Lãi suất đang ở mức kỷ lục, nhưng cuộc chiến lạm phát có thể chưa kết thúc
Tuần trước, ECB đã tăng lãi suất chủ chốt lên mức cao kỷ lục 4%. Ảnh: Bloomberg
Giá dầu đã đạt 100 USD tại một số thị trường, đe doạ cuộc chiến chống lạm phát

Triển vọng giá dầu khiến việc tạm dừng lãi suất của ECB gặp khó

Các ngân hàng trung ương của một số nền kinh tế lớn nhất thế giới hiện được cho là đã đạt hoặc sắp đạt được mức lãi suất cao nhất mà họ có thể áp dụng.

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) tuần trước đã báo hiệu, Hội đồng quản trị của họ cảm thấy lãi suất có thể đã đạt đến mức đỉnh.

Triển vọng lạm phát ngắn hạn vẫn còn ảm đạm và sẽ ảnh hưởng nặng nề đến các hộ gia đình. Các dự báo kinh tế vĩ mô của quan chức ECB cho khu vực đồng Euro hiện cho thấy lạm phát trung bình là 5,6% trong năm nay và 3,2% trong năm tới, cao hơn so với dự báo trước đó lần lượt là là 5,4 cho năm nay và 3% cho năm sau.

Tuy nhiên dự báo cho năm 2025, một trong những số liệu được theo dõi chặt chẽ nhất để đo lường triển vọng trung hạn, đã bị giảm từ 2,2% xuống 2,1%.

Sau một thời gian dài cân nhắc các dự báo cập nhật về lạm phát và tăng trưởng kinh tế cũng như ý nghĩa của chúng đối với chính sách tiền tệ, ECB tăng lãi suất chủ chốt lên mức cao kỷ lục 4%. Mặc dù tuyên bố kèm theo không loại trừ hoàn toàn việc tăng lãi suất tiếp theo, nhưng họ cho biết lãi suất đang ở mức mà nếu ”được duy trì trong thời gian đủ dài, sẽ góp phần đáng kể vào việc đưa lạm phát kịp thời trở lại mục tiêu”.

Các nhà kinh tế như Holger Schmieding của Berenberg cho biết, cuộc thảo luận bây giờ sẽ chuyển sang việc lãi suất sẽ ổn định trong bao lâu ở mức hiện tại. Các nhà phân tích tại Deutsche Bank cho biết họ không thấy có đợt cắt giảm lãi suất nào trước tháng 9/2024, ngụ ý việc tạm dừng 12 tháng ở mức 4%.

Tuy nhiên, những thách thức vẫn còn, trong đó có triển vọng giá dầu cao hơn đáng kể. Giá dầu thô gần đây đã tăng lên mức cao nhất trong 10 tháng. Điều này có thể tác động đến chi phí hàng hóa và kỳ vọng lạm phát ở châu Âu cũng như Mỹ.

Raphael Thuin - Trưởng bộ phận chiến lược thị trường vốn tại Tikehau Capital cho biết, bất chấp sự đồng thuận vào cuối chu kỳ tăng lãi suất của ECB, “một kịch bản thay thế và kém lạc quan hơn vẫn có thể xảy ra: lạm phát mạnh mẽ, kiên cường một cách đáng ngạc nhiên và dường như có tính cấu trúc”.

“Các yếu tố giảm phát gần đây (giá cả hàng hóa và hàng hóa) dường như đang cạn kiệt... Có nguy cơ là, nếu không có xu hướng giảm giá thuyết phục hơn, ECB sẽ coi cuộc chiến chống lạm phát của mình vẫn chưa kết thúc, đồng nghĩa với nguy cơ tăng lãi suất hơn nữa trong thời gian tới” - Thuin nói trong một báo cáo. Triển vọng này có thành hiện thực hay không, sẽ phụ thuộc vào mức độ của những dữ liệu kinh tế vĩ mô công bố trong những tuần tới.

FED vẫn còn một đợt tăng lãi suất nữa

Tại Mỹ, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) Jerome Powell tuyên bố vào tháng trước rằng, các đợt tăng lãi suất tiếp theo đang được cân nhắc và ngân hàng trung ương lo ngại sâu sắc về việc lạm phát sẽ tăng lên một mốc mới nếu điều kiện tài chính giảm bớt.

Lãi suất đang ở mức kỷ lục, nhưng cuộc chiến lạm phát có thể chưa kết thúc
Các thị trường gần như chắc chắn FED sẽ giữ lãi suất ổn định trong tháng 9. Ảnh: Reuters

Trong dự báo tháng 6, có thể sẽ được sửa đổi trong dự báo cập nhật trong tuần này, FED không thấy lạm phát đạt mức 2,1% cho đến năm 2025.

Dữ liệu hàng tháng cho thấy áp lực giá vẫn tiếp tục. Chỉ số giá tiêu dùng tăng với tốc độ hàng tháng nhanh nhất trong năm nay vào tháng 8, ở mức 3,7% so với cùng kỳ năm ngoái, chủ yếu do giá năng lượng. Lạm phát cơ bản ở mức 0,3% hàng tháng và 4,3% hàng năm, trong khi lạm phát giá sản xuất cho thấy mức tăng hàng tháng lớn nhất kể từ tháng 6/2022.

FED chuẩn bị kết thúc năm với hai cuộc họp quan trọng, khi cơ quan này chuẩn bị giữ nguyên lãi suất vào thứ Tư (20/9 - giờ Mỹ) và trì hoãn bất kỳ biện pháp thắt chặt nào nữa trong bối cảnh có nhiều tín hiệu trái chiều từ nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Quyết định của Ủy ban Thị trường mở Liên bang, cơ quan thiết lập lãi suất của FED, sẽ giữ lãi suất chuẩn ở mức cao nhất trong 22 năm, giúp ngân hàng trung ương có thêm thời gian để đánh giá tiến độ trong việc đẩy lạm phát xuống mức mục tiêu 2%.

Tuy nhiên, các thị trường gần như chắc chắn FED sẽ giữ lãi suất ổn định trong tháng 9 và vẫn chưa thống nhất về việc liệu có thực hiện một đợt tăng lãi suất khác trong năm nay hay không. Trong một cuộc thăm dò ý kiến ​​​​của các nhà kinh tế của Reuters, 20% mong đợi ít nhất một đợt tăng nữa.

Các nhà kinh tế tại J. Safra Sarasin cho biết: “Với dữ liệu kinh tế tương đối mạnh mẽ và lạm phát khó khăn, FED sẽ duy trì xu hướng diều hâu”. Ủy ban Thị trường mở Liên bang, cơ quan hoạch định lãi suất của FED, “có thể sẽ đưa ra mức tăng cuối cùng vào cuối năm trong biểu đồ dấu chấm được cập nhật của mình, mặc dù chúng tôi không nghĩ rằng cuối cùng họ sẽ thực hiện theo nó”. Biểu đồ dấu chấm đề cập đến các dự báo lãi suất được các nhà hoạch định chính sách của FED công bố hàng quý.

Thị trường tiếp tục kỳ vọng FED sẽ cắt giảm lãi suất vào năm tới, mặc dù một số người cho rằng điều này có thể còn sớm. Trong cùng một cuộc thăm dò của Reuters, 28 nhà kinh tế dự kiến ​​​​sẽ có đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên trong quý đầu tiên của năm 2024, trong khi 33 nhà kinh tế dự đoán nó sẽ xảy ra vào quý thứ hai.

Áp lực với BoE ngày càng lớn

Kỳ vọng vào Ngân hàng trung ương Anh (BoE) là về một đợt tăng lãi suất cuối cùng vào tháng 9, vì sẽ làm tăng lạm phát lên 6,8%, cùng với những dấu hiệu căng thẳng đối với nền kinh tế và những thảo luận mới về một cuộc “suy thoái nhẹ”.

Trong báo cáo tháng 8, Ủy ban Chính sách tiền tệ của BoE cho biết, họ dự kiến ​​lạm phát sẽ đạt 5% vào cuối năm nay, giảm một nửa vào cuối năm sau và đạt mục tiêu 2% vào đầu năm 2025.

Lãi suất đang ở mức kỷ lục, nhưng cuộc chiến lạm phát có thể chưa kết thúc
Ngân hàng trung ương Anh được cho là sẽ có nhiều nhất một đợt tăng lãi suất nữa, nhưng sẽ kết thúc ở đó. Ảnh: theguardian

Marcus Brookes - Giám đốc đầu tư tại Quilter Investor, cho biết: “Ngân hàng không còn ở trong một không gian rõ ràng mà việc tăng lãi suất là cần thiết một cách rõ ràng”, đồng thời chỉ ra dữ liệu tổng sản phẩm quốc nội yếu trong tháng 7.

Các nhà phân tích tại BNP Paribas cho biết, họ dự kiến ​​sẽ có một đợt tăng lương ôn hòa cuối cùng vào tháng 9, do tăng trưởng tiền lương và áp lực lạm phát kết hợp với các chỉ số hoạt động yếu đi.

Số liệu tăng trưởng tiền lương từ tháng 5 đến tháng 7 giữ ổn định ở mức 7,8%, duy trì mức cao kỷ lục, nhưng cũng có dấu hiệu cho thấy thị trường việc làm đang hạ nhiệt, với tỷ lệ thất nghiệp tăng 0,5 điểm phần trăm trong cùng kỳ.

Thị trường thế chấp cũng là một lĩnh vực yếu kém khác, với các khoản thanh toán nợ đọng tăng vọt lên mức cao nhất trong 7 năm trong quý II. James Smith - chuyên gia kinh tế thị trường phát triển tại ING lưu ý, mức tăng giá dự kiến ​​và mức tăng lương dự kiến ​​đều giảm, trong khi có ít công ty báo cáo gặp khó khăn trong việc tìm nhân viên.

Smith cho biết: “Việc tăng lãi suất vào tháng 11 là có thể xảy ra, nhưng giả sử chúng tôi đúng về hướng của luồng dữ liệu và trên cơ sở các nhận xét gần đây của BoE, chúng tôi nghĩ rằng khả năng tạm dừng ở cuộc họp đó vẫn có nhiều khả năng xảy ra”.