Theo báo cáo của Bộ Tài chính, ngoài phần quy định chung và điều khoản thi hành, dự thảo Nghị định về cơ cấu lại vốn nhà nước tại doanh nghiệp quy định về: cổ phần hóa (CPH) doanh nghiệp; chuyển đổi doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ thành công ty TNHH 2 thành viên trở lên và chuyển đổi doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ từ 50% vốn điều lệ trở lên.

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc: “Cổ phần hóa không phải để bán đất”
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc chủ trì cuộc họp với các bộ, ngành, doanh nghiệp về dự thảo Nghị định cơ cấu lại vốn nhà nước tại doanh nghiệp

Dự thảo Nghị định cũng quy định về việc hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, giải thể doanh nghiệp; chuyển nhượng vốn nhà nước đầu tư tại công ty cổ phần, công ty TNHH 2 thành viên trở lên; chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp; chuyển giao dự án đầu tư, vốn, tài sản của doanh nghiệp; chuyển giao quyền mua cổ phần, quyền ưu tiên mua cổ phần, quyền mua phần vốn góp.

Bổ sung nhiều nội dung quan trọng về cổ phần hóa, cơ cấu lại vốn nhà nước

Dự thảo Nghị định cơ cấu lại vốn nhà nước tại doanh nghiệp sửa đổi, bổ sung một số nội dung cơ bản so với quy định hiện nay.

Về CPH, dự thảo Nghị định bổ sung quy định để xác định đầy đủ và cập nhật phù hợp với tình hình thực tiễn về đất đai như xác định giá trị quyền sử dụng đất, quyền thuê đất khi CPH.

Đồng thời, tăng cường phân cấp mạnh hơn trong việc thực hiện các bước của CPH doanh nghiệp cũng như các hình thức cơ cấu lại vốn khác theo nguyên tắc các cấp tự quyết định việc cơ cấu lại đối với các doanh nghiệp thuộc phạm vi quản lý.

Cụ thể, Thủ tướng Chính phủ quyết định việc CPH, chuyển nhượng vốn, tổ chức lại (chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, giải thể), chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu tại 8 tập đoàn, tổng công ty (PVN, EVN, VNPT, TKV, Viettel, Vinachem, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, SCIC); cơ quan đại diện chủ sở hữu quyết định đối với doanh nghiệp cấp I, doanh nghiệp cấp I quyết định đối với doanh nghiệp cấp II.

Dự thảo Nghị định về cơ cấu lại vốn nhà nước tại doanh nghiệp gồm 8 chương, 100 Điều và 2 phụ lục kèm theo.

Về hình thức cơ cấu lại vốn nhà nước khác, dự thảo Nghị định quy định đầy đủ, bao quát để đảm bảo xử lý các trường hợp phát sinh trong thực tiễn, như trường hợp sáp nhập, hợp nhất doanh nghiệp cấp 2 vào doanh nghiệp cấp 1; chuyển giao dự án đầu tư, vốn, tài sản giữa các doanh nghiệp; chuyển giao quyền mua cổ phần, quyền mua phần vốn góp. Đối với từng hình thức cơ cấu lại, dự thảo Nghị định đều quy định cụ thể thẩm quyền, trình tự, thủ tục và xử lý tài chính.

Ngoài ra, dự thảo bổ sung các quy định cụ thể về giải thể công ty nông, lâm nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, chuyển nhượng vốn nhà nước tại doanh nghiệp đầu tư tại công ty cổ phần, công ty TNHH 2 thành viên trở lên, nguyên tắc ban hành tiêu chí phân loại doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp có vốn nước ngoài.

Những nội dung được đại diện các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp nêu ý kiến tại cuộc họp chủ yếu liên quan đến quy định về quyền sử dụng đất sau khi CPH; diện tích nhà đất khi giao cho doanh nghiệp CPH; đối tượng thực hiện CPH; sáp nhập, hợp nhất doanh nghiệp; chuyển nhượng vốn; quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp, xử lý trách nhiệm của các chủ thể khi CPH; phân cấp, phân quyền trong quản lý doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, các quy định về tái cơ cấu doanh nghiệp đang sản xuất, kinh doanh thua lỗ; phương pháp định giá; quy định về định giá tài sản vô hình; trách nhiệm của đơn vị tư vấn định giá; quản lý phần vốn, tài sản trong liên doanh giữa doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp nước ngoài; cơ chế xử lý tài chính khi giải thể doanh nghiệp... cũng được đề cập.

Cổ phần hóa là để nâng cao năng lực của doanh nghiệp

Kết luận cuộc họp, về những nội dung liên quan đến đất đai, chuyển mục đích sử dụng đất, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nêu rõ: dự thảo Nghị định không nên hướng dẫn chi tiết, mà phải áp dụng theo các quy định của Luật Đất đai; không để xảy ra tình trạng thất thoát địa tô chênh lệch, thâu tóm đất…

"Chúng ta CPH không phải để bán đất, mà là để nâng cao năng lực của doanh nghiệp lên, để cho nền kinh tế phát triển vững mạnh hơn, cao hơn và bền vững hơn" - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Về đối tượng CPH, Phó Thủ tướng yêu cầu tuân thủ đúng quy định của Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, dự thảo Nghị định này chỉ quy định đối với doanh nghiệp cấp I, còn đối với doanh nghiệp cấp II trở về sau thì để doanh nghiệp cấp I phê duyệt. Cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền kiểm tra.

Về nội dung liên quan đến định giá, Phó Thủ tướng nêu rõ, cơ quan lựa chọn đơn vị định giá phải chịu trách nhiệm về sự lựa chọn của mình. Cơ quan định giá phải chịu trách nhiệm về việc lựa chọn, áp dụng phương pháp định giá. Việc lựa chọn, áp dụng phương pháp định giá phải bảo đảm có lợi cho Nhà nước nhất, nếu để xảy ra thất thoát thì phải chịu trách nhiệm.

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc giao Bộ Tài chính tiếp thu các ý kiến tại cuộc họp để hoàn thiện dự thảo, bảo đảm sát, đúng, chính xác, minh bạch, tránh có nhiều cách hiểu khác nhau, trình Chính phủ xem xét, quyết định theo thẩm quyền./.