Không ngừng đổi mới phù hợp với từng giai đoạn

Trải qua 69 năm hình thành và phát triển (7/8/1956 - 7/8/2025) và 24 năm về với mái nhà chung của ngành Tài chính, ngành Dự trữ Nhà nước đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, đóng góp vào thành tích chung trong quản lý điều hành ngân sách nhà nước, thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của ngành Tài chính.

Có thể thấy ngay trong hoàn cảnh muôn vàn khó khăn của những ngày đầu thành lập nước, Trung ương Đảng, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ đạo xây dựng lực lượng dự trữ, và lực lượng đó đã trở thành một trong những nguồn lực quan trọng, phục vụ hiệu quả cho các nhiệm vụ chiến lược, góp phần vào chiến thắng của toàn dân tộc.

Ngành Dự trữ Quốc gia hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ
Lãnh đạo Bộ Tài chính ghi nhận và chúc mừng thành tích của lãnh đạo và cán bộ, nhân viên Cục Dự trữ Nhà nước tại Hội nghị điển hình tiên tiến lần thứ VI của ngành Dự trữ Nhà nước. Ảnh: Đức Minh

Trong từng giai đoạn lịch sử cụ thể, mô hình tổ chức của Cục Dự trữ Nhà nước đã có nhiều lần thay đổi cho phù hợp với mỗi giai đoạn phát triển của đất nước. Đó là một quá trình không ngừng đổi mới, thường xuyên củng cố tổ chức bộ máy để đáp ứng tốt hơn nữa yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao của ngành Dự trữ trong mỗi thời kỳ.

Trong các giai đoạn phát triển của ngành Dự trữ Nhà nước có thể thấy rõ sự lớn mạnh nổi bật từ khi cơ quan Dự trữ quốc gia chuyển về ngôi nhà chung ngành Tài chính. Thực hiện Nghị quyết 13-NQ/TW ngày 16/8/1999 của Trung ương về sắp xếp lại các cơ quan nhà nước theo hướng bộ quản lý đa ngành, giảm đầu mối trực thuộc, ngày 24/8/2000, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định số 102/2000/QĐ-TTg chuyển Cục Dự trữ Quốc gia về trực thuộc Bộ Tài chính.

Ngày 20/8/2009, triển khai quyết định số 106/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Cục Dự trữ Quốc gia nâng cấp lên thành Tổng cục Dự trữ Nhà nước.

Tiềm lực dự trữ nhà nước ngày càng được tăng cường

69 năm qua, được sự quan tâm, chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các cấp, các bộ, ngành, ngành Dự trữ Nhà nước đã có bước trưởng thành vượt bậc, trở thành một hệ thống tổ chức tại nhiều bộ, ngành từ Trung ương tới các vùng chiến lược trên địa bàn cả nước theo nguyên tắc tập trung, thống nhất; tiềm lực ngày càng được tăng cường; hoạt động ngày càng hiệu quả; góp phần quan trọng trong sự nghiệp ngành Tài chính nói riêng và đất nước nói chung.

Hiện nay, Cục Dự trữ Nhà nước từng bước hoàn thiện bộ máy tổ chức theo tinh thần chỉ đạo của Trung ương và Chỉ thị số 03/CT-BTC ngày 3/12/2024 của Bộ Tài chính về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy ngành Tài chính, trong đó có lĩnh vực dự trữ quốc gia. Ngày 26/2/2025, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ký ban hành Quyết định số 383/QĐ-BTC quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Dự trữ Nhà nước.

Triển khai các Nghị quyết của Đảng, văn bản của Nhà nước, Chính phủ, Bộ Tài chính, kể từ ngày 1/3/2025, sau sắp xếp, tổ chức Tổng cục Dự trữ Nhà nước (3 cấp) chuyển đổi thành mô hình Cục Dự trữ Nhà nước (2 cấp); chuyển đổi mô hình vụ, cục và tương đương thuộc Tổng cục thành ban và tương đương thuộc Cục; chuyển đổi 22 Cục Dự trữ Nhà nước khu vực thành 15 Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực. Chi cục dự trữ Nhà nước khu vực có bình quân 4 phòng chuyên môn và các điểm kho. Tổng số điểm kho của các Chi cục dự trữ nhà nước khu vực không quá 171 điểm kho.

Kể từ ngày 1/7/2025, các đơn vị thuộc Cục Dự trữ Nhà nước đã đi vào hoạt động theo mô hình mới, đảm bảo bộ máy tinh gọn, thông suốt, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị được giao.

Tô thắm trang sử vẻ vang ngành Tài chính

Trong chặng đường dài phát triển, ngành DTNN luôn khắc phục khó khăn để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ “tích cốc phòng cơ” mà Đảng và Nhà nước giao cho. Đặc biệt, trong những năm gần đây, toàn ngành Dự trữ Nhà nước đã có bước phát triển và trưởng thành về mọi mặt, từ xây dựng, hoàn thiện chính sách pháp luật, xây dựng lực lượng dự trữ nhà nước có tiềm lực vững mạnh, với cơ cấu hợp lý, sẵn sàng đáp ứng yêu cầu cấp bách về phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh; đảm bảo an sinh xã hội và thực hiện các nhiệm vụ đột xuất cấp bách khác.

Cục DTNN đã nỗ lực tham mưu giúp Bộ Tài chính thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về dự trữ quốc gia (DTQG), trong đó phải kể đến việc xây dựng và hoàn thiện thể chế. Đảng ủy và Lãnh đạo Cục Dự trữ Nhà nước đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách, pháp luật về dự trữ quốc gia; tạo ra khuôn khổ pháp lý đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về dự trữ quốc gia cũng như quản lý, điều hành trực tiếp trong hệ thống Dự trữ Nhà nước.

Ngành Dự trữ Quốc gia: Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ "tích cốc phòng cơ"
Hàng năm, ngành Dự trữ Nhà nước đã xuất cấp hàng trăm ngàn tấn lương thực, nhiều mặt hàng vật tư, thiết bị cứu hộ, cứu nạn, vật tư nông nghiệp, trang thiết bị.

Hàng năm, Cục Dự trữ Nhà nước đã phối hợp với Văn phòng Chính phủ, các bộ, ngành có liên quan và các bộ, ngành được Chính phủ giao quản lý hàng dự trữ quốc gia rà soát, xác định nhu cầu sử dụng dự trữ quốc gia, để xây dựng danh mục hàng, tổng mức dự trữ để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt để có nguồn lực sẵn sàng xuất cấp khi có yêu cầu.

Trong giai đoạn 2021 - 2025 toàn ngành dự trữ quốc gia đã được Quốc hội, Chính phủ bố trí bình quân 1.557 tỷ đồng/năm, với mức tăng bình quận khoảng 14%/năm. Đồng thời được bố trí vốn mua bù, mua bổ sung để mua bù hàng DTQG đã xuất cấp không thu tiền hỗ trợ cho các mục tiêu.

Hệ thống kho DTNN được xây dựng, nâng cấp nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về quản lý hàng DTQG. Những năm gần đây, hệ thống kho DTQG được đầu tư tập trung phù hợp với quy hoạch; công nghệ bảo quản mới. Công tác nghiên cứu khoa học, phát huy sáng kiến, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ; công tác thanh tra, kiểm tra quản lý chất lượng... cũng được chú trọng góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực của Nhà nước giành cho DTQG...

Hằng năm, ngành DTNN đã xuất cấp hàng trăm ngàn tấn lương thực, nhiều mặt hàng vật tư, thiết bị cứu hộ, cứu nạn, vật tư nông nghiệp, trang thiết bị, phương tiện an ninh, quốc phòng và các chủng loại hàng hóa thiết yếu khác có giá trị hàng ngàn tỷ đồng.

Trong giai đoạn 2020 - 2025, đã xuất cấp xuất hàng dự trữ quốc gia để cứu trợ, hỗ trợ cho nhân dân để khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, trị giá trên 3.747 tỷ đồng (gồm: xuất cấp khoảng 234.449 tần gạo, trị giá trên 3.249 tỷ đồng; 1,455 tấn muối ăn trị giá khoảng 3 tỷ đồng). Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đã phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, xuất cấp hàng vật tư, thiết bị với tổng trị giá khoảng 307 tỷ đồng.

Ngoài việc xuất cấp hàng để thực hiện các mục tiêu của DTQG đã đề ra, ngành DTQG còn được giao nhiệm vụ xuất cấp các mặt hàng dự trữ quốc gia, trị giá khoảng 460 tỷ đồng để thực hiện nhiệm vụ quốc tế, trong đó: Bộ Tài chính xuất cấp 35.200 tấn gạo trị giá khoảng 458 tỷ đồng (gồm: 35.000 tấn viện trợ Cuba và 200 tấn gạo viện trợ Philippines).

Để có những kết quả trên, nhiều thế hệ cán bộ, công chức ngành DTNN qua đã phấn đấu, lao động quên mình. Ngành DTNN tự hào vì những kết quả đạt được trong thời gian qua đã tô thắm thêm trang sử vàng truyền thống của ngành DTNN nói riêng và ngành Tài chính nói chung.

Được trao tặng nhiều phần thưởng cao quý

Để ghi nhận những thành tích, đóng góp to lớn của các thế hệ cán bộ, công chức, người lao động, ngành Dự trữ Nhà nước đã vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý như: Huân chương Hồ Chí Minh; Huân chương Độc lập hạng Nhất; Cờ Thi đua của Chính phủ; 2 danh hiệu Anh hùng Lao động; nhiều đơn vị và cá nhân được tặng thưởng Huân chương Độc lập và Huân chương Lao động các hạng; nhiều đơn vị, chi bộ thuộc Đảng bộ Cục Dự trữ nhà nước được tặng Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Tài chính, do có thành tích xuất sắc trong công tác.