Tìm cơ hội trong rủi ro
Thị trường chứng khoán vừa có những phiên phục hồi sau chuỗi giảm mạnh lên tới hàng trăm điểm. Tuy nhiên, hai bên mua và bán đang tỏ ra không quá nhiệt tình đã đẩy thanh khoản rơi về vùng đáy trong 9 tháng trở lại. Những biến động của chỉ số cũng như giá cổ phiếu vẫn đang khó dự đoán, câu hỏi được nhiều nhà đầu tư quan tâm nhất là nên chờ thị trường ổn định rồi mới quay lại hay là mua vào cổ phiếu đã giảm mạnh trong thời gian qua?
Theo ông Trần Trương Mạnh Hiếu - Phó Trưởng phòng Phân tích Chiến lược Công ty cổ phần Chứng khoán KIS Việt Nam, nếu nhìn kỹ lại giai đoạn này, chúng ta sẽ nhận thấy được 2 vấn đề khá quan trọng.
Thứ nhất, thị trường giai đoạn này không xuất hiện thông tin tiêu cực mang tính hệ thống, ảnh hưởng mạnh đến toàn thị trường, mà chỉ có những thông tin mang yếu tố cục bộ ảnh hưởng đến một nhóm cổ phiếu nhất định, nên áp lực bán xuất hiện trên hầu hết thị trường là điều không hợp lý, đặc biệt là ngay cả những cổ phiếu có cơ bản tốt vẫn chịu áp lực này.
Thứ hai, tuy điều chỉnh mạnh nhưng khối lượng lại không tăng. Xét về yếu tố kỹ thuật, khi xu hướng giảm được xác nhận phải đi kèm với việc khối lượng giao dịch tăng. Tuy nhiên, giai đoạn này lại không xuất hiện tình trạng này, đây là một sự không đồng thuận. Điều này có thể hàm ý về sự điều chỉnh hiện tại có thể là một bẫy giảm giá hay một sự điều chỉnh kỹ thuật trong ngắn hạn.
 |
| Ảnh minh họa |
Còn ông Lê Quang Minh – Giám đốc Phân tích Công ty chứng khoán Mirae Asset (MAS), nhận định hầu hết các hoạt động kinh tế đã được khôi phục hoàn toàn nhờ gia tăng mức độ thích ứng với chiến lược sống chung với dịch Covid-19 và tiêm phòng vắc-xin. Mặc dù vậy, nền kinh tế vẫn phải đối mặt với nhiều rủi ro bao gồm các biến chủng mới, sự thay đổi trong định hướng chính sách tiền tệ và tài khóa toàn cầu, nợ xấu, và lạm phát. Do vậy, vị này cho rằng, thị trường chứng khoán sẽ biến động hơn trong năm 2022.
Quý đầu năm, VN-Index đã điều chỉnh sau khi thiết lập mức đỉnh cao mới đầu tháng 1, do chiết khấu các rủi ro đến từ bên ngoài bao gồm Fed tăng lãi suất để kìm chế lạm phát, xung đột Nga -Ukraine khiến giá nhiều loại hàng hóa tăng lên mức cao trong nhiều năm, đè nặng lên quá trình phục hồi kinh tế thế giới hậu Covid-19.
Nhà đầu tư cá nhân tiếp tục là động lực chính của thị trường trong bối cảnh lãi suất tiết kiệm kém hấp dẫn, trong khi triển vọng thị trường chứng khoán lạc quan. Cuối tháng 3, số lượng tài khoản chứng khoán của cá nhân (hơn 4,9 triệu) chiếm khoảng 5% dân số.
Đưa ra lời khuyên cho nhà đầu tư khi giao dịch trong giai đoạn thị trường biến động mạnh, ông Minh cho biết, nhà đầu tư cần kiềm chế cảm xúc đừng quá hưng phấn, mua đuổi giá bởi giá biến động trong phiên lớn.
Nhà đầu tư cũng cần chú trọng kết quả kinh doanh, dù có biến động như thế nào thì kết quả kinh doanh sẽ xác định đến giá cổ phiếu của từng nhóm ngành, nhà đầu tư cần phải chọn những ngành có kết quả kinh doanh tốt trong quý I/2022; trong đó, những ngành như sản xuất, cao su, nông nghiệp, ngành liên quan đến sản xuất hàng hóa, bán lẻ sẽ có kết quả kinh doanh tốt.
Bên cạnh đó, nhà đầu tư cũng không nên theo dõi nghe theo những kênh hô hào của nhóm, room tự phát mà cần tìm những môi giới của các công ty chứng khoán chuyên nghiệp uy tín, có chứng chỉ hành nghề.
Trang bị kiến thức cơ bản
Còn ông Hiếu cho rằng, thị trường chứng khoán là một kênh đầu tư có thể mang lại lợi nhuận rất lớn tuy nhiên, cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Việc không trang bị đủ kiến thức và kinh nghiệm về thị trường có thể dẫn đến thua lỗ lớn. Do đó, những nhà đầu tư mới tham gia thị trường ban đầu nên tập trung vào việc tìm kiếm cho mình một chiến lược đầu tư phù hợp.
Nhà đầu tư có thể tạo được chiến lược này thông qua những kiến thức về đầu tư, nghiên cứu những phương pháp của nhà đầu tư đi trước, đặc biệt là thông qua quá trình đầu tư thực tế trên thị trường. Quá trình này có thể tốn rất nhiều thời gian, mất vài năm trước khi nhà đầu tư có thể hình thành một chiến lược đầu tư phù hợp và đôi khi có thể gặp những khoản thua lỗ rất lớn.
Vì thế trong giai đoạn này, nhà đầu tư không nên đầu tư nhiều vào thị trường mà nên có sự phân bổ tài sản ở mức thấp để tránh những trường hợp chiến lược đầu tư không phù hợp và gây khó khăn đến tình hình tài chính cá nhân.
Sau khi có được chiến lược đầu tư phù hợp, nhà đầu tư nên tính toán mức độ phân bổ tài sản vào thị trường ở mức hợp lý để có sự cân bằng giữa các kênh đầu tư và tạo ra một sự tăng trưởng bền vững trong tổng tài sản.
“Một số những kiến thức mà nhà đầu tư nên tìm hiểu trong giai đoạn đầu có thể kể đến là kiến thức về sự vận hành của thị trường chứng khoán, sự ảnh hưởng của margin đến lợi nhuận và thua lỗ của khoản đầu tư, phân tích báo cáo tài chính, các chiến lược đầu tư, cách thức phân bổ tài sản, quản trị rủi ro, phân tích kỹ thuật... Xu hướng của thị trường có thể được chia thành xu hướng trong ngắn, trung và dài hạn. Xu hướng sẽ chịu tác động từ nhiều thông tin khác nhau như tăng trưởng kinh tế, xuất nhập khẩu, dòng tiền, lợi nhuận doanh nghiệp... đặc biệt nhất, xu hướng trong ngắn hạn sẽ chịu tác động của yếu tố tâm lý của nhà đầu tư. Chính yếu tố này sẽ tạo ra những biến động khó dự báo trong giá cổ phiếu làm giá tăng/ giảm hơn mức kỳ vọng ban đầu” - ông Hiếu phân tích.
Ông Hiếu cũng cho rằng, xu hướng trong trung dài hạn sẽ ít chịu tác động của tâm lý và thường phản ánh các thông tin vi mô và vĩ mô quan trọng. Với những nhà đầu tư chuyên nghiệp, họ sẽ có xu hướng tập trung vào xu hướng trong dài hạn hơn là xu hướng ngắn hạn để đầu tư, hoặc sử dụng những biến động trong ngắn hạn để mở những vị thế trung và dài hạn với giá mua thấp.
Một số nhóm nhà đầu tư chuyên nghiệp có xu hướng khai thác biến động trong ngắn hạn để tìm kiếm lợi nhuận. Để có thể khai thác được những biến động ngắn hạn nhằm tìm kiếm lợi nhuận, nhóm nhà đầu tư này phải có chiến lược đầu tư rõ ràng và quản trị rủi ro nghiêm ngặt.
Tuy nhiên, với những nhà đầu tư mới tham gia thị trường (f0), nhóm này thường không có đủ kinh nghiệm và kiến thức trong việc đầu tư. Khi chịu những khoản thua lỗ lớn, nhóm này thường có xu hướng giữ lại cổ phiếu và không cắt lỗ, trong khi nhà đầu tư chuyên nghiệp sẽ có xu hướng cắt lỗ sớm nhất có thể và tái đầu tư tiền của họ vào những cổ phiếu khác có tiềm năng hơn.
“Để tránh thua lỗ và kiếm được lợi nhuận, nhà đầu tư f0 khi tham gia thị trường cần tập trung vào xu hướng trung và dài hạn của thị trường và nên bỏ qua những biến động trong ngắn hạn, hoặc có thể tận dụng những biến động ngắn hạn để có giá mua tốt nhất; nâng cao kiến thức và kỹ năng của bản thân để có được một chiến lược đầu tư hợp lý; chỉ mua khi thị trường xuất hiện những tín hiệu xác nhận xu hướng và nhanh chóng đóng vị thế khi xuất hiện những khoản mua lỗ ngoài kỳ vọng” - ông Hiếu cho hay./.
