Việc áp dụng cơ chế BLTQ sẽ mang lại nhiều lợi ích cho cơ quan quản lý và doanh nghiệp.

Việc áp dụng cơ chế BLTQ sẽ mang lại nhiều lợi ích cho cơ quan quản lý và doanh nghiệp.

Theo ông Mai Xuân Thành - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, BLTQ là một mô hình hoàn toàn mới tại Việt Nam, nhưng ở nhiều nước trên thế giới mô hình này đã được mở rộng và phát triển vượt bậc để trở thành một công cụ hữu hiệu trong tạo thuận lợi thương mại XNK, thúc đẩy các dịch vụ liên quan trong thương mại cũng như các hoạt động thương mại chuyên biệt. Việc áp dụng cơ chế BLTQ sẽ mang lại nhiều lợi ích cho cơ quan quản lý và doanh nghiệp (DN).

Với cơ quan hải quan, đây sẽ là công cụ để nâng cao năng lực quản lý, củng cố hoạt động thu thuế, tăng cường công tác chống gian lận thương mại, vi phạm pháp luật hải quan.

Áp dụng BLTQ theo thông lệ quốc tế sẽ mang lại lợi ích cho các bên tham gia, giúp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, chỉ số tạo thuận lợi thương mại… Theo GATF, BLTQ sẽ giảm chi phí hành chính từ 0,1 - 0,5%, giảm chi phí thông quan từ 0,5 - 0,8% trị giá lô hàng, thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu khoảng 1%.

Với cơ quan quản lý chuyên ngành, áp dụng cơ chế BLTQ giúp rút ngắn thủ tục hành chính, tiết kiệm nguồn nhân lực trong quản lý, giảm áp lực trong việc giải quyết các thủ tục hành chính trước thông quan mà không làm mất đi hay giảm chức năng quản lý chuyên ngành.

Với DN, BLTQ giúp rút ngắn thời gian thông quan, giảm chi phí, sớm đưa hàng vào sản xuất kinh doanh, có thêm sự lựa chọn đơn vị bảo lãnh ngoài các ngân hàng thương mại như hiện nay; đồng thời góp phần nâng cao tính tự giác tuân thủ pháp luật của DN.

Thực hiện chủ trương của Chính phủ, chỉ đạo của Bộ Tài chính, Đề án cơ chế BLTQ đang được cơ quan hải quan xây dựng dự kiến chia thành 3 giai đoạn: thí điểm trong 2 năm (2021 – 2022); mở rộng trong 2 năm (2022 - 2023); chính thức áp dụng từ năm 2024 trên cơ sở tổ chức đánh giá tình hình triển khai thí điểm trong giai đoạn 1 và 2...

Bước đầu đề xuất về xây dựng dự thảo thí điểm BLTQ của Tổng cục Hải quan đã nhận được ý kiến đồng thuận từ phía chuyên gia quốc tế và cộng đồng DN. Dưới đây là một số ý kiến tiêu biểu, được PV TBTCVN lược ghi./.

* Ông Eric Miller - cố vấn cao cấp Liên minh Tạo thuận lợi thương mại (GATF):

Đảm bảo an ninh thương mại và nguồn thu ngân sách

Ông Eric Miller

Ông Eric Miller

Hiện nay việc áp dụng các phương pháp bảo vệ thương mại là một xu thế trên toàn cầu. Do đó, BLTQ là công cụ rất tốt để các quốc gia vừa tạo thuận lợi thương mại, an toàn an ninh thương mại, vừa đảm bảo thu thuế được đầy đủ.

Theo nghiên cứu của chúng tôi, hiện nay cơ quan hải quan có sự hợp tác rất tốt với cơ quan quản lý chuyên ngành trong việc bảo đảm an ninh hàng hóa. Vì vậy, BLTQ là giải pháp quan trọng giúp cho cơ quan nhà nước Việt Nam quản lý tốt hơn hoạt động XNK của DN; hạn chế được rủi ro thương mại và nguồn thu ngân sách khi có sự bảo lãnh từ phía DN kinh doanh bảo hiểm...

Có sự tham gia của các công ty bảo hiểm trong việc cung cấp các gói dịch vụ bảo lãnh tài chính cho hàng hóa XNK sẽ giúp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh của DN, chỉ số tạo thuận lợi thương mại được cải thiện rõ hơn. Tuy nhiên, để thực hiện BLTQ cần có một quá trình chuẩn bị cho các bên tham gia.

* Ông Robert S.Kielbas - Phó Chủ tịch phụ trách Phát triển toàn cầu Tập đoàn bảo hiểm Roanoke, chuyên gia GATF:

Sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam áp dụng bảo lãnh thông quan

Ông Robert S.Kielbas

Ông Robert S.Kielbas

Mô hình BLTQ tại Hoa Kỳ khá phù hợp khi áp dụng tại Việt Nam. GATF rất vui lòng khi mang mô hình này tiếp cận tại Việt Nam. Với kinh nghiệm BLTQ đã hơn 70 năm, trải qua nhiều giai đoạn phát triển và đến ngày nay đã được xem là hệ thống tiên tiến nhất, nên những lỗi gặp phải trong quá trình áp dụng mô hình này tại Hoa Kỳ sẽ không bị lặp lại ở Việt Nam…

Tôi tin rằng với sự quyết tâm cải cách hoạt động tạo thuận lợi thương mại của cơ quan nhà nước Việt Nam, cụ thể là Tổng cục Hải quan, quá trình nghiên cứu, thí điểm và áp dụng BLTQ sẽ nhanh chóng thành hiện thực và mang lại kết quả như mong muốn.

* Bà Phan Thị Ngọc Thủy - Phó Giám đốc thường trực Văn phòng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân:

DN hưởng ứng bảo lãnh thông quan

Bà Phan Thị Ngọc Thủy

Bà Phan Thị Ngọc Thủy

Cùng với sự vào cuộc của cơ quan nhà nước mà cụ thể là Tổng cục Hải quan trong việc từng bước áp dụng BLTQ tại Việt Nam, trong hơn một năm trở lại đây, văn phòng chúng tôi cũng tổ chức hơn 10 hội nghị đối thoại của nhiều nhóm DN về chủ đề này ở cả 3 miền. BLTQ đã thu hút được sự chú ý của DN chủ hàng, DN làm dịch vụ vận tải, kho bãi; DN bảo hiểm, bảo lãnh hàng hóa.

Chúng tôi tiếp tục có sự hợp tác và đóng góp ý kiến với cơ quan hải quan trong việc hoàn thiện đề án thí điểm BLTQ. Mặc dù còn nhiều vấn đề băn khoăn về BLTQ (mức phí, quyền lợi, cơ chế phối hợp, trách nhiệm giữa các bên tham gia), nhưng hiện nay đã có nhiều DN sẵn sàng tham gia giai đoạn thí điểm BLTQ, trong đó có gần 10 DN trong và ngoài nước hoạt động trong lĩnh vực bảo hiểm.

Trịnh Hải (thực hiện)