Muốn kiểm soát lạm phát, dư địa CPI mỗi tháng chỉ được tăng 0,7%

Chiều 13/6, Ban Chỉ đạo điều hành giá họp bàn về công tác điều hành giá một số nhóm mặt hàng quan trọng, thiết yếu, dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái - Trưởng Ban Chỉ đạo.

Giá nhiên, nguyên vật liệu thế giới tăng cao gây áp lực đến trong nước

Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai đã trình bày báo cáo tình hình điều hành giá một số mặt hàng quan trọng, thiết yếu 6 tháng đầu năm và định hướng cuối năm.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, thời gian qua, tại nhiều nước, lạm phát đang tăng rất cao, cá biệt như Mỹ tháng 5/2022 tăng 8,6%. Nhiều nước đã lựa chọn điều chỉnh chính sách tài khóa - tiền tệ theo hướng thắt chặt hơn nhằm kiểm soát lạm phát.

Ban Chỉ đạo điều hành giá họp bàn định hướng điều hành một số hàng hóa, dịch vụ thiết yếu.

Trong bối cảnh giá thế giới các mặt hàng nhiên liệu và vật tư chiến lược tăng cao trên thị trường thế giới gây sức ép đến tình hình lạm phát trong nước, từ đầu năm đến nay, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng - Trưởng ban Chỉ đạo điều hành giá đã có các văn bản chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tổ chức triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp, biện pháp về quản lý, điều hành để bình ổn giá, hạn chế những biến động của mặt bằng giá gây tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế xã hội, hoạt động sản xuất kinh doanh và đời sống nhân dân.

Đến nay, mặt bằng giá vẫn cơ bản được kiểm soát, CPI tháng 5/2022 tăng 0,38% so với tháng trước, tăng 2,86% so với tháng 5/2021. Bình quân 5 tháng đầu năm 2022, CPI tăng 2,25% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn mức tăng 1,29% của 5 tháng đầu năm 2021, nhưng thấp hơn mức tăng của 5 tháng đầu năm 2017-2020. Lạm phát cơ bản 5 tháng đầu năm 2022 tăng 1,1% so với cùng kỳ năm 2021.

Phân tích nguyên nhân CPI tăng theo Bộ Tài chính, chủ yếu do ảnh hưởng từ giá xăng dầu, LPG tăng theo giá thế giới, giá vật liệu xây dựng tăng theo giá nguyên nhiên vật liệu đầu vào, giá gạo trong nước tăng theo giá gạo xuất khẩu, nhu cầu ăn uống, đi lại, du lịch hồi phục trở lại khi dịch Covid-19 được kiểm soát.

Ở chiều ngược lại, giá các mặt hàng thực phẩm giảm trong đó có thịt lợn; giá bán nhiều hàng hóa, dịch vụ được điều chỉnh giảm do tác động giảm thuế giá trị gia tăng, giảm thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay; thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu. Về cơ bản, nguồn cung các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu trong nước vẫn dồi dào đã góp phần quan trọng trong kiểm soát mặt bằng giá thời gian qua.

Tuy nhiên, trước những diễn biến giá cả hàng hóa, nguyên vật liệu trên thế giới tiếp tục gia tăng tạo áp lực rất lớn đến chi phí sản xuất, nguồn cung nên công tác quản lý điều hành giá các mặt hàng thiết yếu đến cuối năm dự báo sẽ có nhiều áp lực. Là một nền kinh tế với độ mở lớn, việc giá hàng hóa thế giới tăng đã và sẽ tiếp tục gây sức ép lên mặt bằng giá chung trong nước cũng như một số hàng hóa, dịch vụ thiết yếu.

Riêng đối với giá xăng dầu, mặt hàng đầu vào của nền kinh tế đã tăng chóng mặt từ đầu năm đến nay, Bộ Tài chính cho biết, giá bình quân một số mặt hàng thành phẩm xăng dầu thế giới (giao dịch trên thị trường Singapore) tại kỳ điều hành ngày 1/6/2022 biến động tăng từ 45,87% đến 63,69% so với đầu năm 2022 và tăng 77,11-103,72% so với cùng kỳ năm 2021.

Thống kê đến ngày 1/6/2022 đã có 14 kỳ điều hành giá xăng dầu. Giá xăng dầu các loại đến kỳ điều hành ngày 01/6/2022 so với kỳ điều hành ngày 11/01/2022 tăng từ 4.539 – 8.208 đồng/lít/kg (tùy loại xăng dầu), tương đương tăng từ 27,74% - 47,89%.

Có phương án giá cho từng mặt hàng để kiểm soát lạm phát chung

Dư địa kiểm soát lạm phát, theo ước tính của Bộ Tài chính, nếu giả định CPI các tháng còn lại tăng đều một tỷ lệ như nhau so với tháng trước thì trong 7 tháng còn lại của năm 2022, CPI mỗi tháng còn dư địa tăng khoảng 0,7% để đảm bảo mục tiêu kiểm soát lạm phát khoảng 4%.

Thủ tướng Chính phủ và Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái - Trưởng ban Chỉ đạo điều hành giá đã lưu ý, để ứng phó với những thách thức trong công tác điều hành giá trong 7 tháng còn lại của năm 2022, các bộ, ngành, địa phương cần chủ động đẩy mạnh triển khai các giải pháp của Chính phủ.

Đảm bảo nguồn cung góp phần quan trọng bình ổn thị trường.

Trong đó, tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra. Tiếp tục kiểm soát lạm phát cơ bản trong năm 2022 để tạo cơ sở cho việc kiểm soát lạm phát chung.

Đồng thời, chủ động đồng bộ các giải pháp đã đề ra đối với từng mặt hàng để ổn định mặt bằng giá cả thị trường. Tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh để chuẩn bị đầy đủ nguồn cung hàng hóa đáp ứng nhu cầu tiêu dùng, tạo thuận lợi cho quá trình lưu thông, phân phối hàng hóa, dịch vụ. Trong trường hợp có biến động lớn về giá, căn cứ quy định tại Luật Giá để đề xuất và tổ chức triển khai các biện pháp bình ổn giá phù hợp.

Đối với các hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá, trước mắt chưa xem xét điều chỉnh giá, tiếp tục giữ ổn định giá để đảm bảo công tác kiểm soát lạm phát chung cũng như góp phần hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân, việc điều chỉnh các mặt hàng theo lộ trình phải được đánh giá kỹ những tác động đến CPI để bảo đảm dư địa cho việc kiểm soát lạm phát cả năm.

Trước diễn biến và dự báo giá xăng dầu những tháng cuối năm cho thấy sẽ tác động đến CPI, vì vậy việc điều chỉnh giá dịch vụ giáo dục cần được tính toán kỹ, đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo trình Chính phủ có phương án quản lý giá dịch vụ giáo dục bảo đảm mục tiêu kiểm soát lạm phát./.