Cán bộ hải quan kiểm tra chứng từ hàng hóa của DN để chống gian lận hoàn thuế. Ảnh: Minh Định
Các thủ đoạn gian lận hoàn thuế giá trị gia tăng
Thực hiện chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan có công văn chỉ đạo cục hải quan các tỉnh, thành phố tăng cường các biện pháp kiểm soát, quản lý, chống gian lận thuế giá trị gia tăng (GTGT).
Trên thực tế, thông qua công tác điều tra chống buôn lậu gian lận thương mại, lực lượng hải quan đã phát hiện và cảnh báo những thủ đoạn gian lận hoàn thuế GTGT. Các thủ đoạn cụ thể như:
Lợi dụng việc thành lập, giải thể doanh nghiệp (DN) đơn giản, các đối tượng phạm pháp thành lập nhiều công ty cho những người thân trong gia đình, thuê người hoặc sử dụng chứng minh nhân dân/căn cước công dân (CMND/CCCD) của người không quen biết (người bị mất CMND/CCCD, CMND/CCCD giả,...) đứng tên đại diện pháp luật tham gia hoàn thuế GTGT; hoạt động một thời gian ngắn thì giải thể để trốn tránh cơ quan chức năng...
Các đối tượng lợi dụng việc in ấn, phát hành hóa đơn GTGT để gian lận như hóa đơn mua bán nội địa (hóa đơn GTGT) DN tự in và sử dụng, kết hợp với việc DN giải thể dễ dàng để tạo ra một nguồn hóa đơn dồi dào, hợp thức hóa cho nguồn gốc của các lô hàng xuất khẩu.
Hành vi lợi dụng chính sách ưu đãi về thủ tục hải quan (kiểm tra thực tế theo mức độ rủi ro) để gian lận thương mại khi xuất khẩu hàng hóa như: xuất khống hàng hóa; lập khống hóa đơn, chứng từ, xuất khẩu hàng hóa ít nhưng khai nhiều để tăng số thuế GTGT được hoàn; quay vòng hàng hóa để chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT; khai tăng trị giá hải quan đối với hàng hóa nhập khẩu của dự án đầu tư để chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT đầu vào;
Với sự chủ động vào cuộc, trong năm 2020 - 2021, Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan đã phối hợp với cơ quan công an đấu tranh làm rõ một đường dây nghi vấn hoàn thuế GTGT với số lượng lên tới hàng trăm tỷ đồng.
Trước đó, trong năm 2017 – 2018, cơ quan hải quan đã phát hiện 8 công ty nhập khẩu nông sản trị giá hàng nghìn tỷ đồng được tiêu thụ nhưng không khai và tính thuế GTGT ở khâu kinh doanh thương mại. Ước tính số tiền thuế GTGT gian lận khoảng trên 61 tỷ đồng. Vụ việc được Tổng cục Hải quan báo cáo Bộ Tài chính để chuyển Tổng cục thuế làm rõ.
Tăng cường hợp tác với cơ quan thuế nội địa
Để ngăn chặn các hành vi chiếm đoạt thuế GTGT, Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo các cục hải quan tỉnh, thành phố thực hiện nghiêm các biện pháp nghiệp vụ hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.
Đặc biệt, Tổng cục Hải quan cũng đề cao việc hợp tác với cơ quan thuế nội địa.
|
Theo đó, Tổng cục chỉ đạo các cục hải quan tỉnh, thành phố chủ động cung cấp các thông tin cho cơ quan thuế địa phương về các thủ đoạn gian lận đối với hàng hóa xuất khẩu (khai sai tên hàng, số lượng, trị giá hoặc sử dụng các chứng từ tài liệu không hợp pháp để làm thủ tục xuất khẩu hàng hóa) nhằm mục đích hợp pháp hóa hồ sơ hoàn thuế GTGT.
Cơ quan hải quan lập danh sách các DN vi phạm ngay khi phát hiện trong quá trình làm thủ tục hải quan hoặc qua công tác điều tra chống buôn lậu, gian lận thương mại chuyển cơ quan thuế nội địa để cập nhật thông tin DN vi phạm trong quá trình thực hiện hoàn thuế GTGT.
Cơ quan hải quan cung cấp cho cơ quan thuế nội địa thông tin về các lô hàng nhập khẩu đầu tư có trị giá khai báo cao trên 20% so với mức giá tham chiếu của hàng hóa nhập khẩu giống hệt, tương tự do Tổng cục Hải quan ban hành, theo quy định tại Điều 22 Thông tư số 39/2015/TT-BTC (ngày 25/3/2015) của Bộ Tài chính; các lô hàng xuất khẩu có trị giá hải quan khai báo cao bất thường ngay khi phát hiện trong quá trình làm thủ tục hải quan để kiểm soát hoàn thuế GTGT đầu vào.
Đồng thời, cơ quan hải quan kiểm tra chặt chẽ các thông tin trên hồ sơ kê khai hoàn thuế GTGT liên quan đến hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo đề nghị của cơ quan thuế nội địa (nếu có) để đảm bảo hoàn thuế GTGT đúng đối tượng, đúng chính sách pháp luật.
Cơ quan hải quan đề nghị cơ quan thuế nội địa trên địa bàn cung cấp thông tin về các trường hợp hoàn thuế GTGT cho DN cao bất thường so với cùng kỳ năm trước hoặc cao bất thường so với các DN kinh doanh cùng ngành hàng trên địa bàn, danh sách DN thủ đoạn, hàng hóa có dấu hiệu trốn thuế, gian lận thuế để cơ quan hải quan tăng cường kiểm tra hàng hóa xuất khẩu trong quá trình thông quan và kiểm tra sau thông quan; tăng cường công tác kiểm tra liên ngành (hải quan, thuế), công tác kiểm tra sau thông quan đối với DN có hoạt động xuất khẩu, hoàn thuế GTGT./.
Ngọc Linh
