Làm rõ hơn trách nhiệm của Nhà nước về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số Luật Đất đai (sửa đổi): Nhiều chính sách quan trọng chưa có phương án tối ưu Luật Đất đai (sửa đổi): Nới quy định để thu hút kiều hối

Đây là nội dung được Ủy ban Kinh tế đề xuất trong phiên họp sáng 16/11 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

14 nội dung vẫn còn 2 phương án, 5 nội dung xin ý kiến cấp có thẩm quyền

Báo cáo về một số nội dung lớn tiếp thu, giải trình, chỉnh lý và phương án thông qua dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết trên cơ sở ý kiến các đại biểu Quốc hội, dự thảo luật đã được tiếp thu, chỉnh lý nhiều nội dung.

Trong đó, dự thảo luật đã chỉnh sửa, thu gọn 1 phương án đối với 6 nội dung. Cụ thể là quy định tại khoản 7 Điều 45 theo hướng cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp phải thành lập tổ chức kinh tế và có phương án sử dụng đất trồng lúa khi nhận chuyển nhượng đất trồng lúa quá hạn mức quy định tại khoản 1 Điều 177.

Không quy định tại luật (Điều 65 và Điều 66) về các loại đất cụ thể cần xác định chỉ tiêu tại quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh và cấp huyện mà địa phương xác định chỉ tiêu các loại đất đã được phân bổ tại quy hoạch sử dụng đất cấp trên và theo nhu cầu của từng cấp tại quy hoạch sử dụng đất cấp tình và cấp huyện. Quy định tại khoản 3 Điều 139 về xem xét công nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất đến trước ngày 1/7/2014.

Đề nghị chưa thông qua Luật Đất đai (sửa đổi) tại Kỳ họp 6
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo
5 nội dung trong số các nội dung lớn của dự thảo luật đã được Đảng đoàn Quốc hội đã báo cáo, xin ý kiến cấp có thẩm quyền gồm: quyền và nghĩa vụ về sử dụng đất ở của người Việt Nam định cư ở nước ngoài; bổ sung quy định dự phòng, Quốc hội sửa đổi, bổ sung các trường hợp thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng theo trình tự, thủ tục rút gọn; điều kiện về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng liên quan; các trường hợp cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần và hàng năm; về các loại đất thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất.

Quy định tại khoản 3 Điều 154 về tiền thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm được ổn định cho chu kỳ 5 năm tính từ thời điểm Nhà nước quyết định cho thuê đất, tiền thuê đất cho chu kỳ tiếp theo được tính căn cứ bảng giá đất năm đầu tiên của chu kỳ tiếp theo. Trường hợp tiền thuê đất tăng so với chu kỳ trước thì tiền thuê đất phải nộp được điều chỉnh theo tỷ lệ do Chính phủ quy định nhưng không quá tổng chỉ số CPI của giai đoạn 5 năm trước đó.

Quy định tại Điều 191 những nội dung mang tính nguyên tắc về hoạt động lấn biển phù hợp với phạm vi điều chỉnh của luật, trong đó có nguyên tắc về nhà đầu tư có dự án đầu tư có hoạt động lấn biển đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư thì được giao khu vực biển để thực hiện hoạt động lấn biển cùng với giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư. Giao Chính phủ quy định về dự án đầu tư có hoạt động lấn biển, các hình thức lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư có hoạt động lấn biển, chi phí lấn biển...

Bên cạnh đó, còn 14 nội dung đến nay vẫn còn 2 phương án, xin ý kiến UBTVQH. Một nội dung cần có thông tin làm rõ là về đối tượng được sử dụng đất quốc phòng, an ninh kết hợp với hoạt động lao động sản xuất, xây dựng kinh tế (khoản 1 Điều 202).

Cần thêm thời gian để đảm bảo chất lượng dự án luật

Liên quan đến phương án thông qua dự thảo luật, cơ quan thẩm tra cho biết ý kiến đại biểu về nhiều nội dung chính sách lớn có nhiều ý kiến hoặc cách thiết kế chính sách khác nhau còn chưa tập trung, khó xác định xu hướng, chưa thống nhất về nhiều vấn đề phức tạp. Một số chính sách quan trọng chưa thiết kế được phương án tối ưu.

Tổng hợp ý kiến đại biểu Quốc hội thảo luận tại hội trường cho thấy, có 5/22 ý kiến đề nghị thông qua dự án luật tại kỳ họp thứ 6. Trong khi đó, 6/22 ý kiến nhận định rõ tính chất cần thiết sớm thông qua dự thảo luật nhưng phải bảo đảm chất lượng, 11/22 ý kiến đề nghị rà soát kỹ lưỡng, dành thêm thời gian tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật một cách thấu đáo nhất, cân nhắc cẩn trọng việc thông qua dự án luật khi còn quá nhiều ý kiến khác trong trong dự thảo luật, vì vậy, đề nghị chưa thông qua dự án luật tại kỳ họp này.

“Với vai trò hết sức quan trọng của Luật Đất đai, chất lượng của dự án luật là vấn đề phải được đặt lên hàng đầu, tránh trường hợp luật sau khi ban hành nếu có bất cập sẽ gây nhiều tác động và hệ lụy đối với các hoạt động kinh tế - xã hội và đời sống của người dân” - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nói.

Việc thông qua dự thảo luật được kỳ vọng sẽ tạo cơ sở pháp lý để phát huy có hiệu quả hơn nguồn lực đất đai, đáp ứng tốt hơn yêu cầu của thực tiễn. Mặc dù vậy, Ủy ban Kinh tế cho rằng quá trình rà soát, hoàn thiện các phương án chính sách quan trọng, tiếp thu, giải trình đầy đủ các ý kiến tham gia và toàn bộ dự thảo luật còn cần thêm thời gian để bảo đảm chất lượng tốt nhất có thể của dự án luật.

Bên cạnh đó, các dự thảo nghị định và văn bản hướng dẫn luật cũng cần thêm thời gian để hoàn thiện đồng bộ, bảo đảm có hiệu lực cùng lúc với hiệu lực thi hành của luật sau khi được ban hành, nhất là một số nội dung mới về giá đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giao đất, cho thuê đất... cần có quy định chi tiết để chính sách của luật đi vào cuộc sống.

Đề nghị chưa thông qua Luật Đất đai (sửa đổi) tại Kỳ họp 6
Các đại biểu tham dự phiên họp sáng 16/11.

Nội dung này đã được báo cáo cơ quan có thẩm quyền cho ý kiến, ưu tiên chất lượng của dự thảo Luật trình Quốc hội xem xét, thông qua. Vì vậy, Thường trực Ủy ban Kinh tế xin ý kiến UBTVQH xem xét, báo cáo Quốc hội xem xét, chưa thông qua dự thảo luật tại kỳ họp 6 (dự kiến vào ngày 29/11/2023).

Sau kỳ họp thứ 6, sẽ báo cáo một số nội dung của dự thảo luật xin ý kiến cơ quan có thẩm quyền để có định hướng tiếp tục hoàn thiện các nội dung chính sách lớn, phức tạp cũng như tổng thể dự thảo luật, đề nghị Chính phủ cho ý kiến chính thức. Sau khi được hoàn thiện, báo cáo UBTVQH xem xét, cho ý kiến và gửi Ủy ban Pháp luật thực hiện rà soát, bảo đảm chất lượng trước khi trình Quốc hội xem xét, quyết định, Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh cho hay.