất lương thực, thực phẩm có thương hiệu, uy tín của Việt Nam đều chủ yếu tập trung tại TP. Hồ Chí Minh và số lượng DN kinh doanh trong lĩnh vực này cũng tăng trưởng khá nhanh, bình quân 13,7%/năm trong 5 năm qua.

Xúc tiến thương mại trực tiếp để  doanh nghiệp nhanh phục hồi sau dịch

Duy trì chuỗi cung ứng lương thực, thực phẩm luôn được TP. Hồ Chí Minh chú trọng.

Tuy nhiên, làn sóng dịch Covid-19 lần thứ tư ảnh hưởng nặng nề tới kinh tế - xã hội và đời sống người dân TP. Hồ Chí Minh. Trong đó, ngành lương thực, thực phẩm bị gián đoạn, đứt gãy chuỗi cung ứng, nhiều đơn hàng bị hủy hoặc nhà mua hàng chuyển qua đặt hàng ở quốc gia khác dẫn đến hoạt động sản xuất kinh doanh tắc cả đầu vào lẫn đầu ra, khiến cộng đồng DN ngành lương thực, thực phẩm phải đối mặt với rất nhiều khó khăn để duy trì sản xuất.

Theo bà Lý Kim Chi – Chủ tịch Hội Lương thực thực phẩm TP. Hồ Chí Minh (FFA), trong thời gian tới, các DN, nhất là DN vừa và nhỏ vẫn phải đối mặt với nhiều áp lực, khó khăn, nhất là nguồn vốn sản xuất. Sau các đợt dịch Covid-19 vừa qua, hầu hết DN đều hụt nguồn vốn tái sản xuất, đặc biệt là DN ngành lương thực, thực phẩm. Lý do là bởi nguồn vốn dự trữ trước đó đã phải trưng dụng cho các chi phí phát sinh trong thời gian duy trì sản xuất, đảm bảo các mặt hàng thực phẩm thiết yếu cho TP. Hồ Chí Minh trong thời điểm giãn cách nên rất cần vay ngân hàng.

‘‘Hiện nay, dù Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư 14/2021/TT-NHNN cho phép cơ cấu lại thời hạn trả nợ đối với số dư nợ gốc, lãi của khoản nợ, miễn giảm lãi, phí… nhưng trên thực tế, tỷ lệ DN tiếp cận gói hỗ trợ về vốn, tín dụng còn thấp. Rào cản lớn nhất để DN tiếp cận vốn vay là không đủ điều kiện về tài sản thế chấp theo tiêu chuẩn tín dụng bình thường của ngân hàng để vay vốn trong thời điểm thị trường, sản xuất khó khăn hiện nay. Trong khi đó, mức giảm lãi suất còn thấp cũng là rào cản đối với DN…’’ – bà Lý Kim Chi nói.

Mau chóng thích nghi với tình hình mới

Ngay sau khi UBND TP. Hồ Chí Minh ban hành Chỉ thị số 18/CT-UBND ngày 30/9/2021 và Chính phủ ban hành Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 11/10/2021, thống nhất các quy định chống dịch theo hướng “Sống chung, thích ứng an toàn với Covid-19” trên phạm vi cả nước, cộng đồng DN rất phấn khởi và tự tin bước vào khôi phục hoạt động sản xuất, kinh doanh. Bởi từ đây, các chính sách chống dịch sẽ được nhất quán, đặc biệt là vấn đề vận chuyển, lưu thông hàng hóa được các cấp ngành, địa phương tạo thuận lợi nhất để chuỗi cung ứng nguyên liệu hàng hóa diễn ra thông suốt ở tất cả các lĩnh vực.

Đánh giá về thực tế thích ứng của DN ngành lương thực, thực phẩm trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh, bà Lý Kim Chi cho biết, hiện tất cả đã trở lại sản xuất an toàn, đáp ứng các yêu cầu về phòng chống dịch với 80 – 100% công suất. Thậm chí thời điểm này, các DN còn tăng công suất, tăng ca để tăng lượng hàng hóa, ổn định giá cả, đảm bảo cung cấp hàng hóa đầy đủ.

Tạo cơ hội kết nối, mở rộng thị trường nội địa và xuất khẩu

Đứng trước những thuận lợi, khó khăn mà DN ngành lương thực, thực phẩm đang đối mặt. FFA đã phối hợp cùng Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh tổ chức “Tuần lễ Triển lãm sản phẩm ngành lương thực, thực phẩm” năm 2021 với hàng loạt hội thảo. Trong đó, có các hội thảo chất lượng như “Xúc tiến Thương mại và Đầu tư với thị trường Nhật Bản – Định hướng xuất khẩu và kết nối doanh nghiệp trong bối cảnh mới”, “Những xu hướng chính thay đổi môi trường kinh doanh và giải pháp phục hồi cho doanh nghiệp ngành lương thực, thực phẩm”, “Xúc tiến thương mại và đầu tư với thị trường New Zealand – Tận dụng cơ hội các chuỗi giá trị mới trong khối ASEAN – New Zealand”, để hỗ trợ DN tiếp cận thông tin thị trường, tìm kiếm cơ hội và đối tác giao thương.

‘‘Đây là hoạt động có ý nghĩa trong việc hỗ trợ các DN lương thực, thực phẩm có thêm cơ hội trực tiếp gặp gỡ, trao đổi, thiết lập quan hệ, khởi động lấy đà phục hồi, tìm kiếm cơ hội phát triển thị trường nội địa và xuất khẩu; cũng đồng thời là hoạt động cụ thể hóa những chủ trương, chính sách trong “Chương trình hỗ trợ phát triển doanh nghiệp và sản phẩm ngành chế biến lương thực, thực phẩm TP. Hồ Chí Minh giai đoạn 2020 – 2030” của thành phố – bà Lý Kim Chi chia sẻ.

Nắm giữ lợi thế ngành để tái phục hồi sản xuất, kinh doanh

Thuận lợi của các doanh nghiệp ngành lương thực, thực phẩm trong bối cảnh tái sản xuất, phục hồi kinh doanh sau tác động nặng nề của làn sóng dịch Covid-19 lần thứ tư là nắm giữ lợi thế của ngành sản xuất hàng hóa thiết yếu, nên đảm bảo được lực lượng lao động đủ đáp ứng quay lại sản xuất ngay và nhanh nhất. Hầu hết các doanh nghiệp đều được tạo điều kiện duy trì hoạt động sản xuất trong thời điểm giãn cách khắt khe nhất, nên khi tái sản xuất trở lại, tình trạng thiếu hụt lao động không nghiêm trọng như các lĩnh vực khác.