Động tác “nhờ thu” hiệu quả

Các sàn giao dịch thương mại điện tử là nơi nắm rõ nhất thông tin về doanh thu của người kinh doanh. Ảnh: TL

Quy định này là hợp lý vì các cá nhân tham gia kinh doanh thương mại điện tử rất lớn, biến báo và linh hoạt trong khi các sàn giao dịch có điều kiện nắm được thông tin chính xác nhất về tình hình hoạt động và doanh thu của người kinh doanh.

Quy định hợp lý, không mới

Theo quy định tại Thông tư 40/2021/TT-BTC hướng dẫn thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh mới được Bộ Tài chính ban hành, các sàn thương mại điện tử (TMĐT) sẽ phải kê khai, nộp thuế thay người kinh doanh trên sàn. Trả lời phóng viên TBTCVN xung quanh quy định này, chuyên gia kinh tế TS. Nguyễn Minh Phong cho biết, đây là một quy định hợp lý, chấp nhận được; tương tự như với trường hợp Grab, chúng ta đang áp dụng Grab kê khai, nộp thuế thay cho tài xế. Vì vậy, quy định này là hợp lý vì các cá nhân tham gia kinh doanh TMĐT rất lớn, biến báo và linh hoạt trong khi các sàn giao dịch có điều kiện nắm được thông tin chính xác nhất về tình hình hoạt động và doanh thu của người kinh doanh.

“Rõ ràng, đây là một động tác “nhờ thu” rất hiệu quả, vừa không mất thời gian của ngành thuế, vừa đảm bảo chính xác, chặt chẽ từng tháng, từng quý. Bởi vì ngay thuế nhà đất còn nhờ các tổ trưởng tổ dân phố ở phường xã đi thu hộ được và rất hiệu quả”- TS. Nguyễn Minh Phong nhấn mạnh.

Đồng quan điểm này, ông Nguyễn Văn Toàn - chuyên gia từ Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) cho rằng, đây là quy định hợp lý, không mới vì nó tương tự như trường hợp nhờ thu ở thị trường chứng khoán đối với nhà đầu tư giao dịch chứng khoán trên sàn, bởi chỉ họ mới nắm được thông tin vào - ra của nhà đầu tư. Các sàn giao dịch TMĐT là nơi nắm rõ nhất thông tin về doanh thu của người kinh doanh trong khi Nhà nước không thể quản lý chi tiết từng cá nhân tham gia kinh doanh trên sàn. Vì vậy, trong điều kiện chưa quản lý được chi tiết thì giải pháp nhờ thu theo quy định trên cũng là hợp lý.

Cũng theo ông Nguyễn Văn Toàn, quy định này sẽ giúp các cơ quan thuế kiểm soát việc thu thuế dễ dàng hơn và khá triệt để với kinh doanh qua TMĐT - khu vực mà lâu nay vẫn là thách thức trong hoạt động thu khi dễ bị lách thuế; trốn thuế. Đồng thời, tạo sự minh bạch, công bằng trong hoạt động kinh doanh giữa người kinh doanh online với người kinh doanh truyền thống.

Tránh việc sàn thu hộ thuế nhưng không nộp

Trước một số ý kiến lo ngại về khó khăn với các sàn TMĐT khi thực hiện, ông Nguyễn Văn Toàn cho rằng, khó khăn hoàn toàn có thể khắc phục khi xây dựng được đồng bộ cơ sở dữ liệu giữa sàn TMĐT và cơ quan thuế và xây dựng được cơ chế phối hợp hiệu quả giữa hai bên.

Còn theo TS. Nguyễn Minh Phong, không có gì khó khăn, bởi vì ngành Tài chính quản lý thuế người kinh doanh từ doanh thu trên sàn TMĐT thông qua kết nối thông tin giữa sàn TMĐT và cơ quan thuế. Tuy vậy, công tác quản lý thuế người kinh doanh từ doanh thu trên sàn TMĐT cần chú ý tránh việc sàn thu hộ thuế, nhưng không nộp cho cơ quan thuế. Do đó, cơ quan thuế cần thiết kế sao cho các hoạt động giao dịch tài chính giữa sàn với các hộ thu phải có sự liên thông với cơ quan thuế để khi có doanh thu, sàn TMĐT thực hiện khấu trừ thuế của mỗi giao dịch thì đều kết nối một đường dây phụ về Tổng cục Thuế, giống như ở Mỹ. Như vậy, các hoạt động đó luôn được cập nhật, khó lòng mà trốn thuế được. Quan trọng nhất phải đảm bảo kết nối này hoạt động thông suốt.

Thêm ý kiến góp ý cho việc thực hiện quy định này được hiệu quả, luật sư Nguyễn Minh Anh - Giám đốc Công ty Luật Trí Minh cho rằng, Thông tư 40 cũng gây ra sự “lúng túng” cho các sàn TMĐT khi chỉ hướng dẫn chung: “Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở xuống thì thuộc trường hợp không phải nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân theo quy định pháp luật”. Tuy nhiên, nhiều người kinh doanh trên nhiều sàn TMĐT khác nhau và doanh thu mỗi sàn khác nhau nên có thể trên mỗi sàn riêng lẻ thì doanh thu chưa tới 100 triệu đồng nhưng nếu tổng hợp doanh thu các sàn lại thì con số này lại trên 100 triệu đồng.

Thông tư 40 chưa quy định rõ trường hợp này và cách thức xử lý. Vì vậy, theo luật sư Nguyễn Minh Anh, để sự phối hợp giữa 2 bên thuế - sàn TMĐT được hiệu quả, cơ quan thuế cần có hướng dẫn cụ thể về trường hợp các cá nhân kinh doanh trên nhiều sàn để các sàn TMĐT không bị lúng túng khi thực hiện kê khai, nộp thuế thay người kinh doanh.

Thảo Miên