Người kê khai giá phải chịu trách nhiệm về tính chính xác
Cho ý kiến về dự thảo Luật, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, dự thảo Luật Giá (sửa đổi) đã được tiếp thu các ý kiến đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 4, chỉnh lý công phu, giải trình đầy đủ các ý kiến đại biểu nêu.
Về những nội dung còn có ý kiến khác nhau, Chủ tịch Quốc hội cho biết, qua thảo luận tại Kỳ họp thứ 4, nhiều đại biểu và cơ quan thẩm tra đề nghị nên giữ như quy định thẩm quyền quyết định danh mục bình ổn giá của luật hiện hành. "Danh mục này tác động lớn đến quyền và nghĩa vụ của công dân, của doanh nghiệp, nhưng để có sự linh động hơn, trên cơ sở kế thừa luật hiện hành, đề nghị nghiên cứu trường hợp trong thời gian Quốc hội không họp, có thể ủy quyền cho UBTVQH quyết định thay đổi quyết định danh mục hàng hóa bình ổn giá trên cơ sở đề nghị của Chính phủ. Sửa đổi theo hướng này cũng nhằm chia sẻ trách nhiệm cho Chính phủ" - Chủ tịch Quốc hội nói.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp |
Về Quỹ bình ổn giá, Chủ tịch Quốc hội đề nghị nghiên cứu đổi tên theo hướng rộng hơn, gồm cả các biện pháp bình ổn giá. Bởi trên thực tế, việc bình ổn giá phải theo quy luật thị trường và có quản lý của Nhà nước để đảm bảo hài hòa lợi ích của Nhà nước, người dân, doanh nghiệp, nhất là lợi ích của người yếu thế. Trong thực tế cũng có những tình huống bất ngờ, đặc biệt như thiên tai, địch họa, tình trạng khẩn cấp…, khi đó có thể cần những quyết định đặc biệt.
Cơ bản đồng tình với nguyên tắc định giá, Chủ tịch Quốc hội cho rằng nguyên tắc định giá nên tách ra thành hai khoản. Đối với hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá quy định phải bảo đảm nguyên tắc bù đắp chi phí, lợi nhuận (nếu có), cung cầu hàng hóa, dịch vụ và chủ trương phát triển từ chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước trong từng thời kỳ. Đối với những hàng hóa, dịch vụ khác không quy định tại Điều 21, các tổ chức và cá nhân có thể chủ động định giá tài sản, hàng hóa theo nguyên tắc bù đắp chi phí có lãi, đảm bảo quy luật cung cầu cạnh tranh của thị trường.
Về quy định kê khai giá tại Điều 29 của dự thảo Luật, Chủ tịch Quốc hội đề nghị trong lần sửa đổi này nên có quy định là người kê khai phải tự chịu trách nhiệm về mức độ chính xác của thông tin kê khai. Cơ quan quản lý có quyền cập nhật thông tin kê khai và hậu kiểm, quy định như vậy sẽ chặt chẽ hơn.
Góp ý về quy định giá tham chiếu tại Điều 31, Chủ tịch Quốc hội cho rằng quy định đã khá chặt chẽ, nhưng nên tách thành hai loại giá tham chiếu là giá tham chiếu đã được cơ quan có thẩm quyền công bố để cơ quan, tổ chức, cá nhân sử dụng vốn ngân sách và giá tham chiếu để tổ chức, cá nhân tham khảo trong quá trình xây dựng phương án giá để quy định giá tài sản, dịch vụ và tự chịu trách nhiệm về quyết định giá của mình.
Ngoài ra, đối với lĩnh vực thẩm định giá, Chủ tịch Quốc hội lưu ý nên có quy định để khuyến khích loại hình doanh nghiệp này, đặc biệt là có giới hạn về mức độ chịu trách nhiệm, tránh việc phải chịu trách nhiệm vô hạn về quyết định của mình. Theo Chủ tịch Quốc hội, ngành tư vấn nói chung, thẩm định giá nói riêng đang rất khó khăn. Đây là lĩnh vực tư vấn, “bán lời khuyên” cho người ra quyết định, như vậy quyền lợi phải tương xứng với nghĩa vụ và trách nhiệm, tránh tình trạng “quyền rơm, vạ đá”.
Cần thiết giữ lại Quỹ bình ổn giá xăng dầu
Bày tỏ đồng tình và đánh giá cao sự tiếp thu của cơ quan thẩm tra, cơ quan soạn thảo nhằm hoàn thiện dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cũng góp ý kiến liên quan tới quy định về thẩm quyền.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, dự thảo đã chỉnh lý, tiếp thu theo hướng tăng cường phân cấp, ủy quyền, thẩm quyền của Quốc hội, UBTVQH và Chính phủ. Đây là định hướng rất hợp lý, tuy nhiên cần quan tâm thêm để xử lý hài hòa hơn. Cụ thể, việc phân cấp, phân quyền phải bảo đảm sự thống nhất về chính sách giá. Cùng với đó, các quy định của Luật Giá (sửa đổi) vừa phải tôn trọng quy luật của kinh tế thị trường, vừa phải bảo đảm tính định hướng xã hội chủ nghĩa.
Về Quỹ bình ổn giá, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho rằng, cần quy định theo phương án 1, giữ các quy định đang sẵn có tại luật hiện hành. Cụ thể, Quỹ bình ổn giá là quỹ tài chính không nằm trong cân đối ngân sách nhà nước được trích lập từ giá hàng hóa, dịch vụ và các nguồn tài chính hợp pháp khác và chỉ được sử dụng cho mục đích bình ổn giá. Chính phủ quy định về việc lập, quản lý, sử dụng Quỹ bình ổn giá đối với hàng hóa, dịch vụ chiến lược thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cũng tán thành việc duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu.
Đối với quy định về thẩm quyền quyết định danh mục hàng hóa thuộc diện bình ổn giá, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật tán thành với việc giữ quy định như tại luật hiện hành, vì giá là vấn đề quan trọng, liên quan mật thiết đến sự ổn định của thị trường, quyền lợi của người dân. Ngoài ra, Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng đề nghị cần đầu tư, nghiên cứu, làm rõ thêm cơ chế thỏa thuận thù lao cho đơn vị thực hiện dịch vụ thẩm định giá.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc phát biểu tại phiên họp |
Phát biểu tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, sẽ tiếp thu các ý kiến của Chủ tịch Quốc hội, các thành viên UBTVQH, tiếp tục hoàn thiện dự án Luật để trình UBTVQH xem xét. Đồng thời, Bộ trưởng cũng làm rõ thêm về một số nội dung lớn được nêu.
Trong đó, về nguyên tắc định giá, Bộ trưởng cho biết nội dung này gồm hai phần, một là định giá phục vụ việc hình thành tài sản công, hai là định giá cho thị trường tham khảo. Đối với định giá hình thành tài sản công, liên quan đến ngân sách nhà nước, thì thiên về bù đắp chi phí hơn là cung cầu trên thị trường. Ngược lại, giá cho thị trường tham khảo thì thiên về hướng thị trường nhiều hơn.
Về chức năng của các cơ quan, hiện Bộ Tài chính hướng dẫn chung về phương pháp định giá; thực hiện quản lý nhà nước, thanh tra, kiểm tra các cơ quan, tổ chức trong thực hiện Luật Giá. Đối với giá chuyên ngành, phân cấp cho các bộ ngành và địa phương quản lý. Đơn cử như giá điện do Bộ Công thương chủ trì, giá vật tư y tế do Bộ Y tế chủ trì định giá...
Về trách nhiệm trong kê khai giá, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, sẽ tiếp thu, đưa vào báo cáo Chính phủ theo hướng quy định rõ người kê khai giá phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Đối với các ý kiến Quỹ bình ổn giá xăng dầu, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho rằng, vai trò của Quỹ là để giảm sốc khi giá biến động, là công cụ cho cơ quan quản lý nhà nước. Nếu bỏ quỹ này, công cụ tác động giá sẽ ít đi, tính định hướng của Nhà nước sẽ giảm, trong khi đây là mặt hàng có ảnh hưởng lớn đến người dân. Hiện Chính phủ đang nghiên cứu để việc quản lý, vận hành Quỹ được hiệu quả nhất. Bộ Tài chính đã đề xuất đưa nội dung này vào Nghị định 95 sửa đổi để quản lý chặt chẽ, đầy đủ, kịp thời hơn./.
