Nguyên tắc quản lý, sử dụng và khai thác

Theo Nghị định của Chính phủ, việc quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng (TSKCHT) đường sắt phải tuân thủ các nguyên tắc quy định tại Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.

Cụ thể, TSKCHT đường sắt được thống kê, kế toán kịp thời, đầy đủ về hiện vật, giá trị; được tính hao mòn, khấu hao tài sản (TS) và bảo trì công trình theo quy định của pháp luật.

Quản lý, khai thác tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt phải tuân thủ 6 nguyên tắc
Ảnh minh họa

Việc xử lý, khai thác TSKCHT đường sắt được thực hiện đối với toàn bộ hoặc một phần của từng TSKCHT đường sắt và không làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của hệ thống đường sắt, quy hoạch phát triển đường sắt, không vi phạm nguyên tắc điều hành thống nhất, tập trung, đảm bảo hoạt động giao thông vận tải thông suốt, trật tự, an toàn, chính xác, hiệu quả.

Trường hợp xử lý, khai thác một phần của từng TS thì phải đảm bảo không làm ảnh hưởng đến việc quản lý, sử dụng và khai thác đối với phần TS còn lại.

Nghị định của Chính phủ cũng nêu rõ, toàn bộ TSKCHT đường sắt quốc gia hiện có được giao cho doanh nghiệp quản lý TS đường sắt quốc gia theo hình thức không tính thành phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

TSKCHT đường sắt là công trình, hạng mục công trình đường sắt theo quy định của pháp luật về đường sắt và đất gắn với công trình đường sắt.

Khi thực hiện giao quản lý, khai thác, xử lý TSKCHT đường sắt theo quy định tại Nghị định này, trường hợp TS có liên quan đến quốc phòng phải có ý kiến của Bộ Quốc phòng; trường hợp TS có liên quan đến an ninh quốc gia phải có ý kiến của Bộ Công an. Trường hợp TS không liên quan đến 2 lĩnh vực này thì Bộ Giao thông vận tải, UBND cấp tỉnh, cơ quan quản lý đường sắt, doanh nghiệp quản lý TS đường sắt có trách nhiệm xác định lại hồ sơ đề nghị cơ quan, người có thẩm quyền quyết định giao, khai thác, xử lý TS.

Trường hợp thực hiện khai thác, xử lý TSKCHT đường sắt mà làm ảnh hưởng đến các TSKCHT khác có liên quan thì phải có ý kiến của đối tượng được giao quản lý TSKCHT có liên quan đó và phải có giải pháp, xác định rõ trách nhiệm để khắc phục.

Việc quản lý, sử dụng và khai thác đối với TSKCHT đường sắt được giám sát, thanh tra, kiểm tra, kiểm toán theo quy định. Mọi hành vi vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng và khai thác TSKCHT đường sắt phải được xử lý kịp thời, nghiêm minh theo quy định của pháp luật.

Cuối cùng, việc quản lý, sử dụng đối với đất gắn với TSKCHT đường sắt thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai, về đường sắt và pháp luật khác có liên quan. Không thực hiện chuyển nhượng, bán, tặng, cho, góp vốn, thế chấp quyền sử dụng đất gắn với TSKCHT đường sắt theo quy định của pháp luật về đất đai thì việc thu hồi đất gắn với TS, việc bồi thường, hỗ trợ. Tái định cư và việc xử lý đất, TS gắn liền với đất sau khi thu hồi thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai, không thực hiện theo quy định tại Nghị định này.

Việc sử dụng quỹ đất để tạo vốn phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt được thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai.

Quy định cụ thể hình thức xử lý tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia

Quản lý, khai thác tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt phải tuân thủ 6 nguyên tắc
Ảnh minh họa

Nghị định của Chính phủ cũng quy định cụ thể về việc quản lý, sử dụng và khai thác TSKCHT đường sắt quốc gia giao cho doanh nghiệp quản lý tài sản đường sắt theo hình thức không tính thành phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Đối với TSKCHT đường sắt quốc gia là TS được xác lập quyền sở hữu toàn dân được xử lý theo hình thức giao hoặc điều chuyển cho doanh nghiệp quản lý đường sắt quốc gia thì thẩm quyền, trình tự, thủ tục giao, điều chuyển TS được thực hiện theo quy định của pháp luật về xử lý TS được xác lập quyền sở hữu toàn dân; không phải thực hiện lại thủ tục giao TS theo quy định tại Nghị định này.

Theo Nghị định, các hình thức xử lý TSKCHT đường sắt quốc gia bao gồm: thu hồi TS; điều chuyển TS; chuyển giao TS về địa phương quản lý, xử lý; thanh lý TS; xử lý TS trong trường hợp bị mất, bị hủy hoại và hình thức xử lý khác theo quy định của pháp luật.

Trong đó, quy định về thu hồi TSKCHT đường sắt quốc gia, Nghị định nêu rõ, TSKCHT đường sắt bị thu hồi trong các trường hợp sau: Khi có sự thay đổi về quy hoạch, phân cấp quản lý; TS đã được giao nhưng không còn nhu cầu sử dụng làm TSKCHT đường sắt; TS được giao không đúng đối tượng; trường hợp khác theo quy định của pháp luật.

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quyết định thu hồi TSKCHT đường sắt quốc gia thuộc phạm vi quản lý. TSKCHT đường sắt thu hồi được xử lý theo các hình thức sau: Điều chuyển; chuyển giao về địa phương quản lý, xử lý theo quy định./.