Ngành Dự trữ Nhà nước sớm hoàn thành mua 220.000 tấn gạo nhập kho dự trữ quốc gia
Kiểm tra chất lượng gạo nhập kho tại điểm kho Bến Cát - Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực II. Ảnh: Đức Minh

Hoàn thành trước hạn

Theo lãnh đạo Cục Dự trữ Nhà nước, thực hiện nhiệm vụ của Thủ tướng Chính phủ giao tại quyết định số 33/QĐ-TTg, ngày 6/3/2025 về giao chỉ tiêu mua 220.000 tấn gạo nhập kho dự trữ quốc gia năm 2025, Cục Dự trữ Nhà nước đã ban hành quyết định giao chỉ tiêu kế hoạch và phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu các gói thầu mua gạo nhập kho dự trữ quốc gia năm 2025 theo hình thức đấu thầu rộng rãi trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia để các chi cục triển khai thực hiện các quy trình đấu thầu theo đúng quy định của pháp luật. Thời gian hoàn thành nhập gạo vào kho trước ngày 30/6/2025.

Trước diễn biến bất lợi của thị trường lúa, gạo trong và ngoài nước, thực hiện chỉ đạo khẩn trương của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 21/CĐ-TTg ngày 4/3/2025, Cục Dự trữ Nhà nước đã nhanh chóng tham mưu cho Bộ Tài chính trình cấp có thẩm quyền cho phép bổ sung kế hoạch mua tăng 280.000 tấn lương thực dự trữ quốc gia (gồm 200.000 tấn gạo và 80.000 tấn thóc).

Theo ông Hồ Quang Thanh - Trưởng ban Ban Tài chính và quản lý hàng dự trữ cho biết, kết quả sau 3 lần tổ chức đấu thầu (1 lần đấu thầu rộng rãi và 2 lần mua sắm trực tiếp), các chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực đã tổ chức đấu thầu thành công tổng số 220.000 tấn gạo. Đến hết ngày 28/6/2025, các chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực đã nhập kho dự trữ quốc gia 220.000 tấn gạo, (trong đó có 6 chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực: II, V, IX, XII, XIV và XV đã hoàn thành trước thời hạn nhập kho 100% chỉ tiêu kế hoạch được giao).

Theo ông Nguyễn Minh Trí - Chi cục trưởng Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực II cho biết, đến hết ngày 10/6/2025, Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực II đã hoàn thành nhập kho 21.000 tấn gạo dự trữ quốc gia theo chỉ tiêu hế hoạch năm 2025, đảm bảo chất lượng và vượt thời gian quy định 20 ngày. Để đảm bảo tiến độ nhập kho, đơn vị đã ban hành các văn bản đôn đốc nhà thầu có kế hoạch giao hàng và thường xuyên bám sát kế hoạch giao hàng, đôn đốc nhà thầu chuẩn bị hàng, phương tiện vận chuyển, phấn đấu thời gian hoàn thành nhập kho trước thời hạn Cục Dự trữ Nhà nước quy định.

Theo ông Lê Quang Thành - Chi cục trưởng Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực IX, với tinh thần quyết tâm cao, phát huy trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao, đến ngày 19/6/2025, Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực IX đã hoàn thành xuất sắc việc nhập kho 12.500 tấn gạo dự trữ quốc gia.

Chỉ trong thời gian từ ngày 7/5 đến hết ngày 22/6/2025, đơn vị hoàn tất việc nhập kho toàn bộ 12.500 tấn gạo Đông Xuân. Việc hoàn thành 100% chỉ tiêu kế hoạch được giao, về đích sớm so với thời hạn quy định không chỉ thể hiện năng lực điều hành hiệu quả của lãnh đạo, mà còn cho thấy tinh thần đoàn kết, trách nhiệm của tập thể Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực X trong thực hiện nhiệm vụ chính trị, góp phần bảo đảm an ninh lương thực và an sinh xã hội, ông Hoàng Anh Tuấn - Chi cục trưởng Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực X khẳng định.

"Nhờ sự nỗ lực không ngừng, tinh thần trách nhiệm cao của tập thể lãnh đạo và toàn thể công chức, người lao động, cùng với việc triển khai đồng bộ, hiệu quả các khâu trong quy trình nhập hàng, đến ngày 24/6/2025, Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực XI đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ nhập 12.500 tấn gạo dự trữ quốc gia, đạt 100% chỉ tiêu kế hoạch được giao" - ông Võ Xuân Nguyên - Chi cục trưởng Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực XI cho hay.

Đấu thầu mua gạo công khai, minh bạch

Đánh giá chung, trong quá trình triển khai thực hiện mua gạo nhập kho dự trữ quốc gia, ngành Dự trữ Nhà nước gặp những thuận lợi và khó khăn nhất định. Trong đó, quá trình tổ chức đấu thầu mua gạo nhập kho dự trữ quốc gia năm 2025 được các chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực thực hiện công khai trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, các nhà thầu có nhu cầu tham dự đều có cơ hội tiếp cận thông tin mời thầu nhanh chóng, chính xác, tạo môi trường cạnh tranh, công bằng, minh bạch cho tất cả nhà thầu.

So với những năm trước, việc tổ chức đấu thầu mua 220.000 tấn gạo nhập kho dự trữ quốc gia năm 2025 được thực hiện khẩn trương, kịp thời, vào thời điểm chính vụ Đông Xuân nên nguồn cung gạo dồi dào, tạo thuận lợi cho các chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực trong việc lựa chọn nhà thầu cung cấp gạo nhập kho đảm bảo chất lượng theo quy định.

Điểm thuận lợi đáng chú ý là giá mua gạo năm 2025 thấp hơn so với 2 năm gần đây (đơn giá mua gạo năm 2025 trung bình là 11.200 đồng/kg, trong khi năm 2023 trung bình là 13.100 đồng/kg và năm 2024 trung bình là 15.500 đồng/kg). Giá gạo năm 2025 thấp hơn do từ những tháng đầu năm 2025, thương mại toàn cầu diễn biến phức tạp, nguồn cung lúa, gạo thế giới tăng cao do sản lượng của các quốc gia cung cấp gạo trên thế giới đều tăng so với niên vụ trước.

Bên cạnh đó, Ấn Độ kết thúc lệnh cấm xuất khẩu gạo và xuất khẩu với sản lượng dồi dào khiến nguồn cung thế giới dư thừa, nhu cầu nhập khẩu giảm và chưa có dấu hiệu phục hồi trong thời gian ngắn hạn, các thị trường nhập khẩu lớn đang triển khai những chính sách thận trọng trong dự trữ và thu mua lúa, gạo sẽ ảnh hưởng đến cung - cầu và giá cả thị trường lương thực trong nước thời gian tới.

Ở trong nước, nguồn cung gạo trong nước rất dồi dào, các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long vào cao điểm thu hoạch vụ lúa Đông Xuân 2025, tuy nhiên giá thóc, gạo sụt giảm mạnh. Nhu cầu nhập khẩu của các thị trường chủ lực như: Philippines, Trung Quốc chững lại do đã tích trữ lượng lớn từ trước; ngoài ra, chi phí vận chuyển quốc tế và tỷ giá ổn định cũng góp phần làm giá gạo giảm thêm.

Thực hiện theo quy trình xây dựng giá mới

Bên cạnh thuận lợi, trong quá trình thực hiện mua nhập kho gạo dự trữ quốc gia, các đơn vị dự trữ nhà nước cũng gặp một số khó khăn nhất định. Thực tế cho thấy, một số chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực có nhiều điểm kho nằm tại nhiều vị trí địa lý khác và xa nhau nên một số gói thầu không lựa chọn được nhà thầu trúng thầu trong đợt 1, phải tiếp tục tổ chức lựa chọn nhà thầu đợt 2, 3.

Khó khăn thứ 2 được đề cập ở đây là việc xác định, phê duyệt giá. Luật Giá năm 2023 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2024, theo đó, Bộ Tài chính không định giá mua tối đa hàng dự trữ quốc gia đối với trường hợp mua theo hình thức đấu thầu rộng rãi, quy trình xây dựng giá gói thầu, dự toán gói thầu mua gạo năm 2025 khác so với quy trình thực hiện của các năm trước. Do là năm đầu tiên thực hiện theo quy trình xây dựng giá mới, chưa có văn bản phân công nhiệm vụ cụ thể của các đơn vị trong công tác xây dựng giá mua hàng dự trữ quốc gia (việc xây dựng, kiểm tra, kiểm soát giá được Cục trưởng giao nhiệm vụ cụ thể khi phát sinh công việc) nên bước đầu còn lúng túng trong quá trình thực hiện.

Tiết kiệm ngân sách được hơn 38 tỷ đồng so với giá dự toán

Sau khi Cục trưởng Cục Dự trữ Nhà nước ban hành Quyết định phê duyệt Kế hoạch lựa chọn nhà thầu, các chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực đã khẩn trương triển khai quy trình tổ chức lựa chọn nhà thầu, đấu thầu mua thành công tổng số 220.000 tấn gạo nhập kho dự trữ quốc gia năm 2025, qua đó đã tiết kiệm ngân sách được hơn 38 tỷ đồng so với giá dự toán các gói thầu, tương ứng với tỷ lệ tiết kiệm khoảng 1,67%.