Nâng cao tính tuân thủ trên thị trường

Phát biểu tại hội nghị phổ biến nội dung Nghị định số 306/2025/NĐ-CP (Nghị định 306) tổ chức ngày 30/12, tại Hà Nội, ông Bùi Hoàng Hải - Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết, nghị định mới được ban hành nhằm sửa đổi, bổ sung các quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán, qua đó tiếp tục cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển thị trường chứng khoán an toàn, minh bạch, bền vững, đồng thời tăng cường hiệu lực, hiệu quả thi hành pháp luật.

Siết kỷ cương, tăng minh bạch cho thị trường chứng khoán
Tăng minh bạch cho thị trường chứng khoán, góp phần củng cố niềm tin, kích hoạt dòng vốn quốc tế. Ảnh: An Thư

Nghị định 306 tập trung vào 2 nhóm nội dung trọng tâm là sửa đổi Nghị định số 156/2020/NĐ-CP và sửa đổi Nghị định số 128/2021/NĐ-CP nhằm bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, phù hợp với Luật Chứng khoán sửa đổi và các văn bản hướng dẫn thi hành. Các nội dung sửa đổi cũng được rà soát để phù hợp với quy định của pháp luật về phòng, chống rửa tiền, pháp luật về xử lý vi phạm hành chính và các nghị định có liên quan, qua đó khắc phục những vướng mắc, bất cập phát sinh trong quá trình thực thi.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã ban hành 488 quyết định xử phạt

Tính từ đầu năm đến giữa tháng 12/2025, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã ban hành 488 quyết định xử phạt với tổng số tiền phạt 59,7 tỷ đồng. Các vi phạm chủ yếu là công bố thông tin, thao túng thị trường và nghĩa vụ báo cáo. Đặc biệt, UBCKNN đã xử phạt 1 tổ chức và 5 cá nhân đối với hành vi thao túng thị trường trong 3 vụ việc thao túng với tổng số tiền phạt là 10,5 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, Nghị định 306 điều chỉnh, bổ sung một số quy định liên quan đến xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán phái sinh. Các sửa đổi chủ yếu mang tính kỹ thuật nhằm bảo đảm sự phù hợp với các quy định pháp luật hiện hành và thực hiện chủ trương của Chính phủ về rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và các chủ thể tham gia thị trường.

Trong quá trình xây dựng Nghị định, cơ quan soạn thảo đã đề xuất nội dung sửa đổi, bổ sung theo đúng trình tự ban hành văn bản quy phạm pháp luật; tổ chức lấy ý kiến đầy đủ của các bộ, ngành, địa phương, tổ chức, hiệp hội và các thành viên thị trường; đồng thời thực hiện đánh giá tác động chính sách một cách toàn diện. Các ý kiến góp ý đã được tiếp thu, giải trình nghiêm túc trước khi hoàn thiện dự thảo Nghị định và trình Chính phủ ban hành.

Đảm bảo hài hòa yêu cầu quản lý và mục tiêu phát triển

Giới thiệu những điểm mới đáng chú ý của Nghị định 306, bà Phạm Thị Hồng Vân - đại diện Thanh tra UBCKNN cho biết, mục tiêu của Nghị định là hướng tới hoàn thiện đồng bộ hệ thống quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán, khắc phục các vướng mắc phát sinh, tăng tính răn đe, bảo đảm tính minh bạch của thị trường và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, đồng thời bảo đảm sự thống nhất với Luật Chứng khoán và các văn bản pháp luật có liên quan.

Cụ thể, Nghị định 306 điều chỉnh một số quy định nhằm bảo đảm phù hợp với pháp luật mới về xử lý vi phạm hành chính. Trong đó, Điều 5 Nghị định số 156/2020/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung theo hướng làm rõ nguyên tắc xử phạt: trường hợp tổ chức, cá nhân thực hiện một hành vi vi phạm hành chính nhiều lần, thì bị xử phạt một lần và áp dụng tình tiết tăng nặng là “vi phạm hành chính nhiều lần”; đối với trường hợp có nhiều hành vi vi phạm khác nhau, thì xử phạt riêng đối với từng hành vi theo quy định.

Bên cạnh đó, sửa đổi, bổ sung Điều 47 Nghị định số 156/2020/NĐ-CP quy định về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán. Ngoài ra, các quy định xử phạt liên quan đến chào bán, phát hành chứng khoán riêng lẻ cũng được sửa đổi theo hướng tách bạch, phân định rõ từng hành vi vi phạm, bảo đảm tính minh bạch và khả thi trong thực tiễn.

Đặc biệt, Nghị định 306 sửa đổi, bổ sung chế tài xử phạt đối với một số hành vi vi phạm nhằm tăng cường tính răn đe và phòng ngừa, như nâng mức phạt tiền và kéo dài thời hạn áp dụng hình thức xử phạt bổ sung đối với một số hành vi vi phạm có rủi ro ảnh hưởng đến hoạt động của các tổ chức kinh doanh chứng khoán hoặc quyền, lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư. Đồng thời, bổ sung hình thức xử phạt có tính chất nghiêm khắc, mức độ răn đe cao hơn là đình chỉ hoạt động nghiệp vụ môi giới chứng khoán có thời hạn đối với các hành vi vi phạm mang tính lạm dụng tài sản của khách hàng, cùng với các biện pháp khắc phục hậu quả.

Cũng tại hội nghị, đại diện Ban Phát triển thị trường chứng khoán, UBCKNN, đã trình bày những quy định mới sửa đổi, bổ sung Nghị định số 158/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 của Chính phủ về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh. Theo đại diện cơ quan quản lý, nội dung sửa đổi lần này bảo đảm mục tiêu cắt giảm các điều kiện kinh doanh, đơn giản hóa thủ tục hành chính, góp phần giảm chi phí tuân thủ cho người dân và doanh nghiệp, phục vụ mục tiêu chuyển đổi số quốc gia, cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Có thể nói, Nghị định 306 là bước cải cách quan trọng, góp phần hài hòa giữa yêu cầu quản lý rủi ro và mục tiêu phát triển thị trường, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của các chủ thể tham gia thị trường chứng khoán, đặc biệt là thị trường chứng khoán phái sinh.