Lãi suất huy động trái phiếu chính phủ giảm tháng thứ 3 liên tiếp

Lãi suất trúng thầu giảm ở nhiều kỳ hạn

Theo số liệu từ HNX, tháng 5/2023, thị trường trái phiếu chính phủ sơ cấp tổ chức 17 đợt đấu thầu trái phiếu chính phủ cho Kho bạc Nhà nước (KBNN), với tổng khối lượng trúng thầu đạt 23.269 tỷ đồng, tương đương tỷ lệ trúng thầu đạt 75,06% trên giá trị gọi thầu.

Thống kê tình hình huy động trái phiếu chính phủ tháng 5/2023. Nguồn: HNX.

Lũy kế 5 tháng đầu năm, KBNN đã huy động được 162.952 tỷ đồng, đạt 48,4% kế hoạch phát hành quý II và 40,74% kế hoạch năm 2023, đặc biệt là tăng 188,4% so với cùng kỳ năm 2022.

Trong tháng 5, KBNN gọi thầu tại 5 kỳ hạn gồm 5 năm, 10 năm, 15 năm, 20 năm và 30 năm, trong đó tỷ trọng phát hành đạt cao nhất tại kỳ hạn 15 năm và 10 năm, tương ứng lần lượt là 43,4% và 32,1% tổng khối lượng phát hành trong tháng. Lãi suất trái phiếu chính phủ trúng thầu tiếp tục xu hướng giảm ở tất cả các kỳ hạn, với mức giảm từ 27 đến 35 điểm cơ bản so với phiên cuối cùng của tháng 4. Tại phiên đấu thầu cuối tháng 5, lãi suất trúng thầu các kỳ hạn 5 năm, 10 năm, 15 năm, 20 năm và 30 năm lần lượt là 2,4%; 2,95%; 3,05%; 3,19%; và 3,4%.

Trên thực tế, diễn biến của lãi suất trái phiếu chính phủ tháng 5 cũng đã được một số chuyên gia dự báo từ tháng trước. Tại báo cáo tháng 4, các chuyên gia của VCBS cũng cho rằng, trong những tháng đầu năm, trước các điều kiện thuận lợi, KBNN đã hoàn thành khá tốt các mục tiêu huy động tại các kỳ hạn 5 năm, 7 năm, 10 năm và 15 năm. Tại thời điểm đó, VCBS cho rằng khả năng huy động trái phiếu ở mức lãi suất hợp lý sẽ tiếp tục được ghi nhận trong tháng 5.

Còn theo các chuyên gia của SSI Research, với việc giải ngân đầu tư công vẫn còn khá chậm (ước tính chỉ vào khoảng 20% kế hoạch Thủ tướng giao trong 5 tháng đầu năm), KBNN hiện đang khá thận trong việc phát hành trái phiếu chính phủ khi nguồn tiền nhàn rỗi của KBNN tại hệ thống ngân hàng đã lên tới hơn 1 triệu tỷ đồng.

Kênh trái phiếu chính phủ vẫn được ưu tiên

Trên thị trường trái phiếu chính phủ thứ cấp, tổng giá trị giao dịch tháng 5/2023 đạt 132.568 tỷ đồng, bình quân đạt 6.628 tỷ đồng/phiên, tăng 1,43% so với tháng trước, trong đó: giao dịch thông thường (outright) chiếm 56,69% tổng giá trị giao dịch toàn thị trường, còn lại là giao dịch mua đi bán lại (repos).

Lãi suất giao dịch bình quân của trái phiếu chính phủ do KBNN phát hành giảm nhiều nhất ở các kỳ hạn 25 năm, 25 - 30 năm và 7 năm, giảm tương ứng 36,49%, 22,77% và 14,58% so với cùng kỳ tháng trước, hiện đang đạt mức tương ứng khoảng 3,44%, 3,826% và 2,76%. Trong khi đó, trái phiếu chính phủ kỳ hạn 20 - 25 năm có lợi suất giao dịch tăng 1,09% so với cùng kỳ tháng trước và hiện đang đạt mức lợi suất bình quân tương ứng khoảng 4,35%.

Về kỳ hạn giao dịch, các kỳ hạn trung và dài hạn là các kỳ hạn được giao dịch nhiều nhất toàn thị trường. Theo đó, giao dịch nhiều nhất trong tháng là kỳ hạn 10 năm, 15 năm, và 10 - 15 năm với tỷ trọng so với tổng giá trị giao dịch toàn thị trường tương ứng là 25,75%; 18,02% và 11,40%.

Theo các chuyên gia của VCBS, giai đoạn này kênh đầu tư trái phiếu chính phủ là đang được cho là kênh đầu tư ưu tiên trong bối cảnh tín dụng tăng trưởng thấp do nhu cầu vốn của doanh nghiệp và người dân thấp do: lãi suất cho vay ở mức cao; hoạt động sản xuất kinh doanh dự báo còn gặp nhiều khó khăn ảnh hưởng đến nhu cầu chung.

“Với bối cảnh hiện tại, Chính phủ và các cơ quan quản lý đang thực hiện nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy tăng trưởng trong đó có thể kể đến các biện pháp liên quan đến kéo giảm mặt bằng lãi suất cho vay. VCBS đánh giá việc hoạt động sản xuất dự báo vẫn còn gặp nhiều khó khăn khiến các biện pháp hỗ trợ cần thêm nhiều thời gian để phát huy hiệu quả. Như vậy, tín dụng sẽ chưa thể sớm tăng nhanh trở lại và kéo theo khả năng lợi suất sẽ còn dư địa để giảm thêm khi các kênh đầu tư thay thế chưa cho thấy được hiệu quả so với tương quan về rủi ro” – chuyên gia của VCBS phân tích./.