Huy động vốn trái phiếu chính phủ, khơi thông nguồn lực phát triển

Nguồn: Kho bạc Nhà nước. Đồ họa: Phương Anh

Linh động và hài hòa trong huy động vốn

Từ đầu năm 2025 đến nay, tình hình thế giới tiếp tục có những diễn biến phức tạp, khó lường, ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế trong nước. Những biến động trên thị trường đã đẩy mặt bằng tỷ giá USD/VND tăng và duy trì ở mức cao, theo đó, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nhiều lần phải thực hiện nghiệp vụ thị trường mở để điều tiết thanh khoản, ổn định tỷ giá, đặc biệt là việc phát hành tín phiếu kỳ hạn ngắn, lãi suất cao. Hiện nay, lãi suất phát hành tín phiếu của Ngân hàng Nhà nước kỳ hạn 7 ngày ở mức 3,4%/năm và lãi suất giao dịch repo (hợp đồng mua lại) ở mức 4%/năm đối với kỳ hạn 7- 91 ngày. Cùng với xu hướng trên, mặt bằng lãi suất liên ngân hàng tăng mạnh ở các kỳ hạn ngắn dưới 1 tháng, mức tăng từ 0,47 - 1%/năm so với đầu năm. Trên thị trường trái phiếu thứ cấp, mặt bằng lãi suất giao dịch trái phiếu chính phủ tăng khoảng 0,25 - 0,49%/năm so với thời điểm đầu năm 2025.

Kế hoạch phát hành trái phiếu chính phủ năm 2025 Bộ Tài chính giao Kho bạc Nhà nước là 500.000 tỷ đồng, cao nhất từ trước tới nay, tăng 25% so với kế hoạch năm 2024 (400.000 tỷ đồng). Trong bối cảnh thu ngân sách trung ương đạt khá (hết ngày 27/7/2025 đạt khoảng 69% dự toán), tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công chưa cao (ước đến hết 6 tháng đầu năm 2025 đạt khoảng 32,5% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao), Kho bạc Nhà nước đã tổ chức phát hành trái phiếu chính phủ với khối lượng phù hợp, đảm bảo đáp ứng đầy đủ, kịp thời nhu cầu vốn của ngân sách trung ương.

Theo đó, lũy kế khối lượng huy động vốn qua trái phiếu chính phủ từ đầu năm đến hết ngày 28/7/2025 là 218.215 tỷ đồng, đạt 43,6% kế hoạch phát hành năm 2025 (500.000 tỷ đồng). Toàn bộ trái phiếu chính phủ được phát hành bằng đồng nội tệ thông qua phương thức đấu thầu điện tử qua Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội.

Kỳ hạn trái phiếu chính phủ phát hành từ 5 - 30 năm, tập trung chủ yếu vào các kỳ hạn 5, 10 và 15 năm với tỷ trọng 98,5% tổng khối lượng phát hành ra thị trường. Tính đến hết ngày 28/7/2025, kỳ hạn phát hành bình quân là 9,94 năm, phù hợp với mục tiêu đề ra tại Nghị quyết số 23/2021/QH15 ngày 28/7/2021 của Quốc hội về kế hoạch tài chính quốc gia và vay, trả nợ công 5 năm giai đoạn 2021 – 2025. Qua đó, Kho bạc Nhà nước đã duy trì thời gian đáo hạn bình quân của danh mục trái phiếu chính phủ ở mức 8,86 năm, góp phần tái cơ cấu danh mục nợ trái phiếu chính phủ, giảm áp lực trả nợ trong ngắn hạn cho ngân sách trung ương.

Đặc biệt, theo Kho bạc Nhà nước, lãi suất phát hành trái phiếu chính phủ được điều hành phù hợp với tình hình thị trường và quan điểm điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Cụ thể, trước tình hình thị trường 7 tháng đầu năm 2025 nêu trên, để đáp ứng nhu cầu vốn của ngân sách trung ương, Kho bạc Nhà nước đã điều chỉnh tăng dần lãi suất phát hành trái phiếu chính phủ với mức tăng từ 0,23 - 0,64%/năm tùy từng kỳ hạn. Theo đó, lãi suất phát hành trái phiếu chính phủ bình quân 7 tháng đầu năm 2025 (tính đến hết ngày 28/7/2025) là 2,95%/năm..

Tiếp tục phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ năm 2025

Trong bối cảnh tình hình trong nước và quốc tế còn nhiều bất ổn, biến động khó lường, để đáp ứng nhu cầu vốn vay của ngân sách trung ương, đồng thời, đảm bảo hiệu quả vay, sử dụng vốn vay, tiếp tục thực hiện các mục tiêu cơ cấu lại nợ công và duy trì ổn định, phát triển thị trường trái phiếu chính phủ, Kho bạc Nhà nước tiếp tục triển khai các giải pháp huy động vốn trái phiếu chính phủ được cấp có thẩm quyền phê duyệt, bảo đảm nguyên tắc phối hợp chặt chẽ giữa điều hành chính sách tài khóa với chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác để giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, cụ thể:

Kho bạc Nhà nước cũng tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan trong việc rà soát, đánh giá tình hình thu, chi ngân sách nhà nước và giải ngân vốn đầu tư công để triển khai tổ chức phát hành trái phiếu chính phủ với khối lượng phù hợp với nhu cầu vốn của ngân sách trung ương và tình hình thị trường, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ phát hành trái phiếu chính phủ năm 2025 được Bộ Tài chính giao.

Bên cạnh đó, Kho bạc Nhà nước cũng sẽ tiếp tục chủ động điều hành lãi suất phát hành phù hợp với điều kiện thị trường, định hướng điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Đồng thời, tiếp tục phát hành đa dạng các loại kỳ hạn, đảm bảo mục tiêu kỳ hạn phát hành được Quốc hội giao và phù hợp với nhu cầu thị trường; tiếp tục gắn kết chặt chẽ công tác huy động vốn trái phiếu chính phủ với quản lý ngân quỹ nhà nước để tiết kiệm chi phí vay nợ, nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước, quản lý ngân quỹ nhà nước và quản lý nợ công.