Cần phương án quy hoạch phát triển tổng thể

Liên quan đến hoạt động xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn, thời gian qua TP. Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện, nhưng do đối mặt với nhiều khó khăn, vướng mắc về quy hoạch, quỹ đất, thủ tục đầu tư… nên hoạt động này chưa thu hút được sự quan tâm từ nhiều doanh nghiệp.

TP. Hồ Chí Minh vận dụng Nghị quyết 98 phát triển nhanh nhà ở xã hội
TP. Hồ Chí Minh quyết tâm làm được 26.200 - 35.000 căn nhà ở xã hội vào năm 2025 bằng cách vận dụng Nghị quyết 98. Ảnh: Đỗ Doãn

Trong khi đó, nhiều dự án đã triển khai cũng đang gặp khó. Theo Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh, toàn địa bàn hiện có 36 dự án nhà ở xã hội đang hoàn tất thủ tục pháp lý, đảm bảo các điều kiện để triển khai thi công xây dựng với quy mô 34.750 căn. Nếu các dự án này hoàn thành kịp thì sẽ đáp ứng đủ chỉ tiêu phấn đấu của thành phố, nhưng thực tế triển khai cho thấy, dự kiến đến năm 2025 chỉ hoàn thành tối đa được 13 dự án, tương đương 12.000 căn. Số còn lại rất khó hoàn thành.

Theo kế hoạch phát triển nhà ở TP. Hồ Chí Minh giai đoạn 2021-2025 và Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp, giai đoạn 2021-2030”, giai đoạn 2021-2025, TP. Hồ Chí Minh đặt mục tiêu hoàn thành 26.200 - 35.000 căn (bao gồm cả nhà lưu trú cho công nhân), diện tích sàn nhà ở xã hội cho thuê phấn đấu đạt tối thiểu nửa triệu m2.

Dài hơi hơn là giai đoạn 2021-2030, TP. Hồ Chí Minh có 88 khu đất dự kiến đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, trong đó có 18 dự án đang làm thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư. Nếu tiến độ thực hiện thủ tục để triển khai các dự án này được đẩy nhanh sẽ góp phần thực hiện mục tiêu nhà ở xã hội của thành phố.

Tuy nhiên, theo Sở Quy hoạch – Kiến trúc TP. Hồ Chí Minh, trong 88 khu đất dự kiến xây dựng nhà ở xã hội này, có 16 dự án không phù hợp quy hoạch, 56 dự án phù hợp, số còn lại thì phù hợp quy hoạch chung nhưng không phù hợp quy hoạch phân khu, hoặc chưa có quy hoạch phân khu.

Từ thực tế này, lãnh đạo Sở Quy hoạch – Kiến trúc cho rằng, thành phố chưa có phương án quy hoạch tổng thể về phát triển nhà ở xã hội, nên cần khảo sát tổng thể, toàn diện về nhà ở, nhất là nhà ở xã hội để có cơ sở tính toán, xác định quỹ đất phát triển loại hình nhà ở này. Sở Quy hoạch – Kiến trúc cũng nghiên cứu, đề xuất các khu vực, vị trí quy hoạch khu công nghiệp, khu chế xuất khu công nghệ cao, quy hoạch các khu vực để xây dựng nhà ở xã hội trong đồ án quy hoạch chung, làm cơ sở để phát triển nhà ở xã hội, theo Nghị quyết số 98/2023/QH15 (Nghị quyết 98) của Quốc hội.

Chung cư Ehome quận 9, dự án nhà ở xã hội thành công của TP. Hồ Chí Minh. Ảnh: Đỗ Doãn
Chung cư Ehome quận 9, dự án nhà ở xã hội thành công của TP. Hồ Chí Minh. Ảnh: Đỗ Doãn

Vận dụng Nghị quyết 98 rút ngắn thủ tục đầu tư

Còn nhớ hồi cuối năm 2023, HĐND TP. Hồ Chí Minh đã có nghị quyết về triển khai, thực hiện các dự án nhà ở xã hội trên địa bàn. Riêng trong công tác quy hoạch, HĐND đã đề nghị UBND thành phố nghiên cứu, rà soát, đánh giá toàn diện để đưa vào quy hoạch diện tích đất xây dựng nhà ở xã hội. Đồng thời, cơ quan chức năng khi lập, phê duyệt quy hoạch xây dựng khu công nghiệp, khu chế xuất phải xác định rõ diện tích đất phù hợp để xây dựng, đảm bảo quỹ đất tối thiểu 2% tổng diện tích để xây dựng nhà ở, công trình dịch vụ, tiện ích phục vụ người lao động.

Cùng với đó, thành phố cần có quy trình thủ tục rút gọn thời gian thực hiện các dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân; áp dụng các cơ chế, chính sách tại Nghị quyết 98 như rút gọn thủ tục về quy hoạch, cho phép thực hiện thủ tục quyết định chủ trương đầu tư khi chưa có sự phù hợp giữa quy hoạch các cấp…

Để thực hiện nghị quyết của HĐND, UBND thành phố đã ban hành kế hoạch và giao nhiệm vụ, thời gian cụ thể đến từng cơ quan, đơn vị liên quan. Trong các buổi làm việc về phát triển nhà ở xã hội, ông Phan Văn Mãi - Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh, đã yêu cầu các đơn vị tập trung cao độ hoàn thành chỉ tiêu 26.200 căn, với mức phấn đấu là 35.000 căn.

Theo Chủ tịch Phan Văn Mãi, khâu thủ tục là khâu then chốt để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án, nên ngoài việc đôn đốc các chủ đầu tư thực hiện cam kết, cần nghiên cứu vận dụng Nghị quyết 98 rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục đầu tư để doanh nghiệp xây dựng có thể triển khai nhanh dự án. Sở Quy hoạch – Kiến trúc và Sở Xây dựng khẩn trương rà soát quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 với 88 dự án nhà ở xã hội để tham mưu về quy hoạch tổng thể và toàn diện, xác định vị trí cụ thể theo khu vực phát triển đô thị để cập nhật vào Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung.

Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi đã giao Sở Xây dựng phối hợp đơn vị liên quan vận dụng cơ chế, chính sách đặc thù tại Nghị quyết 98 để đề xuất xây dựng nhà ở xã hội cho người có thu nhập trung bình như công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, văn nghệ sĩ, vận động viên đạt thành tích cao; tạo điều kiện phát huy vai trò doanh nghiệp nhà nước trong xây dựng nhà ở xã hội cho các nhóm đối tượng trên.