Thông quan thuận lợi, xuất nhập khẩu qua biên giới phía Bắc tăng mạnh

Tăng trưởng 3 con số

Theo Tổng cục Hải quan, quý I/2023, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu với Trung Quốc qua biên giới phía Bắc đạt gần 9,3 tỷ USD, tăng gần 3 lần so với cùng kỳ năm trước. Tại các tỉnh biên giới phía Bắc, hầu hết các cửa khẩu bị đóng cửa trong những tháng cuối năm ngoái do nước bạn thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 thì đến nay đều đã hoạt động tấp nập trở lại.

Thống kê sơ bộ từ Cục Hải quan Lạng Sơn cho thấy, tính đến hết ngày 14/3, các đơn vị hải quan cửa khẩu đã tiếp nhận và xử lý cho 23.985 bộ tờ khai hàng hóa xuất nhập khẩu với kim ngạch đạt 622.446 triệu USD, tăng 54,5% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, số tờ khai hàng hóa xuất khẩu được các doanh nghiệp đăng ký với 10.560 bộ tờ khai, đạt trị giá 284.386 triệu USD, tăng 348,9% so với cùng kỳ năm 2022.

Ghi nhận tại Cao Bằng, kim ngạch xuất nhập khẩu qua địa bàn cũng tăng mạnh, tới 60%, đạt 69,5 triệu USD. Đáng chú ý, kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng tới 214%. Ông Nguyễn Thanh Chương - Công ty Xuất nhập khẩu thương mại và dịch vụ Hà Tùng Anh (Cao Bằng) cho biết, cuối năm trước, mỗi tháng, doanh nghiệp chỉ xuất khẩu được vài xe hàng, chủ yếu là mặt hàng khô, nhưng quý I năm nay, số lượng đã tăng gấp vài chục lần với nhiều mặt hàng khác nhau.

Mặt hàng trái cây xuất khẩu qua cửa khẩu quốc tế đường bộ số II Kim Thành, Lào Cai. Ảnh: Hà Thái

Làm thủ tục qua cửa khẩu quốc tế Lào Cai, cũng trong 3 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất nhập khẩu đạt gần 186 triệu USD; trong đó, xuất khẩu đạt 92,4 triệu USD, tăng 90,1% so với cùng kỳ năm ngoái; nhập khẩu đạt 93,2 triệu USD tăng 15,2%. Đáng chú ý, nông sản vẫn là mặt hàng xuất khẩu chủ yếu, đạt kim ngạch hơn 71 triệu USD, tăng 63,2% so với năm 2022 và chiếm tỷ trọng 76,8% kim ngạch hàng xuất khẩu.

Tương tự, Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái (Cục Hải quan Quảng Ninh) thống kê, 3 tháng qua, tổng kim ngạch hàng hóa xuất nhập khẩu là 504,96 triệu USD; tăng 102,01% về tờ khai. Tính riêng hàng hóa xuất khẩu của cư dân biên giới tăng 288,96% về tờ khai và tăng 134,86% về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2022.

Để có kết quả tích cực này, cơ quan hải quan đóng tại các địa bàn đã rất nỗ lực phối hợp với các lực lượng chức năng làm thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hàng hóa thật nhanh chóng để tạo điều kiện cho doanh nghiệp kịp thời gian giao hàng cho phía bạn. Theo bà Bùi Minh Hải - Phó Trưởng phòng I, Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan), một số tỉnh đã có thống nhất với địa phương nước bạn để tăng thời gian làm việc trong ngày để hỗ trợ doanh nghiệp đi được nhiều hàng hơn. Ví dụ tại Lạng Sơn, thời gian làm việc của cơ quan hải quan bắt đầu từ 7 giờ sáng kéo dài đến 22 giờ đêm thay vì 19 giờ như trước đây. Từ đó, trung bình mỗi ngày Hải quan Lạng Sơn có thể thông quan được 1.000 xe hàng.

Cần mở cửa toàn diện

Tuy có nhiều tích cực, song không thể phủ nhận kết quả xuất nhập khẩu với đối tác quan trọng này thời gian qua vẫn chưa đạt được nhịp độ như trước. Một phần nguyên nhân được xác định là do các cửa khẩu phụ, lối mở vẫn đang đóng băng. Theo ông Hoàng Đức Hậu - Phó Cục trưởng Cục Hải quan Cao Bằng, địa phương có rất nhiều cửa khẩu, nhưng các cửa khẩu phụ, lối mở vẫn chưa có hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, nên không phát huy được thế mạnh là tỉnh có nhiều cửa khẩu tiếp giáp với Trung Quốc.

Lạng Sơn, Lào Cai, Quảng Ninh cũng vậy, dù các cơ quan chức năng đã tạo thuận lợi tối đa cho hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn, nhưng để tăng cường hơn nữa năng lực thông quan hàng hóa, nhiều ý kiến cho rằng, địa phương cần đẩy mạnh trao đổi, hội đàm các cấp với phía Trung Quốc khôi phục trở lại các cửa khẩu phụ; kéo dài thời gian làm việc của lực lượng chức năng phía bạn tại các cửa khẩu.

Theo bà Trần Thị Hằng, đại diện Công ty CP vận tải Thái Việt Trung, việc mở lại cửa khẩu phụ giúp hoạt động xuất nhập khẩu hàng nông, lâm, thủy sản nhanh chóng hơn do các cửa khẩu chính như Tân Thanh, Hữu Nghị… được giảm tải. Bên cạnh đó, cửa khẩu mở lại thì các bến bãi sang tải hàng hóa được khởi động lại, giúp tạo việc làm, giảm tắc đường xuất hàng khi nhu cầu phía Trung Quốc tăng cao.

Sắp tới, dự báo nhu cầu trao đổi, mua bán hàng hóa xuất nhập khẩu giữa hai nước sẽ tăng mạnh; tình hình thông quan qua các cửa khẩu sẽ có nhiều diễn biến mới. Để đảm bảo hiệu quả, chính quyền các địa phương cần tiếp tục thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, nâng cao năng lực thông quan hàng hóa xuất, nhập khẩu, đặc biệt là nông sản, hàng hóa xuất khẩu...

Cơ quan hải quan tiếp tục chỉ đạo các chi cục hải quan ở cửa khẩu triển khai các giải pháp nhằm thu hút doanh nghiệp xuất nhập khẩu hoạt động qua các cửa khẩu; linh hoạt trong xử lý thủ tục cũng như tập trung khai thác lợi ích của các hệ thống công nghệ thông tin để nắm bắt trước lượng hàng lên các cửa khẩu nhằm chủ động triển khai biện pháp nghiệp vụ, bảo đảm hoạt động thông quan./.